Theo phản ánh của người dân xã Hòa Nam (huyện Ứng Hòa, TP Hà Nội), suốt nhiều năm qua, tình trạng vi phạm pháp luật về đất đai, trong đó có việc người dân tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp, xây dựng trái phép diễn ra tràn lan. Nhiều xứ đồng (như xứ đồng: Lão Xa, Mấy Xuôi, Rộc Giữa, Mấy Giữa, Mấy Ngược, Dài, Khoái Cao, Cống Láng, Khoái Trũng….) là ruộng cấy 2 lúa bỗng chốc có nhiều thửa ruộng bị san lấp để dựng nhà ở, nhà xưởng, nhà hàng nhưng không được chính quyền địa phương áp dụng biện pháp xử lý kịp thời, dứt điểm.

Những vi phạm nêu trên, được người dân xã Hòa Nam tố cáo tới UBND huyện Ứng Hòa, diễn ra nổi cộm nhất vào thời ông Nguyễn Như Tuyển làm Chủ tịch UBND xã (nay là Bí thư Đảng ủy xã Hòa Nam), ông Lê Tiến Thắng – Công chức địa chính xã Hòa Nam, ông Nguyễn Mạnh Tuấn – Bí thư Chi bộ, Chủ tịch HĐQT HTX NN thôn Dư Xá.

Qua ghi nhận thực tế của phóng viên, tại nhiều xứ đồng của xã Hòa Nam, những ngôi nhà ở kiên cố, nhà xưởng sản xuất, nhà hàng “mọc” lên ngay giữa cánh đồng; dường như những đường bê tông trải đến đâu, công trình trái phép mọc lên ở đó, điều này khiến dư luận vô cùng bức xúc.

Theo hồ sơ phóng viên nắm được, ngày 15/9/2022, UBND huyện Ứng Hòa đã ban hành Kết luận nội dung tố cáo số 1323/KL-UBND (Kết luận số 1323) đối với ông Nguyễn Như Tuyển – Bí thư Đảng ủy xã Hòa Nam (nguyên Chủ tịch UBND xã); ông Lê Tiến Thắng – Công chức địa chính xã Hòa Nam và ông Nguyễn Mạnh Tuấn – Bí thư Chi bộ, Chủ tịch HĐQT HTX NN thôn Dư Xá về việc buông lỏng quản lý đất đai để cho một số hộ dân tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất, tự ý xây dựng nhà xưởng trái phép trên diện tích đất ruộng canh tác, có lắp lưới điện.

Theo kết luận nội dung tố cáo nêu trên, UBND huyện Ứng Hòa khẳng định là có cơ sở - tố cáo đúng. Trong đó, kết quả xác minh các trường hợp vi phạm hành chính (VPHC) trong lĩnh vực đất đai trên địa bàn thôn Dư Xá, xã Hòa Nam là: Có 08 trường hợp VPHC trong lĩnh vục đất đai trên địa bàn, trong đó có 07/08 trường hợp vi phạm phát sinh từ đầu năm 2021 đến tháng 7 năm 2021; 01/08 trường hợp không xác định được thời gian vi phạm.

Trong số 08 trường hợp vi phạm này, có 05/08 trường hợp VPHC trong lĩnh vực đất đai đã được UBND xã Hòa Nam kiểm tra, phát hiện, thiết lập hồ sơ xử lý vi phạm theo quy định. Toàn bộ 05 trường hợp đã được Chủ tịch UBND xã Hòa Nam ban hành 05 quyết định xử phạt VPHC với tổng số tiền xử phạt là 18 triệu đồng. Đã có 03/05 hộ thực hiện nộp tiền xử phạt với tổng số tiền là 10 triệu đồng. Có 02/05 hộ chưa thực hiện nộp tiền xử phạt với tổng số tiền xử phạt là 8 triệu đồng.

Đối với 08 trường hợp nêu trên là các hộ: ông Nguyễn Phúc Hiến, đội 1 (vi phạm khi tự ý chuyển mục đích sử dụng đất là 426,6 m2 tại xứ đồng Rộc Đống Đa); bà Nguyễn Thị Tuyến, đội 3 (tự ý chuyển mục đích sử dụng đất với diện tích là 188,2 m2 tại xứ đồng Rộc Xuôi); ông Cao Văn Tư tại đội 4 (tự ý chuyển mục đích sử dụng đất với diện tích là 275,7 m2 tại xứ đồng Rộc Xuôi); bà Nguyễn Thị Phúc đội 2 (tự ý chuyển mục đích sử dụng đất với diện tích là 420,6 m2 m2 tại xứ đồng Cỏ Gà Xuôi);

Hộ ông Nguyễn Duy Hinh đội 1 (tự ý chuyển mục đích sử dụng đất với diện tích là 165,5 m2 tại xứ đồng Cỏ Gà Ngược); ông Trịnh Văn Dương, đội 2 (tự ý chuyển mục đích sử dụng đất với diện tích là 183,9 m2 tại xứ đồng Rộc Xuôi); bà Nguyễn Thị Mến đội 4 (tự ý chuyển mục đích sử dụng đất với diện tích là 658,4 m2 tại xứ đồng Rộc Xuôi); ông Cao Văn Tốn đội 4 (tự ý chuyển mục đích sử dụng đất với diện tích là 884,0 m2 tại xứ đồng Rộc Xuôi). Các trường hợp này ngoài tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp, đã xây dựng nhiều công trình kiên cố trái phép.

