Hội nghị do Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha, Chủ tịch ASEAN năm 2019, chủ trì. Cùng dự có lãnh đạo của các nước thành viên ASEAN.

Tại hội nghị, các nước đã điểm lại kết quả triển khai các ưu tiên theo chủ đề “Thúc đẩy quan hệ đối tác vì sự bền vững”. Các nước đánh giá cao tiến bộ đạt được trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, đồng thời nhấn mạnh ASEAN cần duy trì vai trò, ý nghĩa là lực lượng nòng cốt trong thúc đẩy hòa bình, ổn định, đối thoại và hợp tác ở khu vực, nhất trí sẽ tiếp tục mở rộng và làm sâu sắc quan hệ giữa ASEAN với các đối tác bên ngoài, thúc đẩy ASEAN phát triển bền vững, phù hợp với các mục tiêu của Chương trình nghị sự Liên Hợp Quốc 2030 về các mục tiêu phát triển bền vững.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề cao sự đoàn kết và nhất trí của ASEAN, nhấn mạnh tầm quan trọng của xây dựng cấu trúc khu vực rộng mở, minh bạch và hoạt động dựa trên luật lệ.

Thủ tướng đề nghị các nước ASEAN phát huy tinh thần đoàn kết ủng hộ Việt Nam hoàn thành tốt nhiệm vụ Chủ tịch ASEAN 2020, xây dựng Cộng đồng ASEAN phát triển bền vững, có quan hệ sâu rộng với các đối tác.

Thủ tướng nêu rõ trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới còn nhiều phức tạp, thuận lợi và thách thức đan xen, các nước cần có tiếng nói chung, xây dựng cấu trúc khu vực rộng mở, minh bạch và dựa trên luật lệ, đóng góp hiệu quả cho hòa bình ổn định trong khu vực và trên thế giới.

Trên cơ sở kế thừa những thành tựu đạt được, Việt Nam sẽ tiếp tục phát huy hơn nữa chủ đề phát triển bền vững, đồng thời củng cố chất keo gắn kết giữa các thành viên thông qua củng cố đoàn kết, thống nhất, tăng cường kết nối, phát triển kinh tế bao trùm và bền vững, phát triển bền vững tiểu vùng, trong đó có tiểu vùng Mekong, thu hẹp khoảng cách phát triển, tăng cường thương mại và đầu tư nội khối, chuẩn bị thích ứng với cách mạng công nghiệp 4.0, đề cao bản sắc ASEAN, ý thức Cộng đồng, gắn bó người dân và lấy người dân làm trung tâm, đồng thời nâng cao khả năng chủ động thích ứng của ASEAN trước những thời cơ và thách thức đặt ra từ chuyển biến nhanh chóng của tình hình khu vực và thế giới.

Về vấn đề Biển Đông, Thủ tướng nhấn mạnh điều kiện tiên quyết để có được hòa bình, ổn định là duy trì một trật tự tuân thủ luật pháp quốc tế. Vừa qua, có những vụ việc nghiêm trọng vi phạm luật pháp quốc tế xảy ra trên vùng biển khu vực và Việt Nam, tuy mới chấm dứt gần đây nhưng để lại những bài học sâu sắc cho ASEAN. Điều này càng cho thấy an ninh và ổn định trên Biển Đông hiện rất mong manh, đòi hỏi cam kết nghiêm túc và trách nhiệm gìn giữ của tất cả các quốc gia trong khu vực, để đảm bảo rằng những vụ việc tương tự không lặp lại. Việt Nam quyết tâm và kiên trì bảo vệ luật pháp quốc tế trong các quan hệ quốc tế nói chung và trong vấn đề Biển Đông nói riêng.

Trong bối cảnh đó, Thủ tướng khẳng định ASEAN đã giữ vững đoàn kết, thống nhất, thể hiện qua lập trường nêu tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao lần thứ 52, đề cao tầm quan trọng của hòa bình ổn định, thượng tôn luật pháp quốc tế, bảo đảm an ninh, an toàn tự do hàng hải, hàng không, nhấn mạnh kiềm chế, không có các hành động làm phức tạp tình hình, thực hiện đầy đủ Tuyên bố DOC và xây dựng Bộ quy tắc COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982.

