Động thái bất ngờ của ông chủ hãng Bloomberg L.P cũng cho thấy chuyện các tỷ phú lấy đế chế truyền thông để làm bàn đạp tiến sâu vào chính trường không biết tự bao giờ đã trở thành một xu hướng.

Từ tham vọng của “Người Do Thái đặc biệt trên đất Mỹ”

Báo chí Mỹ dành đặt cho Michael Bloomberg biệt danh “Người Do Thái đặc biệt trên đất Mỹ” không chỉ bởi nguồn gốc Do Thái của ông mà còn bởi tài mưu lược và cả tham vọng hơn người của ông. Cũng chính nhờ tài mưu lược mà nửa thế kỷ về trước, con người được mệnh danh là tỷ phú giàu nhất New York này đã lập nghiệp, lập thân thành công từ con số O tròn trĩnh. Cũng chính nhờ tài mưu lược mà cho dù bị sa thải ở tuổi 39 và thực sự khởi nghiệp ở tuổi 40, Michael Bloomberg vẫn giành được cho mình những thành công vang dội, trở thành ông chủ một công ty lớn như Bloomberg LP và trở thành tỷ phú giàu thứ 9 thế giới với tổng giá trị tài sản đã vượt qua con số 50 tỉ USD.

Về tham vọng thì Michael Bloomberg cũng vào dạng hiếm có. Gần 20 năm trước, khi đang là ông chủ của một Bloomberg LP thành công vang dội với trang www.bloomberg.com- mạng thông tin tài chính đa chiều và cực kỳ linh hoạt, Bloomberg Terminal- vật bất ly thân của các lãnh đạo ngân hàng, nhà giao dịch và các nhà quản lý tiền tệ; Bloomberg News- kênh cung cấp thông tin kinh tế hàng đầu với khoảng 4.000 tin tức/ngày và lượng khách hàng “quen” lên tới gần 400 tờ báo, tạp chí hàng đầu thế giới; mạng truyền hình vệ tinh chuyên về thông tin tài chính, kinh tế phát liên tục 24/24 giờ về thông tin kinh tế với 7 ngôn ngữ khác nhau… Michael Bloomberg đã nghĩ tới việc phải chinh phục những đỉnh cao mới. Và đỉnh cao mà “nhà leo núi” Michael Bloomberg muốn chinh phục là chính trường.

Quyết tâm phải biến tham vọng thành hiện thực, năm 2001, Michael Bloomberg đã gây xôn xao dư luận thời điểm đó khi tung ra “cơn bão tiền” khoảng 41 triệu USD nhiều hơn tổng số tiền của tất cả các ứng viên còn lại cho cuộc đua vào chức Thị trưởng New York. Đúng với câu “mạnh vì gạo bạo vì tiền” , “đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn”, chiến thắng đã thuộc về ông chủ của Bloomberg LP, “biểu tượng kinh doanh của New York” đã trở thành “người danh giá thứ tư thế giới”.  Năm 2005, Bloomberg tái đắc cử chức thị trưởng nhờ có sự hậu thuẫn của một liên minh rộng rãi chưa từng có. Năm 2009, với việc vực dậy một cách hoàn hảo một New York hỗn độn của ngày 11/9 cách đó 8 năm, trở thành một trong những thành phố sạch, an toàn, đứng vững trong cuộc khủng hoảng tài chính, Michael Bloomberg tái đắc cử nhiệm kỳ thứ 3 bất chấp thị phi về việc ông phá lệ ra tranh cử lần thứ 3.

Thành công từ 3 nhiệm kỳ làm Thị trưởng một đô thị phồn hoa bậc nhất nước Mỹ đã đưa Michael Bloomberg tới một tham vọng khác lớn hơn: trở thành ông chủ Nhà Trắng. Với danh nghĩa độc lập, ông Bloomberg từng rục rịch chạy đua vào Nhà Trắng nhiều lần vào các năm 2008, 2012 và 2016. Năm 2016, Bloomberg quyết định rút lui vì cho rằng chen chân sẽ gây thêm chia rẽ ở Mỹ.

