Sự thúc đẩy này diễn ra khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tăng cường nỗ lực khuyến khích các gia đình sinh thêm con. Lực lượng lao động thu hẹp và chi tiêu xã hội tăng đã làm dấy lên lo ngại rằng tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc có thể chậm lại và cản trở quốc gia này trong cuộc cạnh tranh ngày càng gia tăng với Mỹ.

Ủy ban Thường vụ Đại hội Nhân dân Toàn quốc ( NPC ), cơ quan lập pháp hàng đầu của đất nước, đã bắt đầu thảo luận vào hôm thứ 3 về việc chính thức sửa đổi luật kế hoạch hóa gia đình của Trung Quốc sau khi Trung Quốc tiết lộ kế hoạch nâng giới hạn sinh hai con hiện tại lên ba con vào cuối tháng 5.

Trước những động thái này, thành phố Bắc Kinh trong tháng này đã thông báo rằng họ sẽ cung cấp thêm 30 ngày nghỉ phép của cha mẹ so với 98 ngày tiêu chuẩn cho các bà mẹ sinh con thứ ba bắt đầu từ ngày 31 tháng 5. Họ có thể được nghỉ thêm một đến ba tháng nếu nơi làm việc của họ đồng ý. Bắc Kinh cũng có kế hoạch cung cấp các ưu đãi hơn nữa phối hợp với các sửa đổi pháp lý của chính phủ trung ương.

Vào cuối tháng 7, thành phố Panzhihua ở tỉnh Tứ Xuyên cho biết họ sẽ trợ cấp cho các bậc cha mẹ cho đến khi đứa con thứ hai và thứ ba của họ tròn ba tuổi. Chính phủ sẽ trả 500 nhân dân tệ (77 USD) mỗi tháng cho một đứa trẻ sinh ra bắt đầu từ ngày 12 tháng 6 cho một cặp vợ chồng - bằng hơn 10% thu nhập khả dụng trung bình của mỗi người ở trung tâm thành phố.

Trong khi đó, Cục thống kê thành phố Nhạc Dương khuyến nghị tất cả trẻ em trong các hộ gia đình có 3 con được hưởng các chương trình giáo dục của nhà nước miễn phí từ mầm non đến trung học phổ thông để giảm chi phí giáo dục sau khi xem xét xu hướng nhân khẩu học. Cục cũng kêu gọi các khoản trợ cấp cho việc xét nghiệm trước khi sinh và sinh con ở thành phố tỉnh Hồ Nam.

Chính phủ trung ương cũng đang làm việc để giảm bớt gánh nặng cho các bậc cha mẹ mới. Đề xuất sửa đổi luật kế hoạch hóa gia đình bao gồm các biện pháp như dịch vụ chăm sóc trẻ em tốt hơn. Chính phủ cũng sẽ xem xét cắt giảm thuế và trợ cấp nhà ở cho các gia đình có con, và sẽ bãi bỏ tiền phạt đối với các cặp vợ chồng vi phạm giới hạn về con cái.

Các dự luật của Trung Quốc thường trải qua ba vòng cân nhắc tại Ủy ban Thường vụ NPC. Việc sửa đổi kế hoạch hóa gia đình dự kiến sẽ được thông qua vào đầu năm tới.

Chính phủ Trung ương đang tăng cường tham gia vào cách cha mẹ nuôi dạy con cái bằng một dự luật riêng, dự kiến sẽ được thông qua trong năm nay, kêu gọi các gia đình truyền lại các giá trị cốt lõi cho con cháu như đức tính siêng năng và chăm sóc người già, và lòng trung thành với Tổ quốc mình.

Dự luật nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khơi dậy trách nhiệm ở trẻ em, chẳng hạn như giao cho các con phụ trách dọn dẹp phòng riêng và đưa các con vào một lịch trình hoạt động có kế hoạch. Dự luật kêu gọi các gia đình dạy con cái bảo vệ sự đoàn kết dân tộc và trung thành với Tổ quốc, Đảng và lý tưởng xã hội chủ nghĩa. Các trường học và hiệp hội khu phố sẽ tư vấn cho các gia đình về cách dạy những lý tưởng này cho con cái của họ sau khi dự luật được thông qua.

Dự luật là một phản ứng đối với sự tập trung cao độ vào thành công trong học tập ở quốc gia này, sau nhiều năm theo chính sách một con khiến các bậc cha mẹ và ông bà phải đổ hết nguồn lực của họ vào một đứa con duy nhất.

Kết quả là chi phí giáo dục tăng cao là một trong những mối lo ngại chính khiến các cặp vợ chồng trẻ không muốn có con. Và nhiều gia đình luôn ở trong hoàn cảnh cả cha lẫn mẹ phải làm việc cật lực để có thu nhập chăm sóc con cái đầy đủ, đặc biệt là ở các thành phố đắt đỏ, tạo ra kỳ vọng lớn hơn vào các trường học để dạy trẻ em lý tưởng và kỷ luật bên cạnh việc học tập.

Chính phủ gần đây đã bắt đầu kiểm soát ngành công nghiệp dạy thêm để làm cho việc nuôi dạy trẻ em có chi phí hợp lý hơn, chẳng hạn như bằng cách yêu cầu một số doanh nghiệp chuyển đổi thành tổ chức phi lợi nhuận. Dự luật mới nhằm rút một số sự tập trung ra khỏi các cơ sở giáo dục chính thức như vậy và hướng tới việc thấm nhuần các giá trị cốt lõi tại gia đình.

Tuy nhiên, liệu những chính sách này có thể giúp tăng tỷ lệ sinh ở Trung Quốc hay không vẫn chưa rõ ràng. Các khoản trợ cấp trực tiếp của chính phủ giúp giảm bớt gánh nặng cho các gia đình nuôi dạy trẻ. Nhưng chi phí giáo dục chỉ tăng khi trẻ lớn hơn, và các nhà phê bình cho rằng những kế hoạch mới tập trung vào trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ này là không đủ.

Chi phí giáo dục tăng vọt, giá bất động sản và các chi phí khác đã góp phần tạo ra quan điểm rộng rãi trong các gia đình rằng có một con là đủ. Nhiều cặp vợ chồng không muốn có nhiều hơn ngay cả khi chính phủ cho phép.

Có nhiều hy vọng về sự hỗ trợ kinh tế từ chính phủ, nhưng chính quyền địa phương có nguồn tài chính bị siết chặt bởi các biện pháp như giảm thuế để giúp những người đang gặp khó khăn trong đại dịch Covid-19 lại có rất ít tiền mặt.

Dân số Trung Quốc đang già đi với tốc độ nhanh nhất trong số các nền kinh tế lớn. Theo Ủy ban Y tế Quốc gia của nước này, tỷ lệ sinh vẫn có xu hướng giảm trong năm nay và có thể giảm xuống dưới mức thấp 11,97 triệu trong thời gian tới.

Huy Hoàng