Chứng khoán là một thị trường vốn khá vĩ mô, trong đó có rất yếu tố ảnh hưởng đến giá và cung cầu, cũng như có rất nhiều "chiêu trò" từ trước đến nay được sử dụng để đạt được mục tiêu tạo lập.

Thị trường ngày càng tinh vi và khó hiểu hơn. Phiên hôm nay lại là một bài học mới mà chưa từng xảy ra, nhất là ở thị trường phái sinh phiên khớp lệnh ATC ngày đáo hạn hợp đồng VN30F2005.

Động lực tăng tiếp tục được duy trì nhờ diễn biến tích cực từ thị trường quốc tế khi đêm qua thị trường Mỹ cũng như châu Á đang hồi phục khá tốt trước những khó khăn của nền kinh tế chung.

VnIndex mở cửa xanh từ đầu đến cuối phiên và đã có lúc đầu phiên chiều và vượt qua mốc 860 điểm. Nhưng đến 2 giờ chiều thì lực bán lại xuất hiện đè nén chỉ số về sát mốc tham chiếu, thậm chí VN30 còn đỏ nhẹ nhưng phiên đóng cửa ATC lại bất ngờ tăng đến gần 10 điểm, chủ yếu nhờ đà tăng của các  cổ phiếu trong nhóm VN30.

Phiên giao dịch 21/5 khép lại với những biến động trái chiều của các chỉ số. Theo đó, VNIndex đóng cửa tăng 9,82 điểm (1,15%) lên 862,73 điểm nhờ lực kéo của nhóm cổ phiếu ngân hàng trong phút cuối phiên; UPCom-Index tăng 0,55% lên 54,31 điểm và chỉ có HNX-Index giảm 0,7% xuống 106,19 điểm.

Về giao dịch khối ngoại, họ đã quay sang bán ròng 67 tỷ đồng trong phiên hôm nay. Lực bán của khối ngoại tập trung vào HPG (77,7 tỷ đồng), DBC (27,9 tỷ đồng), VRE (27,3 tỷ đồng)… Thanh khoản thị trường tiếp tục duy trì mức cao với hơn 5.700 tỷ đồng giá trị khớp lệnh trên cả 3 sàn.

Đáng chú ý là nhóm ngân hàng gần đây đã tạo lực hút dòng tiền mạnh nhất.

Nổi bật là sự kéo điểm số và thanh khoản lớn ghi nhận ở CTG tăng 2,9% thanh khoản 10,6 triệu cổ phiếu, VCB tăng 2%. HDB, EIB chốt phiên đóng cửa ở mức giá trần, TCB của Techcombank cũng tăng mạnh 4,5%. SHB ghi nhận một phiên “giải cứu” 26,2 triệu cổ phiếu, trong đó có gần 20 triệu cổ phiếu ở giá sàn. Kết phiên, SHB chốt ở mức giá 12,000 đồng/cổ phiếu, giảm 8,4%.

Đa số các mã trong VN30 được kéo vào phút cuối giờ ATC khá kinh điển như TCB, HDB, EIB, VNM, HPG, SAB.... đều từ vùng giá thấp lên xanh mạnh hoặc trần. Cùng với đó là nhóm cổ phiếu họ VIN như VIC, VHM đã cộng hưởng cho đà tăng của thị trường.

Để lại ấn tượng sâu đậm, đầy cảm xúc nhất trong ngày hôm nay phải kể đến thị trường phái sinh phiên đáo hạn hợp đồng VN30F2005. Theo đó, VN30F2005 bất ngờ tăng trần cuối phiên lên mức 864 điểm.

Như vậy sẽ có 2 kịch bản xảy ra.  Một là ai mở mới vị thế Long đặt giá ATC thì sẽ lỗ 49 điểm. Ngược lại, ai mở mới vị thế Short trong phiên ATC thì lời 49 điểm. Bởi đây là phiên đáo hạn nên những vị thế chưa đóng sẽ dựa trên giá đóng của của VN30 là 815.55 điểm để hạch toán lãi/lỗ.

Lệnh Long hay Short trước phiên ATC mà không đóng trạng thái, để tự đáo hạn sẽ không được tính theo giá trần 864 điểm mà tính theo giá 815.55 của VN30.

Vấn đề khó hiểu ở đây là mức biến động quá lớn về điểm số chỉ trong khoảng thời gian quá ngắn trong khi nhìn khối lượng khớp lệnh phiên ATC cũng chỉ 3.600 hợp đồng - không phải quá lớn so với tổng khối lượng hợp đồng được giao dịch trước đó (gần 87.000 hợp đồng) và chỉ có nhà đầu tư mở mới vị thế Short thì mới có lợi nhuận.

Ở chiều ngược lại, hợp đồng VN30F2006 lại giảm khá mạnh với 13 điểm, về 786 điểm. Như vậy sẽ tạo ra basic quá cao 29.55 điểm so với VN30. Như vậy dưới góc độ thị trường phái sinh đang tạo ra một xu hướng khá xấu cho thị trường chứng khoán cơ sở? Liệu khoảng basic này sẽ được thu hẹp đáng kể trong phiên giao dịch tiếp theo?

Tuy nhiên, nếu phân tích kỹ, có thể thấy thị trường hôm nay là hơi “ảo” bởi có nhiều yếu tố tác động gây méo mó về mặt điểm số. Dường như đây là một “cuộc chiến” của thị trường phái sinh phiên đáo hạn. Cần quan sát phiên giao dịch ngày mai để định vị lại một cách chính xác hơn cho VN-Index.

Xu thế chung vẫn đang khá tốt hướng tới mốc quanh 880 điểm, thậm chí là hơn thế nữa. Không có quá nhiều kháng cự phía trước khi VnIndex đã vượt qua cả MA100 rồi. Chiến lược vẫn là giao dịch ngắn hạn và xoay vòng theo dòng tiền của từng nhóm ngành.

Ngọc An