(CLO) Đó là thông tin được Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam đưa ra tại cuộc họp sơ kết 6 tháng Ban Chỉ đạo thị trường và giao ban xuất khẩu với các hiệp hội ngành hàng, các doanh nghiệp xuất khẩu, vừa diễn ra hôm 9/8, tại Hà Nội.

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo thị trường nông nghiệp (Bộ NN&PTNT), xuất khẩu nông lâm thủy sản mặc dù vẫn giữ vững được tốc độ tăng trưởng 6,2%, nhưng một số mặt hàng chủ chốt như gạo và sắn lại suy giảm trong thời gian gần đây; mặt hàng cao su và chè tuy tăng về lượng nhưng giảm về giá trị.

Thị trường xuất khẩu chủ lực như Hoa Kỳ, Trung Quốc vẫn giữ được tốc độ tăng trưởng cao đối với các mặt hàng cà phê, hồ tiêu, rau quả, hạt điều và thủy sản. Riêng đối với thị trường Nhật Bản, hầu hết các mặt hàng đều giảm đáng kể do nhu cầu thị trường yếu. Tuy nhiên, đối với thị trường Trung Quốc, việc xuất khẩu gạo và sắn cũng giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước.

Đại diện Ban Chỉ đạo thị trường nông nghiệp cho biết: Nguyên nhân chính của xuất khẩu gạo giảm từ quý II là do chưa ký tiếp được các hợp đồng tập trung từ một số thị trường truyền thống như Philippines, Indonesia để dẫn dắt thị trường. Bên cạnh đó, thị trường tiếp tục chịu áp lực giảm từ việc Thái Lan bán gạo tồn kho với giá rất thấp. Hơn nữa phía Trung Quốc tiếp tục siết chặt quản lý xuất nhập khẩu gạo qua biên giới đất liền phía Bắc, chống buôn lậu gạo khiến cho xuất khẩu gạo theo đường tiểu ngạch không thuận lợi.

Trước tình hình trên, Thứ trưởng Trần Thanh Nam cho rằng, nhiệm vụ trọng tâm của ngành từ nay đến cuối năm 2016 là đảm bảo giữ vững tăng trưởng xuất khẩu, khắc phục thiếu hụt nguồn cung do ảnh hưởng của thời tiết, môi trường. Trong đó, tập trung đẩy mạnh xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường, nhất là đầu ra cho mặt hàng gạo.

Theo đó, Bộ sẽ chỉ đạo sản xuất đặc biệt đối với tôm và lúa nhằm bù đắp thiếu hụt nguồn cung ở thị trường trong nước thời gian tới. Với mặt hàng gạo, sẽ tập trung triển khai xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam, dự kiến cuối tháng 11 sẽ xây dựng xong tiêu chuẩn gạo Việt Nam và đầu năm 2017 sẽ tổ chức thi thiết kế logo gạo Việt Nam.

Đồng thời, đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường, nhất là thị trường đầu ra cho mặt hàng gạo tại các thị trường truyền thống như Philippines, Indonesia… và thị trường Châu Phi.

Theo Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) Huỳnh Thế Năng, thị trường gạo của Việt Nam ngoài thị trường gạo trắng thông dụng ở các nước Đông Nam Á và Trung Quốc, phần lớn chuyển biến theo chiều hướng thuận. Từ chỗ chỉ có 2 - 3% gạo thơm xuất khẩu năm 2010 - 2011 đến cuối năm 2015 con số lên này tới 22% gạo thơm các loại, gạo trắng chất lượng cao cũng trên 20%. Do đó, ông Năng cho biết, đối với tiêu chuẩn gạo Việt Nam mà Cục Chế biến nông lâm thủy sản đang thực hiện, cần lưu ý đến dòng gạo thơm, đặc biệt là gạo Jasmine Việt Nam.

Thực tế cho thấy, từ nhiều năm nay, vấn đề xây dựng thương hiệu cho lúa gạo Việt Nam đã được Bộ NN&PTNT  đề cập tới bởi nếu không có thương hiệu thì lúa gạo Việt Nam vẫn sẽ chỉ xuất khẩu với giá rẻ. Trên thị trường quốc tế, lúa gạo Việt Nam thường được “định vị” ở quãng 300 đến 350 USD/tấn, trong khi gạo Jasmine (Thái Lan) 850 USD/tấn và gạo Basmati (Ấn Độ) 1.100 USD/tấn.

[su_note note_color="#fdf9fd" text_color="#020202"]

Trong một diễn biến khác, trong 6 tháng đầu năm 2016, Thái Lan đã vươn lên trở thành nhà xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới với tổng lượng xuất khẩu khoảng 5 triệu tấn, tăng 12,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Vị trí thứ 2, 3, 4 lần lượt là Ấn Độ với lượng xuất khẩu 4,76 triệu tấn (tăng 12%), Việt Nam với 2,66 triệu tấn (giảm 2,1%) và Pakistan với 2,44 triệu tấn (tăng 7,5%). [/su_note]

Giang Phan