Tại cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2020, Bloomberg ban đầu tuyên bố không tham gia tranh cử. Tuy nhiên, trong phút áp chót, ông quyết định ra tranh cử. “Ông ta là mối đe dọa sống còn cho đất nước và những giá trị của chúng ta. Nếu ông ta thắng thêm một nhiệm kỳ nữa, chúng ta không bao giờ có thể khôi phục từ những tổn thất. Đánh bại ông Trump và tái xây dựng nước Mỹ là cuộc chiến tối quan trọng và cấp bách của chúng ta”- tỉ phú 77 tuổi lý giải về quyết định gây bất ngờ của mình.

Tới giờ phút này, còn quá sớm để có thể khẳng định Michael Bloomberg có thể một lần nữa biến tham vọng của mình thành hiện thực hay không, nhưng với “lợi thế lớn nhất là tiền” cộng với cả đế chế truyền thông hùng mạnh làm bệ đỡ phía sau, kinh nghiệm từ 3 nhiệm kỳ làm Thị trưởng một thành phố lớn như New York, danh tiếng từ những hoạt động từ thiện lâu năm… tỷ phú trùm truyền thông này vẫn có thể có nhiều điều để hy vọng.

Tới giấc mơ chính khách của các ông trùm truyền thông

Thực ra chuyện các ông trùm truyền thông đam mê chính sự không phải bây giờ mới có. Trước Michael Bloomberg, đã có Silvio Berlusconi, Thaksin Shinawatra… vừa rất thành công trên địa hạt kinh doanh vừa là những chính khách tốn khá nhiều giấy mực của báo giới. Thế lực truyền thông khủng khiếp và sự giàu có vô đối đã giúp họ biến đam mê của mình thành hiện thực.

Tại nước Ý, những năm 1990, 2000… Silvio Berlusconi là cái tên đầy thế lực. Ông là người sáng lập và cổ đông chính của Fininvest, một trong 10 công ty tư nhân lớn nhất Italy, hoạt động trong lĩnh vực truyền thông và tài chính; sở hữu 3 hãng truyền hình quốc gia lớn của Italy, chiếm gần một nửa số khán giả truyền hình trong cả nước; ông chủ của hãng Publitalia - công ty quảng cáo và truyền thông hàng đầu nước Ý, Arnoldo Mondadori - nhà xuất bản lớn nhất nước, hãng phim Medusa, Penta và hãng bảo hiểm ngân hàng Mediolanum. Berlussconi còn là ông chủ câu lạc bộ bóng đá nổi tiếng thế giới AC Milan.

Việc sở hữu đế chế truyền thông rộng lớn cộng với khối tài sản khổng lồ (theo thống kê của Forbes 2011, Silvio Berlusconi là người giàu thứ 118 trên thế giới, với tổng tài sản 7,8 tỉ USD) đã tạo cho Silvio Berlusconi một thứ quyền lực đến mức vô đối tại Italia. Các đối thủ của Berlusconi từng cho rằng đế chế truyền thông ấy đóng vai trò quan trọng trong thành công chính trị của ông, với các chiến dịch tuyên truyền quy mô lớn và thể hiện sự thiên vị đối với ông chủ của mình.

Tại đất nước chùa Vàng, Thaksin Shinawatra cũng là một trường hợp tương tự. Shin Corp chính là tập đoàn do ông Thaksin thành lập, khởi nguồn từ một công ty cho thuê máy tính và trở thành đế chế viễn thông- truyền thông hùng mạnh nhất nhì Thái Lan trong những năm 1990 và đầu 2000. Cũng chính từ bàn đạp đế chế này, Thaksin Shinawatra trở thành tỷ phú. Quyền lực, tiếng nói được vị nể của ông trùm truyền thông cộng vốn liếng dồi dào của một tỷ phú đã giúp ông Thaksin dễ dàng dấn thân vào chính trường. Năm 1998, Thaksin Shinawatra thành lập đảng Thai Rak Thai. Trong cuộc tuyển cử tháng 1/2001, Đảng này đã giành thắng lợi áp đảo trong cuộc bầu cử Hạ viện, ông trở thành người đầu tiên trong dòng họ Shinawatra giữ chức vụ Thủ tướng Thái Lan.

Từ Silvio Berlusconi, Thaksin Shinawatra… đến Michael Bloomberg… dễ thấy truyền thông và chính trị dường như đã là một cặp từ gắn bó và việc một ông trùm truyền thông trở thành một chính khách hay nuôi tham vọng trở thành chính khách đã trở thành điều chả còn mấy lạ lẫm trên chính trường thế giới.

Hà Anh