Phán quyết 5-4, với chánh án John Robert và 4 chán án độc lập, đã giữ guyên quyết định của tòa án thấp hơn trước đề xuất năm 2017 của Trump về việc hủy chương trình bảo vệ trẻ đến Mỹ bất hợp pháp (DACA), tạo ra năm 2012 bởi Tổng thống tiền nhiệm Barrack Obama, là bất hợp pháp.

Phán quyết này có nghĩa là khoảng 649.000 người nhập cư, chủ yếu là thanh niên gốc Tây Ban Nha sinh ra ở Mexico và các nước Mỹ Latinh khác, hiện đang thuộc chương trình DACA sẽ vẫn được bảo vệ khỏi bị trục xuất, và đủ điều kiện để có được giấy phép làm việc hai năm có thể gia hạn.  

Phán quyết không ngăn cản Trump cố gắng một lần nữa để kết thúc chương trình, nhưng chính quyền của ông có thể gặp khó khăn trong việc hủy bỏ DACA - và giành chiến thắng trong bất kỳ cuộc chiến pháp lý nào sau đó - trước cuộc bầu cử ngày 3 tháng 11, trong đó Trump đang tìm kiếm một nhiệm kỳ thứ hai.

“Chúng tôi không quyết định liệu DACA hay sự giải cứu của nó có phải là chính sách hợp lý hay không. Chúng tôi chỉ giải quyết liệu cơ quan này có tuân thủ các yêu cầu về thủ tục rằng họ đưa ra lời giải thích hợp lý cho hành động của mình hay không”, chánh án Roberts viết, đề cập đến Bộ An ninh Nội địa của Trump.

Phán quyết trên đánh dấu lần thứ hai trong tuần này, Roberts đưa ra quyết định chống lại Trump trước một vấn đề lớn, sau quyết định hôm Thứ Hai, cho phép người lao động đồng tính và chuyển giới được bảo vệ theo luật lao động liên bang.

“Những quyết định khủng khiếp và mang tính chính trị được đưa ra từ Tòa án Tối cao là những phát súng bắn vào mặt những người tự hào gọi họ là đảng Cộng hòa hoặc đảng Bảo thủ”, ông Trump viết trên Twitter sau phán quyết về DACA.

Tổng thống Trump cho biết ông muốn có “một giải pháp hợp pháp trên DACA, chứ không phải là một động thái chính trị”, điều mà “bây giờ chúng ta phải bắt đầu lại quá trình này”.

DACA, viết tắt của Deferred Action for Childhood Arrivals (tạm dịch: Hành động trì hoãn dành cho trẻ em vào Mỹ), là một chương trình nhập cư được tạo ra sau sắc lệnh hành pháp của cựu tổng thống Barack Obama ký vào tháng 6/2012.

Đây là nỗ lực của chính quyền Obama, nhằm hỗ trợ những trẻ em được cha mẹ đưa sang Mỹ bất hợp pháp. Nhóm này đủ tiêu chuẩn tham gia chương trình DACA sẽ được trao thời gian trì hoãn hai năm không bị trục xuất khỏi Mỹ, cũng như tạo điều kiện lấy giấy phép lao động.

Tuy nhiên, chính quyền của ông Trump lập luận rằng Obama vượt quá quyền hạn hiến pháp của mình khi ông tạo ra DACA bằng hành động điều hành, bỏ qua Quốc hội, và có hành động để ngăn chặn chương trình DACA.

Sau đó, các tiểu bang bao gồm California và New York, những người hưởng chương trình DACA và các nhóm dân quyền đã kiện để ngăn chặn kế hoạch của Trump. Các tòa án cấp thấp hơn ở California, New York và Quận Columbia phán quyết chống lại Trump.

Những người trong diện DACA và những người ủng hộ của họ tại Quốc hội, bao gồm cả Chủ tịch Hạ viện, bà Nancy Pelosi và trong cộng đồng doanh nghiệp đã hoan nghênh phán quyết và kêu gọi ban hành các biện pháp bảo vệ vĩnh viễn.