Doanh nghiệp 'khóc dở, mếu dở' sau khi trúng đấu giá

Từ năm 2003 đến 2007, Công ty Thiên Phú thế chấp 490.765,1 m2 đất dự án để vay Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh Chợ Lớn (Agribank Chợ Lớn) 305 tỷ đồng và 18.643,3 lượng vàng; tổng dư nợ sau quy đổi là 1.117.689.720.000 đồng. Để bảo đảm cho khoản vay, Công ty Thiên Phú đã dùng chính dự án Hòa Lân làm tài sản thế chấp. Năm 2008, khoản vay này bắt đầu phát sinh nợ xấu. Suốt 7 năm, từ năm 2008 đến năm 2015, Agribank Chợ Lớn đã liên tục đôn đốc, tạo điều kiện cho Công ty Thiên Phú tìm phương án trả nợ, chuyển nhượng hoặc tìm đối tác thực hiện dự án nhưng doanh nghiệp này không tìm được đối tác, không thể tự bán được tài sản.

Cuối cùng, để gỡ thế bí cho dự án gần 15 năm "đắp chiếu" của mình, ngày 17/4/2015, Công ty Thiên Phú đã chủ động ký Biên bản bàn giao dự án Khu dân cư Hòa Lân để Agribank Chợ Lớn được toàn quyền tiến hành bán đấu giá tài sản thế chấp để thu hồi nợ.

Thực hiện phương án này, Agirbank Chợ Lớn và Công ty Thiên Phú thống nhất chọn Công ty Cổ phần Thẩm định giá và tư vấn Quốc tế thực hiện thẩm định giá tài sản và Công ty Cổ phần Đấu giá Nam Sài Gòn để tiến hành đấu giá tài sản theo đúng trình tự, thủ tục do pháp luật quy định. Sau 12 lần thông báo bán đấu giá và giảm giá (đều có sự đồng ý bằng văn bản của Công ty Thiên Phú) nhưng không có khách hàng đăng ký tham gia đấu giá, hoặc có khách hàng mua hồ sơ đấu giá nhưng sau đó không nộp tiền đặt cọc theo quy định, nên không đủ điều kiện mở phiên bán đấu giá.

Chỉ đến phiên đấu giá thứ 13, được tổ chức tại trụ sở của Công ty Thiên Phú ngày 25-5-2017, với sự tham gia của Công ty Kim Oanh, món nợ của Công ty Thiên Phú mới có cơ sở để giải quyết qua kết quả bán đấu giá hợp pháp. Tại phiên đấu giá này mức giá khởi điểm được đưa ra là 963 tỷ đồng. Ba khách hàng đăng ký tham giá đấu giá là Công ty Cổ phần Phát triển Nhà Thủ Đức, Công ty Cổ phần Đầu tư Thái Bình, Công ty Xây dựng A Đông Hải. Kết quả, Công ty Kim Oanh đã trúng đấu giá tài sản với giá mua là 1.353 tỷ đồng, cao hơn 390 tỷ đồng so với giá khởi điểm. Sau đó, ngày 1-7-2017, Công ty Kim Oanh đã cùng với Agribank Chợ Lớn, Công ty Cổ phần Đấu giá Nam Sài Gòn và Công ty Thiên Phú ký kết hợp đồng Mua bán tài sản bán đấu giá số 01-10/2017/HĐMBTSBĐG.

Vượt qua rất nhiều khó khăn để giải quyết những hệ lụy mà Công ty Thiên Phú để lại trong quá trình triển khai dự án, đến nay Công ty Kim Oanh đã hoàn tất thanh toán tổng số tiền gốc mua tài sản đấu giá là 1.353 tỷ đồng và tiền lãi trậm trả là hơn 97 tỷ đồng.

Trong suốt quá trình quá trình bán đấu giá; ký kết biên bản bán đấu giá tài sản, hợp đồng mua bán tài sản… Công ty Thiên Phú đã tự nguyện bàn giao tài sản, tham gia đầy đủ và không có ý kiến gì. Tuy nhiên, khi mọi việc tưởng đã an bài, bất ngờ Công ty Thiên Phú "trở mặt" khiếu nại về việc tổ chức bán đấu giá tài sản một cách vô căn cứ.

Sau đó, Thanh tra Bộ Tư pháp đã vào cuộc và ngày 24/12/2018 có Kết luận số 62/KL-TTr, khẳng định: "Quá trình tổ chức bán đấu giá tài sản theo hợp đồng số 10/2015/HĐĐG ngày 17/6/2015, công ty đấu giá về cơ bản đã thực hiện trình tự thủ tục theo quy định của pháp luật về bán đấu giá. Các nội dung tố cáo là không có cơ sở".

Ngày 29/3/2019, Bộ Tư pháp có Báo cáo số 91/BC-BTP gửi Thủ tướng Chính phủ, tiếp tục khẳng định: "Việc thực hiện trình tự, thủ tục đấu giá của Công ty Cổ phần Đấu giá Nam Sài Gòn không có vi phạm pháp luật nghiêm trọng; hợp đồng chuyển nhượng đã được các bên ký kết; việc hủy hay tiếp tục thực hiện hợp đồng thuộc trách nhiệm của bên có tài sản (Agribank Chợ Lớn)".

