Cắt băng khai mạc triển lãm Linh vật Nghê Việt. Ảnh: V.H

Giám đốc Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám Lê Xuân Kiêu cho biết: “Nghê là linh vật đã tồn tại từ lâu trong đời sống văn hóa của người Việt Nam. Nghê được khắc trên bia đá, vẽ trên đồ thờ, chạm trên kiến trúc, đắp chầu trước cổng… Nghê xuất hiện trong cung điện, lăng tẩm của các bậc vua chúa và trong không gian tôn giáo, tín ngưỡng như đình, chùa, đền, miếu.

Thời gian qua, linh vật này dường như rơi vào lãng quên và bị thay thế bởi những linh vật không phù hợp với văn hóa Việt Nam. Những linh vật ngoại lai này xuất hiện ở nhiều nơi, từ di tích đến nơi công sở, từ tư gia đến nơi công cộng, khiến không ít người nhầm lẫn cho rằng đó là linh vật của người Việt.

Triển lãm nhằm giới thiệu và quảng bá về Nghê - linh vật rất quen thuộc, gần gũi với người Việt Nam, giúp phân biệt rõ hình tượng linh vật nghê của Việt Nam với các linh vật của nước ngoài. Đồng thời nâng cao nhận thức của xã hội trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản mỹ thuật truyền thống; lành mạnh môi trường thẩm mỹ của cộng đồng, giữ gìn truyền thống văn hóa và tuân thủ quy định của pháp luật hiện hành”.

Triển lãm “Tư liệu linh vật Nghê Việt” trưng bày hơn 200 hình ảnh, tư liệu linh vật Nghê theo các nội dung: Nguồn gốc; đặc điểm tạo hình; phân loại linh vật Nghê Việt; so sánh linh vật Nghê Việt với linh vật một số quốc gia; Nghê chốn chùa chiền; Nghê chốn cung vua, phủ chúa; Nghê chốn lăng tẩm, đền miếu; Nghê tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám; Nghê chốn đình làng và các hiện vật bảo tàng; một số phiên bản tượng linh vật Nghê thế kỷ XVII tại Di tích Quốc gia đặc biệt đền Vua Đinh Tiên Hoàng (Hoa Lư, Ninh Bình).

Ông Lê Xuân Kiêu nói: “Đây là hoạt động hướng tới Kỷ niệm ngày Di sản văn hóa Việt Nam được tổ chức tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Triển lãm là kết quả của sự phối hợp giữa nhiều tổ chức, cá nhân - những người luôn nặng lòng với những giá trị di sản của dân tộc. Ban Tổ chức mong muốn, sự kiện này cùng với nhiều hoạt động văn hóa tôn vinh ngày Di sản văn hóa Việt Nam, những giá trị tốt đẹp của cha ông luôn được gìn giữ, tiếp nối, là mạch nguồn nuôi dưỡng tình yêu, sự trân quý với văn hóa dân tộc”.

Triển lãm mở cửa từ ngày 15/11/2018 đến hết ngày 15/2/2019.

Congluan.vn trân trọng giới thiệu một số hình ảnh trong triển lãm:

Tượng Nghê đá, đền thờ Phạm Công Trứ, Hưng Yên, thế kỷ 17

Tượng Nghê đá, đền thờ Phạm Công Trứ, Hưng Yên, thế kỷ 17

Nghê chạm khắc ở đền vua Lê, đền vua Đinh, thế kỷ 17

Nghê ở miếu thờ Lê Văn Duyệt

Nghê bằng đồng ở lăng Thiệu Trị, Huế, thế kỷ 19

Nghê chạm khắc trên vì kèo, đền vua Lê, thế kỷ 18

Nghê ở lăng Minh Mạng, Huế

Nghê ở chân tượng Hộ pháp, chùa Bút Tháp, Bắc Ninh, thế kỷ 19

Nghê chạm gỗ ở đầu dư, đình Văn Xá, Hà Nam, thế kỷ 17

Nghê đội sen đá, chùa Thầy, Hà Nội

Cánh cửa chùa Keo, Thái Bình, thế kỳ 18

Nghê gỗ phủ sơn, đền vua Lê, thế kỷ 17

Nghê ở đình làng Vị Hạ, thế kỷ 17

Nghê ở Thế tổ miếu, Huế

Bài và ảnh: Trần Quốc