Tại Nghị quyết 126/NQ-CP (Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh ký ngày 27/9/2022) - Nghị quyết Phiên họp Chính phủ chuyên đề tháng 9 năm 20221, Chính phủ đã cho ý kiến về Đề nghị xây dựng Luật Khoáng sản (sửa đổi).

Theo đó, Chính phủ cơ bản thống nhất về sự cần thiết, mục tiêu xây dựng Luật nhằm xử lý những tồn tại, hạn chế, vướng mắc trong thực tiễn; tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về địa chất, khoáng sản; góp phần thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường.

Trong đó, Chính phủ giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan có liên quan tiếp thu tối đa ý kiến của các Thành viên Chính phủ, các bộ, cơ quan liên quan, tập trung hoàn thiện Đề nghị xây dựng luật. Đáng chú ý, về tên gọi của Luật, Chính phủ thống nhất với đề xuất đổi tên dự án Luật Khoáng sản thành "Luật Địa chất và Khoáng sản".

Chính phủ yêu cầu tập trung hoàn thiện Đề nghị xây dựng luật với các nội dung cụ thể như sau:

Chính sách 1: Về tài nguyên địa chất, khoảng sản; điều tra cơ bản địa chất, điều tra cơ bản địa chất về tài nguyên khoáng sản; thông tin, dữ liệu địa chất, khoáng sản: Thống nhất với nội dung chính sách. Tuy nhiên, cần tiếp tục kế thừa các quy định về điều tra địa chất về khoáng sản và các thông tin dữ liệu về điều tra địa chất, khoáng sản để làm cơ sở dữ liệu dùng chung của các cơ quan quản lý nhà nước (xây dựng, giao thông, nông nghiệp...); đẩy mạnh chuyển đổi số, phục vụ cho các ngành kinh tế, bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả.

Chính sách 2: Về hoàn thiện chính sách về bảo vệ tài nguyên địa chất, khoáng sản; chiến lược, quy hoạch địa chất, khoáng sản. Thống nhất với nội dung chính sách. Tuy nhiên, cần tiếp tục rà soát, bảo đảm tính thống nhất với pháp luật có liên quan về quy hoạch, di sản văn hóa, bồi thường khi thu hồi dự án đầu tư...

Chính sách 3: Về hoàn thiện chính sách về khu vực khoáng sản: Thống nhất với nội dung chính sách. Tuy nhiên, cần tiếp tục nghiên cứu giải quyết những tồn tại trong thời gian qua như không cho phép đầu tư dự án phát triển kinh tế, xã hội trên bề mặt khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia; không có quy định rõ về thời gian dự trữ để các địa phương chủ động trong phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn, ảnh hưởng đến đời sống của người dân...

Chính sách 4: Về hoàn thiện chính sách trong quản lý hoạt động thăm dò, khai thác khoáng sản: Thống nhất với nội dung chính sách. Tuy nhiên, cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, phân cấp, phân quyền gắn với kiểm soát, giám sát việc thực hiện theo hướng địa phương chịu trách nhiệm toàn diện trên địa bàn nhằm khắc phục những vướng mắc trong thực tế (thủ tục cấp phép), tránh tình trạng cục bộ địa phương, gây thất thoát ngân sách nhà nước.

Đặc biệt, Chính phủ yêu cầu nghiên cứu đổi mới thẩm quyền, phân cấp, đơn giản hóa tối đa thủ tục hành chính liên quan đến cấp phép thăm dò, khai thác vật liệu xây dựng thông thường (đất để san lấp mặt bằng, cát, sỏi...) cung cấp cho các công trình kết cấu hạ tầng sử dụng vốn nhà nước, phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng, phòng, chống thiên tai. Ngoài ra, cần bổ chính sách về chế biến khoáng sản bảo đảm sử dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại, bảo vệ môi trường và chính sách xuất nhập khẩu khoáng sản theo định hướng tại Nghị quyết số 10-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Chính sách 5: Tài chính về địa chất, khoảng sản: Thống nhất với nội dung chính sách. Tuy nhiên, pháp luật về khoáng sản hiện hành chưa đồng bộ với quy định của Luật Đấu giá tài sản, vì vậy cần có quy định vừa bảo đảm tính đồng bộ với Luật Đấu giá tài sản, vừa quy định được tính đặc thù trong đấu giá quyền khai thác khoảng sản (đặc biệt là đối với các mỏ khoáng sản chưa xác định được trữ lượng).

Chính phủ giao Phó Thủ tướng Lê Văn Thành chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục rà soát, đánh giá các chính sách, bổ sung hoàn thiện các giải pháp, bảo đảm tính toàn diện, thống nhất, khả thi; hoàn thiện hồ sơ Đề nghị xây dựng Luật, gửi Bộ Tư pháp để đề nghị Quốc hội bổ sung dự án Luật này vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 theo quy định.