Với kết quả trên, những tưởng Dự án KDC Hòa Lân sẽ thoát ra khỏi thời kỳ khó khăn với chủ đầu tư mới là Công ty Kim Oanh, nhưng chính Cty Thiên Phú lại khiếu kiện làm Dự án tiếp tục chững lại.

Từ khiếu nại của phía Cty Thiên Phú, Thanh tra Bộ Tư pháp vào cuộc, kéo dài tới 6 tháng mới ra được kết luận. Nội dung Kết luận số 62/KL-TTR ngày 24/12/2018 của Thanh tra Bộ Tư pháp, sau đó được tái khẳng định trong Báo cáo số 91/BC-BTP, ngày 29/3/2019, gửi Thủ tướng Chính phủ, nêu rõ: "Việc thực hiện trình tự, thủ tục đấu giá của Công ty Nam Sài Gòn không có vi phạm pháp luật nghiêm trọng; Hợp đồng chuyển nhượng đã được các bên ký kết; việc hủy hay tiếp tục thực hiện hợp đồng thuộc trách nhiệm của bên có tài sản (Agribank Chợ Lớn)".

Không dừng lại, ngày 14/2/2019, tức là sau đúng 2 năm kể từ khi phiên đấu giá kết thúc, Cty Thiên Phú làm đơn khởi kiện ra TAND quận 7 TP.Hồ Chí Minh. Đến ngày 13/3/2019, Cty Thiên Phú lại nộp đơn khởi kiện bổ sung. Ngày 27/2/2019, TAND quận 7 TP.Hồ Chí Minh đã thụ lý vụ án và ngày 15/3/2019 ra Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 01/2019/QĐ - BPKCTT cấm dịch chuyển quyền về tài sản dưới mọi hình thức đối với tài sản là quyền sử dụng đất (QSDĐ) thuộc Dự án Hòa Lân.

Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời của Tòa án làm Cty Kim Oanh không thể tiếp tục triển khai dự án hơn 7 tháng nay.

Cần sớm xử lí dứt điểm vụ việc

Ngày 12/9/2019, Cty Kim Oanh đã có đơn khiếu nại khẩn cấp gửi Chánh án TAND TP.Hồ Chí Minh. Nội dung đơn nêu nhiều vấn đề, trong đó có nội dung Tòa án xác định yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn chưa đúng.

Theo đó, Cty Thiên Phú yêu cầu khởi kiện như sau: Thứ nhất, tuyên hợp đồng mua bán tài sản đấu giá số 01 - 10/2017/HDMBTSDG ngày 1/7/2017 được công chứng là vô hiệu do vi phạm điều cấm của pháp luật; Thứ hai, hủy kết quả bán đấu giá tài sản là Dự án KDC Hòa Lân.

Tuy nhiên, theo Cty Kim Oanh, tại Thông báo thụ lý số: 20/2019/TB-TLVA ngày 27/2/2019, thẩm phán lại xác định đối tượng và quan hệ pháp luật tranh chấp là "Hợp đồng bán đấu giá" ngày 17/6/2015 là không đúng yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn. Bởi vì, chỉ có 01 Hợp đồng bán đấu giá tài sản là Hợp đồng bán đấu giá tài sản số 10/2015/ ĐGNSG ngày 17/6/2015 giữa Cty Nam Sài Gòn (trụ sở quận 7) và Ngân hàng Agribank Việt Nam (Trụ sở tại quận Ba Đình, Hà Nội), Chi nhánh Chợ Lớn (quận 5, TP.HCM). Tuy nhiên, trong đơn khởi kiện, Cty Thiên Phú hoàn toàn không đề cập yêu cầu đối với Hợp đồng bán đấu giá tài sản số 10/2015/ĐGNSG ngày 17/6/2015.

Cũng theo Cty Kim Oanh, nếu thẩm phán xác định đúng yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn ghi trong đơn là "Tranh chấp Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá số 01 - 10/2017/HDMBTSDG ngày 1/7/2017" thì tranh chấp sẽ liên quan đến tài sản là QSDĐ tại Dự án Hòa Lân thuộc tỉnh Bình Dương. Tại điểm c, khoản 1, điều 39 của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định: "Đối tượng tranh chấp là bất động sản thì chỉ Tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết". Như vậy, khu đất được bán đấu giá không ở quận 7 mà ở tỉnh Bình Dương, nên vụ án sẽ không thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND quận 7. Kế tiếp, theo đơn khởi kiện bổ sung của nguyên đơn ngày 10/3/2019, một lần nữa nguyên đơn xác định lại yêu cầu khởi kiện ban đầu là tuyên hủy "Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá" và yêu cầu bổ sung khởi kiện là: "Tranh chấp hợp đồng tín dụng". Tuy nhiên, theo Thông báo thụ lý (bổ sung), thẩm phán TAND quận 7 lại một lần nữa xác định đối tượng quan hệ pháp luật tranh chấp là "Hợp đồng bán đấu giá" ngày 17/6/2015 là không đúng với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn.

