(CLO) - Dân tộc Thái là một trong những dân tộc vốn có nền dân vũ khá phong phú. Một trong những điệu múa phổ biến nhất của dân tộc này là những điệu xòe duyên dáng, dịu dàng làm say mê ngây ngất lòng người. Mới đây, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận xòe Thái Mường Lò - Nghĩa Lộ là văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Nhân dịp này phóng viên Congluan.vn đã có cuộc phỏng vấn bà Lò Thị Huân – Bí Thư Thị ủy Thị xã Nghĩa Lộ - Yên Bái về công tác bảo tồn Xòe Thái.

Mới đây, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận xòe Thái Mường Lò - Nghĩa Lộ là văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, người dân Nghĩa Lộ tiếp nhận thông tin này như thế nào thưa bà ?

Từ trước tới nay, múa xòe luôn giữ một vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa và đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu. Mới đây, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận xòe Thái Mường Lò - Nghĩa Lộ là văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Người dân Nghĩa Lộ thấy rằng đây là một sự kiện quan trọng, là niềm tự hào, đồng thời cũng là trách nhiệm của Đảng bộ và nhân dân các dân tộc trên địa bàn thị xã trong việc khai thác, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào địa phương nói chung và xòe Thái nói riêng, góp phần xây dựng thị xã văn hóa - du lịch Nghĩa Lộ giai đoạn 2013-2020

Trong những năm qua, công tác bảo tồn xòe Thái đã được địa phương triển khai như thế nào, thưa bà ?

Trong những năm qua, công tác bảo tồn xòe Thái đã được địa phương triển khai thông qua việc đăng ký và bảo vệ thành công đề tài khoa học bảo tồn 6 điệu xòe cổ của đồng bào dân tộc Thái.

Địa phương đã tổ chức trình diễn màn đại xoè cổ - xác lập kỷ lục Việt Nam trong Lễ công bố Quyết định phê duyệt Đề án xây dựng Thị xã văn hoá - Du lịch Nghĩa Lộ giai đoạn 2013 - 2020.

Tổ chức biểu diễn các điệu xòe cổ trong chương trình văn nghệ đêm giao thừa đón chào xuân mới, đêm khai mạc tuần văn hóa thể thao và du lịch năm 2014.

Tổ chức hội thi xòe cấp cơ sở và thị xã nhân dịp kỷ niệm ngày giải phóng Nghĩa Lộ và Tuần văn hóa - du lịch Mường Lò năm 2014, đưa 6 điệu xòe cổ vào chương trình ngoại khóa dạy trong các nhà trường; trở thành tiết mục biểu diễn của các đội văn nghệ quần chúng. Ngoài ra chúng tôi cũng xây dựng đĩa CD giới thiệu về 6 điệu xòe cổ của đồng bào dân tộc Thái Nghĩa Lộ.

Sự kiện xòe Thái được công nhận là văn hóa phi vật thể cấp quốc gia sẽ tác động tới tiến trình xây dựng thị xã văn hóa của Nghĩa Lộ ra sao?

 Sự kiện xòe Thái được công nhận là văn hóa phi vật thể cấp quốc gia sẽ tác động tới tiến trình xây dựng thị xã văn hóa của Nghĩa Lộ. Góp phần triển khai thực hiện tiêu chí của Đề án xây dựng thị xã văn hóa - du lịch Nghĩa Lộ về bảo tồn văn hoá phi vật thể của đồng bào các dân tộc thiểu số giai đoạn 2013 - 2020; bảo tồn và phát huy một trong những giá trị văn hóa phi vật thể tiêu biểu của đồng bào dân tộc Thái vùng Nghĩa Lộ - Mường Lò. Ngoài ra là thúc đẩy việc tiếp tục bảo tồn văn hoá vật thể và phi vật thể của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn thị xã, góp phần vào việc thực hiện mục tiêu chung xây dựng thị xã văn hóa - du lịch Nghĩa Lộ giai đoạn 2013-2020. Tạo nên những nét văn hóa đặc sắc để thu hút khách du lịch, phục vụ cho phát triển du lịch của thị xã.

Để tiếp tục bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa của địa phương. Trong thời gian tới, Nghĩa Lộ sẽ có những chiến lược bảo tồn những giá trị văn hóa nói chung và xòe Thái nói riêng như thế nào?

