Kết quả giám sát nhằm đánh giá lại việc quản lý vốn, tài sản Nhà nước tại doanh nghiệp và công tác cổ phần hóa giai đoạn 2011- 2016; xem xét các kết quả tích cực và bất cập, yếu kém, nguyên nhân, trách nhiệm trong quá trình triển khai chính sách, pháp luật.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh.
Thực hiện kế hoạch giám sát, Đoàn giám sát của Quốc hội đã làm việc với nhiều bộ, ngành, địa phương, tập đoàn, tổng công ty và một số doanh nghiệp nhà nước; làm việc với Thường trực Chính phủ, nghe báo cáo về kết quả quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2011- 2016.
Sau khi tập hợp báo cáo của các bộ, ngành, địa phương và báo cáo của Đoàn đại biểu Quốc hội các địa phương, Đoàn giám sát đã hoàn thiện Báo cáo về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2011- 2016 trình Quốc hội xem xét.
Mở đầu phiên làm việc, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh trình bày Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2011- 2016.
Báo cáo khẳng định tầm quan trọng của việc quản lý, sử dụng vốn, tài sản, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, theo đó, việc hoàn thiện thể chế được thực hiện khá đầy đủ, kịp thời hơn so với giai đoạn trước, thường xuyên tổng kết, kịp thời tháo gỡ các khó khăn; phạm vi điều chỉnh ngày càng rộng, bao phủ mọi lĩnh vực của nền kinh tế; đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế; công khai, minh bạch; chất lượng văn bản được nâng lên...
Quy mô vốn chủ sở hữu của các doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước đều tăng. Năm 2016, tổng vốn chủ sở hữu của các doanh nghiệp nhà nước là 1,398 triệu tỷ đồng, tăng 92,2% so với năm 2011, quy mô tổng tài sản là 3,053 triệu tỷ đồng, tăng 45,8% so với năm 2011.
Tuy nhiên, hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước cầm chừng, hiệu suất sử dụng vốn chưa cao do ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế thế giới trong giai đoạn 2011- 2013. Từ giai đoạn 2014- 2015, doanh nghiệp nhà nước hoạt động hiệu quả hơn, nhưng tới 31/12/2016 vẫn còn doanh nghiệp nhà nước kinh doanh thua lỗ.
Tổng hợp kết quả của 350 doanh nghiệp nhà nước sau cổ phần hoá sau năm 2015 cho thấy, bình quân lợi nhuận trước thuế tăng 49%, nộp ngân sách tăng 27%, vốn điều lệ tăng 72%, doanh thu tăng 29%, thu nhập bình quân người lao động tăng 33%...
Tiền thu được từ cổ phần hoá được quản lý chặt chẽ, thực hiện các nhiệm vụ chi quan trọng của quốc gia theo quy định của luật pháp.
Tuy nhiên, quản lý và sử dụng tài sản Nhà nước, cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước vẫn còn nhiều hạn chế cần tiếp tục được khắc phục bằng việc sửa đổi, hoàn thiện các quy định của pháp luật.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, chỉ ra những nguyên nhân tồn tại, hạn chế, vướng mắc, bất cập (cả về chủ quan, khách quan); Báo cáo của Đoàn giám sát cũng nêu rõ trách nhiệm của các Chính phủ, các bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp; qua đó đề xuất các nhiệm vụ giải pháp cụ thể nhằm thực hiện hiệu quả việc quản lý vốn, tài sản, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước trong thời gian tới....
PV