"Chúng tôi coi việc Mỹ rút khỏi Hiệp ước INF do nó ngừng hoạt động, một sai lầm nghiêm trọng làm tăng nguy cơ nổ ra một cuộc chạy đua vũ trang tên lửa, gia tăng tiềm năng đối đầu và leo thang không kiểm soát", thông cáo trích dẫn từ Vụ báo chí Điện Kremlin.

Theo Tổng thống Nga, Hiệp ước INF mà Washington để lại vào năm 2019, là một yếu tố quan trọng của cấu trúc an ninh toàn cầu và các mối đe dọa đối với nó ở châu Âu là "hiển nhiên" do căng thẳng giữa NATO và Nga.

"Hiệp ước đóng một vai trò đặc biệt trong việc duy trì khả năng dự đoán và kiềm chế trong lĩnh vực liên quan đến tên lửa trên khắp châu Âu", tổng thống Putin nói.

Moscow nói thêm rằng, Nga đã "sẵn sàng" thực hiện các bước cần thiết để giảm bớt tác động do sự sụp đổ của Hiệp ước.

"Chúng tôi cũng kêu gọi tất cả các nước quan tâm tìm kiếm các kế hoạch duy trì sự ổn định và ngăn chặn các cuộc khủng hoảng tên lửa 'trong một thế giới không có Hiệp ước INF' liên quan đến khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Chúng tôi sẵn sàng làm việc chung theo hướng này", Tổng thống Nga cho biết. 

Thư ký báo chí của Tổng thống Dmitry Peskov sau đó đã nói rõ rằng, sáng kiến ​​của ông Putin là hoàn toàn mới và chưa được xây dựng trước đó với các đối tác quốc tế.

Hoa Kỳ rời khỏi Hiệp ước INF

Vào tháng 2 năm 2019, Washington thông báo rằng họ đang đưa ra thông báo 6 tháng về việc rút khỏi Hiệp ước INF, thỏa thuận được ký kết giữa Nga và Mỹ vào năm 1987, trong đó cấm có hiệu quả tất cả các tên lửa đất đối không tầm ngắn và tên lửa tầm trung, tên lửa hành trình và bệ phóng từ mặt đất có tầm bắn 500-5.500 km

Một trong những lý do được viện dẫn cho quyết định của Mỹ là Nga không tuân thủ các quy định của hiệp ước khi cáo buộc Nga phát triển tên lửa 9M729 có tầm bay gần 5.000 km.

Vào tháng 8 cùng năm, Hoa Kỳ đơn phương rút khỏi INF, tuyên bố rằng Moscow "hoàn toàn chịu trách nhiệm về sự sụp đổ của hiệp ước".

Điện Kremlin liên tục bác bỏ những cáo buộc này và đề nghị Mỹ có cơ hội tiếp tục thảo luận về việc thực hiện hiệp ước, nhưng Nhà Trắng từ chối.

Trước đó, Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov cho biết đã được ông xác nhận rằng Washington đã sẵn sàng triển khai các tên lửa tầm trung và tầm ngắn ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương (APAC).

Ông Antonov nói rằng động thái này cho thấy "tầm bắn của những tên lửa này sẽ tới Liên bang Nga, bao gồm các mục tiêu chiến lược về răn đe hạt nhân chiến thuật", khiến Nga phải thực hiện "các bước thích hợp" để đáp trả.

Tổng thống Putin đề xuất cơ chế kiểm soát tên lửa mới với Mỹ

Tổng thống Nga đề xuất Moscow và Washington không triển khai một số loại tên lửa tại châu Âu và xây dựng cơ chế kiểm soát mới thay hiệp ước INF.

"Chúng tôi giữ quan điểm nhất quán rằng tên lửa 9M729 tuân thủ Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) đã bị hủy. Tuy nhiên, Nga sẵn sàng thể hiện thiện chí bằng cách không triển khai tên lửa này trên phần lãnh thổ ở châu Âu, nhưng với điều kiện các nước NATO hành động tương xứng và không triển khai tên lửa vi phạm INF trên đất của họ", Tổng thống Vladimir Putin cho biết hôm nay.

Ông Putin cũng đề xuất cả Nga và Mỹ áp dụng các biện pháp giám sát, xác nhận chung để xây dựng lòng tin và "xóa bỏ những lo ngại sẵn có" sau khi INF bị hủy.

Điện Kremlin trước đó đề xuất những "biện pháp giảm căng thẳng", trong đó Mỹ sẽ cho Nga kiểm tra hệ thống Aegis Ashore tại châu Âu, đổi lại Moscow cho phép Washington thanh sát cơ sở vận hành tên lửa 9M729 ở vùng lãnh thổ Kaliningrad.

INF và Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (New START) được coi là các thỏa thuận trung tâm trong kiểm soát vũ khí hạt nhân toàn cầu. Cả Nga và Mỹ đang nỗ lực đàm phán để gia hạn hiệp ước New START, trong đó giới hạn mỗi nước chỉ được triển khai 1.550 đầu đạn hạt nhân và dự kiến hết hạn vào tháng 2/2021.

Mỹ muốn sửa lại thỏa thuận để bao gồm Trung Quốc cùng các loại khí tài mới, trong khi Nga sẵn sàng gia hạn 5 năm không kèm điều kiện bổ sung.