Trong thời gian tới, Nghĩa Lộ sẽ có những chiến lược bảo tồn những giá trị văn hóa nói chung và xòe Thái nói riêng, cụ thể là: Sự tham gia vào cuộc của các cấp, các ngành và nhân dân đối với việc bảo tồn những giá trị văn hóa nói chung và xòe Thái nói riêng. Tiếp tục và thường xuyên đưa nghệ thuật Xòe vào trong các sự kiện văn hóa, xã hội của địa phương để thu hút đông đảo cán bộ, nhân dân và du khách cùng tham gia.

Đề nghị UBND tỉnh triển khai dự án bảo tồn và phát huy nghệ thuật Xòe Thái Mường Lò - Nghĩa Lộ. Tiếp tục đưa Xòe Thái vào chương trình ngoại khóa dạy trong các trường học, nhằm bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể này một cách lâu dài và bền vững. Kiểm kê cụ thể tên địa bàn, số lượng nghệ nhân, số lượng nhạc cụ sử dụng trong nghệ thuật xòe, cách thức trình diễn để có kế hoạch khai thác và phát huy tốt nhất giá trị của di sản.

Tổ chức hội thi xòe, đưa nghệ thuật xòe vào các chương trình lễ hội của địa phương. Xây dựng bản đồ các địa điểm trình diễn nghệ thuật xòe phục vụ khách du lịch tham quan tìm hiểu, nghiên cứu về nghệ thuật xòe và văn hoá dân gian của người Thái nói chung. Tham gia các cuộc Liên hoan trình diễn nghệ thuật xòe để trao đổi kinh nghiệm và học tập lẫn nhau về công tác bảo tồn và phát huy giá trị của di sản văn hoá phi vật thể nghệ thuật xòe.

Đề xuất việc xét tặng danh hiệu nghệ nhân ưu tú, nghệ nhân nhân dân cho các nghệ nhân có nhiều đóng góp cho công tác sưu tầm, nghiên cứu và truyền dạy nghệ thuật xòe. Trên cơ sở đó đề xuất chính sách đãi ngộ phù hợp cho các nghệ nhân. Quan tâm đào tạo lớp trẻ gắn bó lâu dài với nghệ thuật xòe, cần có sự đào tạo bài bản, chính quy cho những người yêu nghệ thuật xòe. Rà soát, có chính sách đãi ngộ với những người có công lưu giữ, truyền dạy nghệ thuật xòe ngoài cộng đồng.

Trân trọng cảm ơn Bà !

Thanh Tân (Lược ghi)

 NỘI DUNG CÁC HOẠT ĐỘNG 

TUẦN VĂN HÓA, DU LỊCH MƯỜNG LÒ - 2015

1. Hội chọi trâu

- Thời gian: Sáng ngày 12/9 và sáng ngày 13/9/2015; - Địa điểm: Khu K18 – Phường Pú Trạng - Thị xã Nghĩa Lộ;      - Đơn vị thực hiện: Ủy ban nhân dân thị xã Nghĩa Lộ chỉ đạo tổ chức thực hiện.

2. Thi đấu và biểu diễn các môn thể thao

- Thời gian: Từ ngày 12/9/2015; - Địa điểm: Sân vận động thị xã Nghĩa Lộ;     - Đơn vị tổ chức thực hiện: Ủy ban nhân dân thị xã Nghĩa Lộ chỉ đạo tổ chức thực hiện.

3. Lễ Khai mạc Tuần Văn hóa, Du lịch Mường Lò

     - Thời gian: 19h30’ ngày 12/9/2015; - Địa điểm: Sân vận động thị xã Nghĩa Lộ;      - Đơn vị thực hiện: Ủy ban nhân dân thị xã Nghĩa Lộ chủ trì, phối hợp Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

4. Hội chợ Thương mại, Du lịch Miền Tây và Hội thi ẩm thực “Hương vị Mường Lò” năm 2015

- Thời gian: Từ 7h30 ngày 13/9/2015; - Địa điểm:  Tổ 9 - Phường Trung Tâm - Thị xã Nghĩa Lộ (khu vực 3 cây đa di sản);      - Đơn vị thực hiện: Sở Công Thương chủ trì, phối hợp với Ủy ban nhân dân thị xã Nghĩa Lộ và các đơn vị liên quan.