Trong khi đó, kết quả kiểm tra, rà soát thực địa tại hai thôn Nam Dương và Đinh Xuyên của Tổ xác minh tố cáo (do UBND huyện Ứng Hòa thành lập) còn cho thấy có 43 trường hợp VPHC trong lĩnh vực đất đai (tự ý chuyển đổi mục đích trên đất nông nghiệp) với tổng diện tích là 13.519,2 m2 ở khu vực sau làng thôn Nam Dương và thôn Đinh Xuyên thi theo Máng nổi. Thời gian để xảy ra vi phạm từ năm 2014 đến 2021.

Như vậy, có thể thấy, tình trạng vi phạm pháp luật về đất đai, xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp tại xã Hòa Nam đã kéo dài dai dẳng nhiều năm (từ 2014 đến 2021) nhưng chỉ khi có tố cáo của công dân, UBND huyện Ứng Hòa vào cuộc thanh kiểm tra mới chỉ rõ hàng loạt vi phạm. Dấu hỏi đặt ra là trách nhiệm của lãnh đạo UBND xã Hòa Nam, UBND huyện Ứng Hòa ra sao khi để xảy ra những vi phạm nghiêm trọng này?

Qua Kết luận số 1323, UBND huyện Ứng Hòa xác định trách nhiệm để xảy ra các vi phạm thuộc về ông Nguyễn Như Tuyển – Nguyên Chủ tịch UBND xã Hòa Nam từ năm 20211 đến tháng 7/2021; ông Nguyễn Văn Thạo – Chủ tịch UBND xã Hòa Nam từ tháng 7/2021 đến thời điểm ban hành kết luận nội dung tố cáo; ông Lê Tiến Thắng – Công chức địa chính xã Hòa Nam; ông Nguyễn Mạnh Tuấn - Bí thư Chi bộ, Chủ tịch HĐQT HTX NN thôn Dư Xá.

UBND huyện Ứng Hòa đã đề nghị Ban Thường vụ Huyện ủy chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm, xử lý kỷ luật theo quy định của Đảng đối với các cá nhân theo kết quả xác minh, nhận xét, kết luận nội dung tố cáo đối với ông Nguyễn Như Tuyển, Nguyễn Văn Thạo.

UBND huyện Ứng Hòa cũng giao Phòng Nội vụ tham mưu UBND huyện kiểm điểm trách nhiệm xử lý kỷ luật theo đúng quy định của pháp luật hiện hành đối với các ông Nguyễn Như Tuyển, Nguyễn Văn Thạo, Lê Tiến Thắng.

Đặc biệt, đối với các vi phạm, UBND huyện Ứng Hòa yêu cầu UBND xã Hòa Nam tổ chức kiểm tra, lập hồ sơ xử lý vi phạm trong lĩnh vực đất đai trên địa bàn thôn Nam Dương, Đinh Xuyên và Dư Xá theo quy định. Xây dựng phương án xử lý, báo cáo UBND huyện xem xét giải quyết. Thời gian thực hiện xong trong tháng 10/2022.

Để có thông tin khách quan về việc xử lý những vi phạm nêu trên, phóng viên đã có cuộc làm việc với ông Nguyễn Văn Cường – Chủ tịch UBND xã Hòa Nam. Tại cuộc làm việc, ông Cường cho biết, bản thân ông mới về nhận nhiệm vụ Chủ tịch UBND xã Hòa Nam từ cuối tháng 6, đầu tháng 7/2023.

Theo Nguyễn Văn Cường, khi về nhận nhiệm vụ, bản thân ông phải tiếp nhận, giải quyết rất nhiều những tồn tại mà lãnh đạo UBND xã Hòa Nam thời kỳ trước để lại trong đó có việc xử lý những vi phạm đất đai, xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp.

Mới đây, UBND xã Hòa Nam đã có báo cáo số 84/BC-UBND ngày 20/7/2023 về thực hiện Kết luận số 1323. Theo báo cáo này, UBND xã Hòa Nam cho biết, ngày 16/3/2023, UBND xã đã hoàn thiện hồ sơ và tổ chức cưỡng chế dứt điểm 1 trường hợp vi phạm của ông Trịnh Văn Doan tại xứ đồng Rộc Xuôi, thôn Dư Xá.

UBND xã Hòa Nam cũng đã xây dựng Kế hoạch số 134/KH-UBND ngày 6/7/2023 về việc tổ chức thực hiện Kết luận số 1323 để trình Đảng ủy ban hành Nghị quyết lãnh đạo.

Đối với các trường hợp vi phạm theo Kết luận số 1323, UBND xã Hòa Nam đã tiến hành thiết lập hồ sơ, tuyên truyền vận động các hộ gia đình tự giác tháo dỡ, giải tỏa công trình vi phạm xong trước ngày 17/7/2023. Tuy nhiên, theo Chủ tịch UBND xã Hòa Nam thừa nhận, các hộ gia đình vẫn chưa tự giác thực hiện.

Theo ông Nguyễn Văn Cường, hiện UBND xã Hòa Nam đã báo cáo UBND huyện Ứng Hòa và huyện đã nắm được tinh thần để có hướng chỉ đạo. Tới đây UBND xã sẽ đề nghị UBND huyện chỉ đạo phòng Tài nguyên và Môi trường, Thanh tra huyện phối hợp cùng UBND xã để có hướng dẫn, xử lý dứt điểm vi phạm.

Trước sự việc nêu trên, đề nghị UBND huyện Ứng Hòa chỉ đạo làm rõ, xử lý nghiêm vi phạm.

Báo Nhà báo và Công luận sẽ tiếp tục thông tin.