Những bất hợp lý mà PGS Bùi Hiền đưa ra gồm: Hiện tại, chúng ta sử dụng 2, 3 chữ cái để biểu đạt một âm vị phụ âm đứng đầu. Ví dụ C – Q – K (cuốc, quốc, ca, kali), Tr – Ch (tra, cha), S – X (sa, xa)… Bên cạnh đó, lại dùng 2 chữ cái ghép lại để biểu đạt âm vị một số phụ âm đứng cuối vần như Ch, Ng, Nh (mách, ông, tanh…).

Từ đó, PGS Hiền kiến nghị một phương án làm cơ sở để tiến tới một phương án tối ưu trình nhà nước. Chữ quốc ngữ cải tiến của tác giả Bùi Hiền dựa trên tiếng nói văn hóa của thủ đô Hà Nội cả về âm vị cơ bản lẫn 6 thanh điệu chuẩn, nguyên tắc mỗi chữ chỉ biểu đạt một âm vị, và mỗi âm vị chỉ có một chữ cái tương ứng biểu đạt. Sẽ bỏ chữ Đ ra khỏi bảng chữ cái tiếng Việt hiện hành và bổ sung thêm một số chữ cái tiếng Latin như F, J, W, Z. Bên cạnh đó, thay đổi giá trị âm vị của 11 chữ cái hiện có trong bảng trên, cụ thể: C = Ch, Tr; D = Đ; G = G, Gh; F = Ph; K = C, Q, K; Q = Ng, Ngh; R = R; S = S; X = Kh; W =Th; Z = d, gi, r. Vì âm “nhờ” (nh) chưa có kí tự mới thay thế, nên trong văn bản trên tạm thời dùng kí tự ghép n’ để biểu đạt.

PGS-TS Bùi Hiền.  

Ngay sau khi ý tưởng này được đưa ra đã thu hút sự quan tâm của dư luận. Tuy nhiên, nhiều nhà ngôn ngữ học cho rằng, từ trước đến nay đã có nhiều hội thảo chuyên đề để cập đến việc có nên cải tiến bảng chữ cái.

Chia sẻ với báo Thanh Niên, PGS-TS Nguyễn Hữu Hoành, Phó Viện trưởng Viện Ngôn ngữ học Việt Nam cho biết: "Không thể thay đổi được và cũng không nên thay đổi, vì chữ viết liên quan đến văn hóa, lịch sử và rất nhiều vấn đề khác. Ngay cả tiếng Anh, một ngôn ngữ phổ biến có nhiều chữ đọc và viết bất hợp lý mà cũng không ai nghĩ đến việc cải tiến. Đến nay, trải qua nhiều thế kỷ, tiếng Việt đã định hình và chữ quốc ngữ đã tồn tại cả thế kỷ với kho tư liệu đồ sộ từ lúc hình thành đến bây giờ”.

Còn theo chị Bùi Thu Thanh, biên tập viên của một Tạp chí chuyên ngành về ngôn ngữ nêu quan điểm trên báo CAND: “Đúng là cha ông chúng ta đã có sử dụng một phần chữ cái latinh để hình thành nên Tiếng Việt. Tuy nhiên, nó đã được sáng tạo và sử dụng phù hợp cho ngôn ngữ Tiếng Việt. Cụ thể là bổ sung các chữ cái như Ă, Â, Đ, Ơ, Ô, Ư và dấu thanh sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng. Nếu tác giả của sáng kiến cải tiến này tìm thấy một quốc gia nào khác trên thế giới sử dụng từ ngữ như chữ Tiếng Việt hiện nay thì hãy nói tiếng Việt là chữ nước ngoài. Chưa cần bàn nhiều đến nội dung, việc tác giả dùng từ ngữ, khái niệm như thế đã là chưa chuẩn xác”.

Còn theo ông Huỳnh Văn Thông, Tiến sĩ Ngôn ngữ đồng thời là Trưởng khoa Báo chí Truyền thông, trường ĐHKHXH&NV TP.HCM: "Việc tác giả Bùi Hiền đề xuất nằm trong một câu chuyện chuyên môn, gọi là cải cách chữ viết. Cái việc này không có gì lạ và cũng chẳng mới mẻ! Thậm chí người ta còn gọi là xưa như trái đất. Ở bất cứ ngôn ngữ nào, cũng sẽ có chuyện chữ viết, phát âm có những điểm không thống nhất hoặc là "vênh" như tác giả Bùi Hiền nói. Trong tiếng Anh, nếu để ý, chúng ta cũng có thể tìm được những điều tương tự."

PV (Tổng hợp)