Các liên minh và quan hệ đối tác của Hoa Kỳ tại Ấn Độ - Thái Bình Dương đang hoạt động tốt 

Antony Blinken, người được đề cử trở thành Ngoại trưởng trong chính quyền Joe Biden, đã nói vào tháng 7 năm ngoái, "Chúng ta cần tập hợp các đồng minh và đối tác của mình thay vì xa lánh họ để đối phó với Trung Quốc. Tổng thống đắc cử Joe Biden than thở rằng Tổng thống Donald Trump đã 'coi thường, hạ thấp và trong một số trường hợp đã bỏ rơi các đồng minh và đối tác của Hoa Kỳ". 

Chắc chắn, việc chính quyền ông Trump rút khỏi Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương và các mối đe dọa chiến tranh thương mại của ông đã không làm ảnh hưởng nhiều đến Washington trong khu vực. 

Về tổng thể, chính quyền Biden có thể ngạc nhiên khi phát hiện ra rằng các liên minh và quan hệ đối tác của Hoa Kỳ đang hoạt động tốt - kết quả của sự đồng thuận ngày càng tăng ở Ấn Độ - Thái Bình Dương về mối đe dọa kinh tế và an ninh hiện hữu mà Trung Quốc đặt ra.

Những xáo trộn khu vực này thường mang lại lợi ích cho Washington và trong nhiều trường hợp, nước này đang trở thành đối tác được lựa chọn, cho thấy chính quyền Biden sẽ không phải làm việc quá nhiều để sửa chữa các liên minh và đối tác của Hoa Kỳ.

Trong số 5 đồng minh hiệp ước chính thức của Hoa Kỳ - Australia, Nhật Bản, Philippines, Hàn Quốc và Thái Lan - bốn đồng minh được coi là tương đối lành mạnh và được củng cố bởi mối đe dọa từ Trung Quốc.

Mối quan hệ của Australia với Trung Quốc đã trở nên trầm lắng sau khi Canberra hỗ trợ Hong Kong, các hoạt động gây ảnh hưởng của Trung Quốc ở Australia, căng thẳng thương mại và việc Bắc Kinh tung ra hình ảnh một người lính Australia đe dọa giết một em bé ở Afghanistan. Vào tháng 7, Bộ Quốc phòng Australia đã công bố bản cập nhật chiến lược quốc phòng và kế hoạch cơ cấu lực lượng nhằm chống lại Trung Quốc.

Liên minh Mỹ-Nhật được cho là mạnh nhất trong lịch sử. Tokyo thường xuyên ủng hộ các mục tiêu của Hoa Kỳ là giữ cho Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở, đồng thời tham gia các cuộc tập trận chung ở các vùng biển tranh chấp.

Căng thẳng giữa Nhật Bản và Trung Quốc trong nhiều năm chủ yếu là vấn đề về quần đảo Senkaku ở Biển Hoa Đông do Nhật Bản quản lý, nhưng Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là Điếu Ngư. Thủ tướng mới của Nhật Bản, Yoshihide Suga, có kế hoạch tiếp tục ưu tiên và tăng cường liên minh. Ông có kế hoạch đến thăm Washington để gặp Tổng thống đắc cử Joe Biden vào tháng 2/2021.

Bất chấp việc chống Mỹ và ủng hộ Tổng thống Rodrigo Duterte, Philippines gần đây đã thể hiện ý định bám sát Washington. Vào tháng 11/2020, ông Duterte cho phép quân đội Mỹ tiếp tục tự do ra vào và di chuyển khắp đất nước, trái ngược với các động thái trước đó nhằm chấm dứt Thỏa thuận các lực lượng thăm Mỹ-Philippines.

Khi công bố quyết định này, Ngoại trưởng Philippines Teddy Locsin đã lập luận về 'sự rõ ràng và sức mạnh' trước những hành động gây bất ổn của Trung Quốc ở Biển Đông. Ngay cả ông Duterte, trong một bài phát biểu trước Liên Hợp Quốc vào tháng 9 năm ngoái, đã bác bỏ những nỗ lực của Trung Quốc nhằm phá hoại phán quyết năm 2016 nhằm duy trì lãnh thổ của Manila ở Biển Đông.