5. Hội nghị triển khai thực hiện quy hoạch và các Dự án trọng điểm

- Thời gian: Từ 8h30 ngày 13/9/2015; - Địa điểm: Trung tâm Chính trị, thị xã Nghĩa Lộ;      - Đơn vị thực hiện: Ủy ban nhân dân thị xã Nghĩa Lộ.

6. Khởi công Nhà máy may Nghĩa lộ

- Thời gian: Ngày 14/9/2015; - Địa điểm: Phường Pú Trạng - thị xã Nghĩa Lộ;      - Đơn vị thực hiện: Ủy ban nhân dân thị xã Nghĩa Lộ chủ trì, phối hợp với Công ty may Chiến Thắng và một số đơn vị liên quan.

1. LỄ HỘI DANH THẮNG QUỐC GIA RUỘNG BẬC THANG MÙ CANG CHẢI
2. Khảo sát các thông tin về bãi đá cổ Mù Cang Chải

          - Thời gian: ngày 11, 12/9/2015;           - Địa điểm: Khu vực bãi đá cổ tại xã Lao Chải, huyện Mù Cang Chải; - Tổ chức thực hiện: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với Ủy ban nhân dân huyện Mù Cang Chải và các đơn vị liên quan.

2. Hội chợ Thương mại Mù Cang Chải - 2015

- Thời gian: Từ ngày 12/9/2015; - Địa điểm:  Sân vận động trung tâm huyện; - Đơn vị thực hiện: Sở Công Thương chủ trì, phối hợp với Ủy ban nhân dân huyện Mù Cang Chải và Công ty tổ chức hội chợ.

3. Chợ phiên vùng cao

     - Thời gian: Từ ngày 12/9/2015;      - Địa điểm: Tại Cầu cứng trung tâm huyện Mù Cang Chải;      - Đơn vị thực hiện: Ủy ban nhân dân huyện Mù Cang Chải chỉ đạo tổ chức thực hiện.

4. Hội thi Khèn Mông

- Thời gian: Từ ngày 12/9/2015;     - Địa điểm: Sân vận động huyện Mù Cang Chải; - Đơn vị tổ chức thực hiện: Ủy ban nhân dân huyện Mù Cang Chải chỉ đạo tổ chức thực hiện.

5. Chương trình chiếu phim, Thư viện lưu động

- Thời gian: Từ 12/9/2015; - Địa điểm: Tại các xã thuộc thị xã Nghĩa Lộ và huyện Mù Cang Chải; - Đơn vị tổ chức thực hiện: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch. 

6. Tổ chức các tour du lịch

- Thời gian: Từ 12/9/2015; - Địa điểm: Các điểm du lịch thuộc khu vực miền Tây tỉnh Yên Bái; - Đơn vị tổ chức thực hiện: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với Ủy ban nhân dân thị xã Nghĩa Lộ, Ủy ban nhân dân huyện Mù Cang Chải.

7. Triển lãm ảnh

  - Thời gian: Từ ngày 13/9/2015;   - Địa điểm: Tại Cầu cứng trung tâm huyện Mù Cang Chải; - Đơn vị thực hiện: Ủy ban nhân dân huyện Mù Cang Chải chủ trì, phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

8. Khai mạc Lễ hội Danh thắng Quốc gia ruộng bậc thang Mù Cang Chải

- Thời gian: từ 19h30 ngày 13/9/2015; - Địa điểm: Sân vận động huyện Mù Cang Chải;      - Tổ chức thực hiện: Ủy ban nhân dân huyện Mù Cang Chải chủ trì, phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

9. Thi đấu và biểu diễn các môn thể thao

- Thời gian: Từ ngày 14/9/2015; - Địa điểm: Sân vận động huyện Mù Cang Chải; - Đơn vị tổ chức thực hiện: Ủy ban nhân dân huyện Mù Cang Chải chỉ đạo tổ chức thực hiện.

10. Tổ chức thi chọi dê

- Thời gian: Từ ngày 14/9/2015; - Địa điểm: Khu vực Thác Mơ; - Đơn vị tổ chức thực hiện: Ủy ban nhân dân huyện Mù Cang Chải chỉ đạo tổ chức thực hiện.

11. Tổ chức bay dù lượn

          - Thời gian: Diễn ra từ ngày 19/9 đến ngày 20/9/2015; - Địa điểm: Tại đèo Khau Phạ; - Đơn vị thực hiện: Ủy ban nhân dân huyện Mù Cang Chải phối hợp với Câu lạc bộ Dù lượn hàng không phía Bắc.