Sau cuộc họp với nội các hôm thứ Sáu ngày 3/4, ông Morrison nói rằng những ai không có quốc tịch Úc và không có khả năng kinh tế để tự lo cho bản thân mình thì nên về nước.

"Úc phải tập trung vào công dân và cư dân của mình để đảm bảo rằng chúng ta có thể tối ưu hóa các hỗ trợ kinh tế mà chúng ta có", ông nói. Tuy nhiên, Thủ tướng Úc tuyên bố du khách quốc tế có kỹ năng quan trọng có thể là ngoại lệ.

"Đối với những du khách ở Úc là y tá hoặc bác sĩ, hoặc có các kỹ năng quan trọng khác thực sự có thể giúp chúng tôi trong cuộc khủng hoảng này, thì sẽ có cơ hội cho họ", ông nói tiếp. "Nhưng trọng tâm và ưu tiên của chúng tôi là hỗ trợ người Úc và cư dân Úc với các hỗ trợ kinh tế có sẵn".

Ông Morrison cho biết vẫn còn một số người sử dụng thị thực du khách đang ở Úc. "Thật vui khi có du khách đến Úc vào những thời điểm tốt đẹp, còn vào những thời điểm như thế này, nếu bạn là du khách ở đất nước này, đã đến lúc bạn phải trở về nhà".

Sinh viên quốc tế nếu không có quyền tiếp cận vào khoản thanh toán JobSeeker của Chính phủ Liên bang sẽ phải đối phó với cuộc khủng hoảng Covid-19 mà không được hỗ trợ an toàn tài chính.

Ông Morrison viện dẫn một yêu cầu đối với các sinh viên đến Úc là họ phải tự hỗ trợ bản thân trong 12 tháng đầu tiên học tập.  Có hơn 500.000 sinh viên quốc tế tại Úc, nhiều người đã mất việc làm trong đại dịch.

Một trong số đó là anh Sunday Mishu, người đã mất việc làm nhân viên pha chế tại một Sòng bạc hai tuần trước, sau khi địa điểm này buộc phải đóng do sự bùng phát của Covid-19 tại Úc.

"Nó đã phá hỏng hoàn toàn toàn bộ kế hoạch tài chính của tôi mà tôi đã đặt ra trong năm nay", anh này nói.

Mặc dù đột ngột thất nghiệp, sinh viên 37 tuổi người Bangladesh cho biết anh có đủ tiền tiết kiệm để tiếp tục học tại Đại học Charles Darwin.

Tuy nhiên, anh tin rằng các sinh viên quốc tế khác đang gặp khó khăn tài chính quan trọng có thể sẽ không nghe theo lời khuyên của Thủ tướng để trở về nước họ.

"Chúng tôi đã trả phí của chúng tôi," anh Mishu nói. "Vậy nếu chúng tôi chọn rời đi, hậu quả là gì? "Chúng tôi có chịu những chi phí đó không? Hay trường đại học sẽ trả lại tiền cho chúng tôi?".

Anh Mishu nói rằng việc Thủ tướng ưu tiên công dân và thường trú nhân Úc là phù hợp. Nhưng anh nói việc "đuổi khéo" sinh viên quốc tế, những người không thể tự hỗ trợ họ trở về nhà có thể có tác động lâu dài đến danh tiếng của Úc như là một điểm đến giáo dục lý tưởng.

"Chúng ta có nhìn lại và suy nghĩ về những nghiên cứu có thể có trong tương lai một khi đại dịch này kết thúc ở một quốc gia khác không? Tương lai những sinh viên quốc tế trước khi đến đây sẽ xem xét khi biết các sinh viên hiện tại được đối xử theo cách này?".

Hội đồng sinh viên quốc tế Úc cho biết sinh viên quốc tế đóng góp cho nền kinh tế Úc và cũng là người nộp thuế - và do đó nên được đối xử công bằng. "Thật đáng thất vọng khi thấy sinh viên quốc tế bị coi thường"... "Họ không thể về nhà - những chiếc máy bay đã dừng lại - và bố mẹ của họ có lẽ đang gặp một chút khó khăn về tài chính ở nơi họ đang sống".

Khi cuộc khủng hoảng tài chính mở rộng trong hai tuần qua, một nhóm sinh viên quốc tế tại Đại học Charles Darwin đã thành lập một nhóm phản ứng để hỗ trợ các đồng nghiệp đối mặt với khó khăn về tài chính và cảm xúc.

Một thành viên của nhóm, Jurse Salandanan - một sinh viên người Philippines vẫn còn có một công việc - cho biết anh biết ít nhất 90 người khác từ Philippines đã mất việc họ.

"Tôi không muốn bất cứ ai ở vị trí đó cảm thấy lo lắng.,Họ cảm thấy lạc lõng, cô đơn vì họ không thể có được bất kỳ nguồn lực  hỗ trợ nào", anh nói.

Để giúp đỡ họ, anh đã tìm đến cộng đồng người Philippines của trường Charles Darwin để nhờ các gia đình "nhận nuôi" họ, bằng cách cung cấp bữa ăn, công việc hoặc chỗ ở cho những người có nhu cầu.

Tuần này, Đại học Charles Darwin đã phát động chương trình Trợ cấp Sinh viên Covid-19, cung cấp tới 2.000 đô la cho tất cả sinh viên trong nước và quốc tế gặp khó khăn về tài chính.

"Một số trong số họ nằm trong số 1 triệu người Úc đã mất việc do Covid-19", phó hiệu trưởng Simon Maddocks nói. "Sinh viên quốc tế của chúng tôi cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì công việc bán thời gian hoặc công việc bình thường của họ đã biến mất."

Phát ngôn viên của Bộ Dịch vụ Xã hội Liên bang cho biết, sẽ hỗ trợ cho những người có visa tạm thời gặp khó khăn tài chính nghiêm trọng. Người này cũng cho biết các quy tắc, yêu cầu sinh viên quốc tế làm việc không quá 40 giờ mỗi hai tuần đã được nới lỏng cho những người làm việc tại các siêu thị và cơ sở chăm sóc người già.

Vân Trần