Hàn Quốc dưới thời Tổng thống Moon Jae-in là người ủng hộ nhiệt tình cho chính sách ngoại giao thượng đỉnh của ông Trump với Triều Tiên, và do đó đã bỏ qua những căng thẳng trong liên minh liên quan đến chia sẻ gánh nặng duy trì quân đội Mỹ tại nước này. Có lẽ ông vẫn cảnh giác với ý định của Bắc Kinh sau đòn trả đũa kinh tế đối với việc Seoul triển khai hệ thống chống tên lửa THAAD.

Thái Lan là đồng minh duy nhất của Hoa Kỳ đang bị ảnh hưởng và rơi vào quỹ đạo của Trung Quốc, chủ yếu là do thiếu mục tiêu chung hoặc tranh chấp lớn với Trung Quốc.

Chính quyền Biden được kế thừa liên minh lành mạnh

Ngoài các liên minh này, Hoa Kỳ đã có những thành công trong mối quan hệ đối tác với các quốc gia khác. Đáng chú ý nhất, Hoa Kỳ và Ấn Độ đã bắt đầu cuộc đối thoại cấp bộ trưởng hai cộng hai dẫn đến nhiều thỏa thuận an ninh.

Đài Loan là một điểm sáng khác sau một số dự luật ủng hộ Đài Loan được Quốc hội thông qua, các chuyến thăm chính thức cấp cao của Hoa Kỳ và việc gia tăng các gói mua bán vũ khí mạnh mẽ.

Mỹ cũng gia tăng về mặt ngoại giao ở những nơi khác. Ví dụ, Indonesia tham gia vào các dự án Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường của Trung Quốc, nhưng lại lo lắng về các hoạt động của Trung Quốc trên Biển Natuna.

Maldives gần đây hoan nghênh việc mở đại sứ quán Hoa Kỳ, và trong khi Ngoại trưởng Mike Pompeo thăm Sri Lanka, Colombo khẳng định tầm quan trọng của việc 'duy trì tự do hàng hải trên các vùng biển và không phận của chúng ta' - một cái gật đầu trực tiếp với Hoa Kỳ về chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương.

Các đối tác quan trọng khác, chẳng hạn như Singapore và Malaysia, thân thiện với Mỹ ngay cả khi họ duy trì quan hệ sâu sắc với Trung Quốc.

Cuối cùng, tại Châu Đại Dương, Hoa Kỳ đã củng cố các mối quan hệ đặc biệt của mình với các Quốc gia Liên kết Tự do - Quần đảo Marshall, Micronesia và Palau - cung cấp cho quân đội Hoa Kỳ quyền tiếp cận độc quyền quan trọng để cho phép quân đội tiến hành các chiến dịch chống lại Trung Quốc trong tương lai.

Trong lần đầu tiên lịch sử, ông Trump đã mời cả ba nhà lãnh đạo FAS tới Nhà Trắng, và các Bộ trưởng Quốc phòng và Quốc phòng lần lượt đến thăm Micronesia và Palau lần đầu tiên. Vào tháng 9/2020, Palau đề nghị tổ chức lực lượng không quân Hoa Kỳ, trong khi New Zealand ngày càng trở nên lo lắng về hành vi của Trung Quốc, cả ở Australia và các đảo ở Thái Bình Dương.

Chính quyền Trump đã không cử đủ đại diện cấp cao tới các sự kiện quan trọng như Diễn đàn Khu vực ASEAN và Hội nghị Cấp cao Đông Á - những quyết định khiến các nhà lãnh đạo Đông Nam Á tức giận. Tuy nhiên, Washington cũng có thể khẳng định một số thành công.

Đáng chú ý là vào tháng 10/2020, những người tham gia Nhóm Quad - Australia, Nhật Bản, Ấn Độ và Mỹ - đã gặp nhau trong cuộc họp bộ trưởng độc lập lần đầu tiên ở Tokyo để nhấn mạnh quyết tâm tập thể của họ để cùng nhau đối phó với các thách thức ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Chắc chắn còn nhiều việc ở phía trước khi Mỹ bắt tay vào chương tiếp theo của cuộc cạnh tranh chống lại Trung Quốc trên khắp Ấn Độ - Thái Bình Dương. Nhưng tin tốt là chính quyền Biden sắp tới có khả năng sẽ kế thừa các liên minh và quan hệ đối tác đang ở trong tình trạng tốt hơn nhiều.