Câu hỏi đặt ra là liệu tình hình bất ổn ở Kazakhstan có làm thay đổi tính toán của Tổng thống Nga Vladimir Putin khi ông cân nhắc các lựa chọn của mình ở Ukraine. Một số người nói rằng Putin có thể không muốn tham gia vào hai cuộc xung đột cùng một lúc, trong khi những người khác nói rằng Nga có đủ năng lực quân sự để thực hiện cả hai và ông sẽ quyết định về việc có tấn công Ukraine hay không. Sự bất ổn ở Kazakhstan thậm chí có thể tạo thêm sự cấp bách mới khiến Putin muốn củng cố sức mạnh của Nga trong khu vực.

Cả Kazakhstan và Ukraine đều là các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ mà Putin đã tìm cách duy trì dưới ảnh hưởng của Moscow, nhưng cho đến nay vẫn có những kết quả rất khác nhau. Ukraine, một nền dân chủ đầy khát vọng, dứt khoát quay sang phương Tây, đã rơi vào cuộc xung đột chết người với Nga kể từ khi Putin sát nhập Crimea vào năm 2014 và hậu thuẫn một cuộc nổi dậy ở khu vực phía đông Donbas. Kazakhstan, trong khi đó, đã giành độc lập trong ba thập kỷ kể từ khi Liên Xô sụp đổ.

Quân đội Nga đã tiến vào Kazakhstan hôm thứ Năm sau khi Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev kêu gọi sự giúp đỡ của một liên minh quân sự do Nga dẫn đầu. Ngày hôm sau, với việc quân đội Nga giúp khôi phục quyền kiểm soát sân bay và bảo vệ các tòa nhà chính phủ, ông đã ra lệnh cho lực lượng của mình bắn giết bất kỳ người biểu tình nào không đầu hàng.

Khi được hỏi về Kazakhstan và Ukraine vào hôm thứ Sáu, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết ông sẽ không “làm phức tạp những tình huống này”.

Blinken nói: “Có những động lực rất cụ thể về những gì đang xảy ra ở Kazakhstan ngay bây giờ, như tôi đã nói, liên quan đến các vấn đề kinh tế và chính trị. Những gì đang xảy ra ở đó khác với những gì đang xảy ra ở biên giới Ukraine."

“Phải nói rằng, tôi nghĩ một bài học của lịch sử gần đây là một khi người Nga ở trong nhà bạn, đôi khi rất khó để khiến họ rời đi”, ông nói thêm.

Bộ Ngoại giao Nga đã phản pháo lại bằng một tuyên bố đề cập đến các cuộc chiến trong quá khứ của Mỹ và các cuộc can thiệp ở các nước khác. “Nếu Antony Blinken nhìn vào các bài học lịch sử, thì đây là một điều bạn nên nhớ: Khi người Mỹ ở trong nhà của bạn, rất khó để sống sót, không bị cướp hoặc cưỡng bức".

Trong nhiều tuần, Mỹ đã cảnh báo rằng Nga đã đóng quân gần Ukraine với mục đích có thể là để tạo ra một cuộc tấn công mới. Nga được cho là đã điều động thêm nhiều binh sĩ tới Ukraine trong vài tuần qua. Ít nhất 100.000 quân Nga vẫn ở các vị trí mà họ có thể tấn công các khu vực của Ukraine.

Đáp lại, Washington và Kiev đã tăng cường hợp tác về các vấn đề an ninh và tình báo. Để đổi lấy việc xoa dịu căng thẳng với Ukraine, Putin muốn NATO tạm dừng kế hoạch trở thành thành viên của tất cả các nước, bao gồm Ukraine. Mỹ và NATO đã bác bỏ yêu cầu đó.

Fiona Hill, cựu giám đốc cấp cao về Nga và châu Âu tại Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, cho biết bà tin rằng bạo lực ở Kazakhstan “có lẽ sẽ thúc đẩy mong muốn làm điều gì đó của Putin” ở Ukraine.

Mai Anh (theo Yahoo)