Một nội dung chú ý khác đang gây khó khăn cho việc triển khai Dự án của Cty Kim Oanh liên quan đến Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 01/2019/QD- BPKCTT là "Cấm chuyển dịch quyền về tài sản đối với tài sản đang tranh chấp theo quy định tại Điều 121 của Bộ luật Tố tụng dân sự".

Cty Kim Oanh cho rằng, theo các thông báo thụ lý của TAND quận 7, quan hệ tranh chấp là tranh chấp "Hợp đồng bán đấu giá" và "Hợp đồng tín dụng", hoàn toàn không phải tranh chấp quyền về tài sản hoặc quyền sử dụng đất (QSDĐ). Tuy nhiên, thẩm phán lại xác định "tài sản đang tranh chấp" là QSDĐ theo 85 Giấy chứng nhận QSDĐ mà thẩm phán chưa tiến hành xác minh.

Cũng theo quy định của Điều 121, Bộ luật Tố tụng dân sự, Tòa chỉ được áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời "Cấm dịch chuyển quyền tài sản đối với tài sản đang tranh chấp" khi có căn cứ cho thấy người đang chiếm hữu hoặc giữ tài sản đang tranh chấp có hành vi chuyển dịch quyền về tài sản đối với tài sản đang tranh chấp cho người khác. Nhưng trong vụ việc này, Cty Thiên Phú là người đang đứng tên trên 85 Giấy chứng nhận QSDĐ và đang đăng ký giao dịch đảm bảo tại Agribank, nhưng TAND quận 7 lại cấm Cty Kim Oanh chuyển dịch quyền về tài sản là QSDĐ theo 85 giấy chứng nhận QSDĐ này (?)

Cty Kim Oanh mua tài sản đấu giá là các QSDĐ từ ngân hàng theo cơ chế đặc biệt: "Xử lý nợ xấu" theo Nghị quyết 42/2017/QH14 của Quốc hội; Chỉ thị số 32/CT - TTG ngày 19/7/2017 của Thủ tướng Chính Phủ; Chỉ thị 06/CT - NHNN ngày 20/7/2017 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước về thí điểm xử lý nợ xấu. Việc mua bán hoàn toàn hợp pháp.

Mặt khác, Cty Kim Oanh đã hoàn thành nghĩa vụ thanh toán tiền mua tài sản đấu giá gần 1.500 tỷ đồng, điều đó khẳng định nghĩa vụ dân sự của Cty Kim Oanh đã chấm dứt theo quy định tại khoản 1, Điều 372, Bộ luật dân sự và đã nhận toàn bộ Giấy chứng nhận QSDĐ bản chính, thông báo giải chấp và đơn yêu cầu xóa thế chấp từ Agribank Chợ Lớn.

Để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình, Cty Kim Oanh đề nghị Chánh án TAND TP.Hồ Chí Minh chỉ đạo TAND quận 7, xem xét lại toàn diện và triệt để vụ án về yêu cầu khởi kiện, đối tượng tranh chấp, quan hệ pháp luật tranh chấp, tư cách đương sự, thẩm quyền của TAND quận 7, nhập tách vụ án trong vụ án này theo đúng quy định của pháp luật.

Cũng liên quan đến vụ việc, trong văn bản gửi Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng Viện KSND tối cao, Agribank Việt Nam đề nghị: TAND tối cao có ý kiến với TAND quận 7, TP. Hồ Chí Minh đình chỉ vụ án, hủy bỏ quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm dịch chuyển quyền về tài sản theo quy định tại điểm đ, e khoản 1 điều 138 Bộ luật Tố tụng dân sự với dự án khu dân cư Hòa Lân tại xã Thuận Giao, huyện Thuận An, Bình Dương; Viện KSND tối cao, Viện KSND quận 7, TP Hồ Chí Minh kháng nghị đình chỉ vụ án, hủy bỏ Quyết định số 01/2019 QĐ-BPKKTT ngày 15/3/2019 của TAND quận 7, TP.HCM về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm dịch chuyển quyền về tài sản đối với dự án khu dân cư Hòa Lân tại xã Thuận Giao, huyện Thuận An, Bình Dương.

Đồng thời, Agribank cũng có văn bản số 2568/NHNo-PC, ngày 28/3/2019, báo cáo Thủ tướng Chính phủ, khẳng định: "Việc Cty Thiên Phú kiện Agribank và TAND quận 7, TP. Hồ Chí Minh ra Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 01/2019/QĐ - BPKCTT cấm dịch chuyển quyền về tài sản dưới mọi hình thức là không đúng với tinh thần của Nghị quyết số 42/2017/QH14 của Quốc hội; Chi thị số 32/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ; Chỉ thị số 06/CT - NHNN của Thống đốc ngân hàng Nhà nước về thí điểm xử lý nợ xấu của Tổ chức tín dụng, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bên trúng đấu giá là Cty Kim Oanh cũng như quá trình thu hồi nợ xấu của Agribank".

Để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp, tránh khiếu kiện kéo dài. Báo Nhà báo và Công luận đề nghị các cơ quan chức năng có liên quan sớm giải quyết dứt điểm vụ việc.

Nhóm PV