Giám đốc tài chính của Huawei Meng Wanzhou, một công dân Trung Quốc, đã bị bắt tại Vancouver vào cuối năm 2018 theo lệnh gian lận ngân hàng do nhà chức trách Hoa Kỳ ban hành.

Meng Wanzhou khẳng định rằng mình vô tội và đang đấu tranh dẫn độ tại tòa án Canada. Ngay sau khi Meng bị bắt, Bắc Kinh đã giam giữ hai người Canada vì tội an ninh quốc gia và ngừng nhập khẩu hạt cải dầu.

Căng thẳng bùng phát trở lại trong tuần này khi Thủ tướng Justin Trudeau cho biết ông sẽ làm việc với các đồng minh để chống lại “chính sách ngoại giao cưỡng bức” của Trung Quốc. Ông cảnh báo rằng những vụ bắt bớ tùy tiện, đàn áp ở Hồng Kông và đưa những người thiểu số Hồi giáo vào các trại tạm giam được coi là “không phải là một con đường đặc biệt hữu ích”.

Điều đó đã khiến Thủ tướng Canada bị chính phủ Trung Quốc lên tiếng chỉ trích.

“Không có biện pháp ngoại giao ép buộc nào từ phía Trung Quốc”, Cong Peiwu, đặc phái viên của Trung Quốc tại Ottawa, cho biết trong một cuộc họp báo video trên Twitter. “Hai công dân Canada đó đã bị truy tố vì họ bị nghi ngờ tham gia vào các hoạt động gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia của chúng tôi”.

Ông Cong Peiwu tiếp tục cho biết, Meng Wanzhou và vụ bắt giữ người Canada Michael Spavor và Michael Kovrig "không liên quan" và rằng chính Canada đã sử dụng "biện pháp cưỡng chế" bằng cách bắt giữ Meng khi "bà ấy không vi phạm luật pháp Canada nào cả".  

Ông Cong Peiwu kêu gọi thả Meng Wanzhou ngay lập tức để “tạo điều kiện đưa quan hệ Canada-Trung Quốc trở lại đúng hướng”.

Trả lời câu hỏi về thông tin truyền thông đưa tin rằng một người biểu tình ủng hộ dân chủ ở Hồng Kông đã được phép tị nạn ở Canada, ông Cong Peiwu cho biết Trung Quốc mạnh mẽ kêu gọi “những tên tội phạm bạo lực” từ Hồng Kông không được phép tị nạn.

“Đó là sự can thiệp vào các vấn đề nội bộ của Trung Quốc và chắc chắn sẽ tiếp tay cho những tên tội phạm bạo lực đó”, ông nói. Cong Peiwu cho biết thêm, nếu Canada muốn giữ an toàn cho 300.000 người mang hộ chiếu Canada ở Hồng Kông, thì họ không nên muốn bảo vệ những “tội phạm bạo lực”.