Thủ tướng cũng bày tỏ nguyện vọng của Việt Nam xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình ổn định và phát triển bền vững.

* Tối cùng ngày, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc có cuộc gặp Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha.

Tại cuộc gặp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ mong muốn hai nước phối hợp chặt chẽ nhằm thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-Thái Lan đi vào chiều sâu, hiệu quả, triển khai các cơ chế hợp tác, thúc đẩy hợp tác thương mại và đầu tư, lao động, hợp tác an ninh - quốc phòng.

Trên tinh thần tương trợ lẫn nhau, Thủ tướng đề nghị Thái Lan quan tâm, tạo thuận lợi cho hàng hóa Việt Nam phân phối tại thị trường Thái Lan, quan tâm hỗ trợ cộng đồng người gốc Việt tại Thái Lan yên tâm sinh sống, làm ăn, hòa nhập vào xã hội sở tại.

Thủ tướng Thái Lan đề nghị hai nước tăng cường phối hợp xử lý các vấn đề có tác  động chung đến ASEAN như ô nhiễm không khí, an ninh nguồn nước, nhất trí cần tìm biện pháp tăng cường kim ngạch thương mại, quy mô đầu tư, mở cửa thị trường, tạo điều kiện cho doanh nghiệp mỗi nước kinh doanh thuận lợi.

Lãnh đạo hai nước nhất trí sẽ tăng cường phối hợp chặt chẽ để đạt được các mục tiêu chung xây dựng Cộng đồng ASEAN, tăng cường vai trò trung tâm của ASEAN, thúc đẩy quan hệ với các nước đối tác, xử lý các vấn đề an ninh tại khu vực, trong đó có vấn đề Biển Đông.

Tại cuộc gặp với Tổng Thư ký Liên Hợp quốc Antonio Guterres, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Việt Nam ủng hộ chủ nghĩa đa phương, quyết tâm thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững (SDG) 2030 và Thoả thuận Paris về ứng phó với biến đổi khí hậu, ủng hộ nỗ lực của Tổng Thư ký Liên Hợp quốc trong việc cải tổ hệ thống phát triển của Liên Hợp quốc. Việt Nam sẵn sàng tiếp tục có những đóng góp tích cực hơn nữa vào các hoạt động gìn giữ hòa bình, ủng hộ sáng kiến của Tổng Thư ký về "Hành động vì hoạt động gìn giữ hoà bình".

Tổng Thư ký Liên Hợp quốc Antonio Guterres đánh giá Việt Nam là nước đi tiên phong trong nhiều lĩnh vực như phát triển bền vững, xóa đói giảm nghèo, đánh giá cao sự tham gia hiệu quả và mong muốn Việt Nam đóng góp tích cực hơn nữa cho nỗ lực gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc, mong muốn Việt Nam phát huy vai trò nêu gương trong lĩnh vực ứng phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng, sử dụng năng lượng sạch có tầm quan trọng sống còn đối với tương lai nhân loại.

Hai nhà lãnh đạo nhất trí sẽ tăng cường các hoạt động hợp tác, kết nối giữa ASEAN và Liên Hợp quốc trong Năm Chủ tịch ASEAN 2020 và nhiệm kỳ Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc 2020-2021 của Việt Nam. Về tình hình Biển Đông, hai nhà lãnh đạo chia sẻ quan điểm về việc cần đảm bảo hòa bình, ổn định, tự do, an ninh hàng hải và hàng không, sớm đạt được COC trên tinh thần đảm bảo tôn trọng luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã mời Tổng Thư ký Guterres thăm Việt Nam nhân dịp dự Hội nghị Cấp cao ASEAN năm 2020 và ông đã vui vẻ nhận lời.

Cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã dự Lễ ký kết Biên bản ghi nhớ giữa ASEAN và Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA).

PV