Bán đất hay “cho mượn đất, xây nhà cho ở nhờ”?

Tại phiên tòa, bà Nguyễn Thị Xuân cho biết, đầu năm 2006, bà có quen biết ông Phạm Bá Luân (thời điểm này là Bí thư Huyện ủy Bình Xuyên). Ngày 21/5/2006, ông Luân có liên hệ với bà Xuân nhờ bán giúp 1 mảnh đất có diện tích 100m2, tại lô 14, đường xen ghép. Sau khi xem đất, nhận thấy phù hợp với nhu cầu sử dụng của gia đình, bà Xuân đặt vấn đề mua lại mảnh đất này của ông Luân. Giá thỏa thuận thời điểm đó là 600 triệu đồng.

Ngày 1/6/2006, bà Xuân cùng một người khác mang 300 triệu đồng đến cổng Huyện ủy Bình Xuyên giao tiền cho ông Luân (vì tin tưởng ông Luân, nên bà Xuân không viết giấy biên nhận tiền cọc), số còn lại bà Xuân cho biết sẽ hoàn tất khi ông Luân làm xong thủ tục chuyển nhượng. Thời điểm này, ông Luân cũng nói với bà Xuân là vợ ông đã mất và trong sổ hộ khẩu chỉ có một mình ông Luân.

Do có nhu cầu xây dựng nhà ở, bà Xuân liên hệ và yêu cầu ông Luân thực hiện nghĩa vụ của bên chuyển nhượng để hoàn tất thủ tục sang tên và bà Xuân hoàn tất nghĩa vụ thanh toán; nhưng ông Luân lấy lý do “bận” để trì hoãn. Để làm tin, ông Luân đã bàn giao bộ hồ sơ đất tại lô 14, đường xen ghép cho bà Xuân gồm (Quyết định cấp đất, biên bản bàn giao đất, hóa đơn đóng thuế đất và Giấy đề nghị cấp Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất); đồng thời ông Luân hứa sẽ bảo lãnh xin làm giấy phép xây dựng cho bà Xuân.

Sau khi xin được giấy phép xây dựng, bà Xuân tiến hành xây dựng căn nhà 3,5 tầng tại lô đất đã mua của ông Phạm Bá Luân và ông Luân cũng biết điều này. Toàn bộ chi phí xây dựng căn nhà được bà Xuân thực hiện bằng tiền của gia đình với trị giá 1.650.000.000 đồng (có giấy tờ chứng minh). 

Tháng 7/2014, sau khi con gái bà Xuân có đề nghị ông Luân hoàn tất thủ tục chuyển nhượng lô đất tại đường Chu Văn An cho gia đình bà Xuân, thì được ông Luân cho biết, thời điểm bán lô đất trên chưa bàn bạc với gia đình; nên nếu bà Xuân muốn hoàn tất thủ tục chuyển nhượng, thì phải trả bằng giá thực tế thời điểm 2014.

Sau khi làm rõ số tiền đặt cọc 300 triệu trước đó, ông Luân đồng ý để bà Xuân trả thêm tiền cho thửa đất trên với giá 2.354.000.000 đồng. 2 tháng sau, ông Luân tiếp tục lấy lý do “vợ cầm sổ đỏ” nên chưa thể làm thủ tục chuyển nhượng cho bà Xuân và đề nghị, bà Xuân muốn sang tên chuyển nhượng thì phải đưa thêm cho 1 tỷ đồng – tiền dưỡng già cho vợ ông Luân (2 lần nhận tiền này ông Luân đều ký xác nhận)...

Nội dung trình bày của bà Xuân là vậy, tuy nhiên, tại phiên tòa ông Luân bác toàn bộ những thông tin mà bà Xuân và gia đình đưa ra. Theo ông Luân, ông không có nhu cầu bán lô đất tại đường Chu Văn An, và việc bà Xuân tiến hành xây dựng trên mảnh đất đó ông Luân biết, nhưng là do ông Luân “nhờ” bà Xuân xây hộ và sau đó cho bà Xuân và gia đình bà ở nhờ, không thu tiền? Ngoài ra, ông Luân cũng xác nhận chữ ký trong cuốn sổ ghi chép của gia đình bà Xuân, liên quan đến số tiền trả thêm là 3.354.000.000 đồng là chữ ký của ông, nhưng lại bác toàn bộ nội dung liên quan đến nội dung mua bán đất và cho rằng, bà Xuân đã “chỉnh sửa” nội dung. Tuy nhiên, khi gia đình bà Xuân đề nghị tòa cho giám định thì ông Luân không đồng ý.

Làm rõ những dấu hiệu “mập mờ” trong hồ sơ cấp đất

Liên quan đến nội dung ông Luân cho rằng đã đưa tiền cho bà Xuân và “nhờ” bà Xuân xây dựng nhà hộ tại lô đất trên đường Chu Văn An, Thẩm phán Lê Nữ Hương Huyền, đề nghị ông Luân đưa ra chứng cứ cụ thể về việc ông đưa tiền cho bà Xuân bao nhiêu lần, tổng số tiền xây dựng căn nhà hết bao nhiêu? Sau khi xây dựng có quyết toán với bà Xuân hay không?... thì ông Luân không đưa ra được chứng cứ chứng minh.

Thậm chí, lời khai trước tòa của ông Luân còn bất nhất trong một số tình tiết như hộ khẩu thường trú tại thời điểm ông Luân được cấp đất, cũng như việc trong đơn tố cáo bà Xuân, ông Luân trình bày là vợ chồng ông đã xây dựng căn nhà trên đường Chu Văn An, sau đó cho gia đình bà Xuân mượn để “ở nhờ”. Nhưng, tại phiên tòa, ông Luân lại cho biết ông đưa tiền cho bà Xuân và “nhờ” bà Xuân xây dựng hộ.

Điều đáng nói, khi thẩm phán đề cập đến lý do tại sao gia đình ông Luân có rất nhiều người, nhưng lại nhờ bà Xuân đứng lên xây dựng nhà hộ và sau đó cho bà Xuân và gia đình bà Xuân “ở nhờ” tại chính căn nhà này? Ông Luân cho biết, đó là do tình cảm “anh em” và vì gia đình bà Xuân khó khăn nên mới cho ở nhờ? lời khai này hoàn toàn trái ngược với lời khai của bà Xuân và gia đình bà Xuân về việc giữa hai người có tình cảm với nhau, và cũng từng chung sống với nhau như vợ chồng tại chính căn nhà trên đường Chu Văn An. 

Bên cạnh việc làm rõ một nội dung ai là người bỏ tiền ra xây dựng căn nhà trên đường Chu Văn An? tại phiên tòa, một số nội dung khác cũng chưa được làm rõ đó là “tính pháp lý” trong cuốn sổ ghi chép của gia đình bà Xuân về việc, bà và gia đình đã giao cho ông Luân đủ tiền thanh toán lô đất tại đường Chu Văn An, cũng như việc vì sao ông Luân lại ký vào nội dung đó? nội dung có bị tẩy xóa hay không?

Ngoài ra, một nội dung khác cũng chưa được làm rõ đó là, lô đất trên đường Chu Văn An được cấp cho hộ gia đình ông Luân và đã được UBND TX Vĩnh Yên (nay là TP Vĩnh Yên - PV) cấp Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất vào năm 2004; tuy nhiên, vì sao bà Nguyễn Thị Xuân lại đang cất giữ một bộ hồ sơ cấp đất (gốc) tại lô đất trên. Phải chăng, việc cấp Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất cho ông Phạm Bá Luân không cần hồ sơ gốc, hay ông Phạm Bá Luân có đến 2 bộ hồ sơ gốc cho một lô đất trên đường Chu Văn An? Đây cũng chính là lý do xảy ra vụ tranh chấp trên.

Liên quan đến quy trình cấp Giấy chứng nhận QSDĐ, trao đổi với phóng viên ông Nguyễn Đông Giang – Trưởng phòng TN&MT TP Vĩnh Yên cho biết, theo Quy định Luật Đất đai, đối với trường hợp “bình thường” khi có quyết định giao đất, thì người được giao đất sẽ phải nộp quyết định giao đất (bản gốc) đến cơ quan Nhà nước để thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận (hồ sơ gốc được cơ quan chức năng lưu giữ).

Theo đại diện phòng TN&MT, với trường hợp trên, nếu không có hồ sơ gốc, thì có thể phòng TN&MT làm sai; còn nếu có hồ sơ gốc, thì sẽ có dấu hiệu của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Bởi theo nội dung phản ánh, thửa đất đã có Giấy chứng nhận QSDĐ từ năm 2004, nhưng năm 2006 lại mang hồ sơ gốc đi bán. “Nội dung cụ thể chúng tôi phải kiểm tra lại và sẽ cung cấp cho cơ quan báo chí sau”, đại diện phòng TN&MT TP Vĩnh Yên cho biết. 

Để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bên có liên quan, mong rằng trong phần tuyên án sắp tới TAND TP Vĩnh Yên sẽ đưa ra phán quyết trên cơ sở đánh giá chứng cứ một cách khách quan, không bị tác động bởi nhiều yếu tố khác. Có như vậy thì người dân mới thực sự tin tưởng hơn vào các cơ quan thực thi pháp luật.

Nhà báo & Công luận sẽ tiếp tục thông tin./.