Món ăn cơm chan trà có tên gọi là Ochazuke, gồm một bát cơm trắng, ít thức ăn mặn rắc lên trên, sau đó chan trà nóng vào.

Đây là món ăn có từ thời xa xưa của người Nhật, với điểm đặc biệt là được làm từ những nguyên liệu còn thừa, đồ mặn cũng là đồ còn trong tủ từ những ngày trước, trà cũng là trà cũ hâm lại. Chính vì thế mà Ochazuke trước đây được coi là món… “đuổi khách”.

Với ý nghĩa đó, khi người Nhật mang Ochazuke ra “mời”, vị khách có thể ngầm hiểu là: “Anh ở nhà tôi lâu đến nỗi hết đồ ăn luôn rồi, chỉ còn đồ thừa tiếp anh thôi. Vậy sao anh chưa chịu về?”. Và thấy Ochazuke là khách sẽ tự hiểu hàm ý thâm thuý của chủ nhà hoặc chủ quán.

Nhưng đó là câu chuyện của xa xưa. Theo thời gian, Ochazuke với cách làm đơn giản, hương vị nhẹ nhàng, thanh đạm lại trở thành món ăn được nâng niu của người Nhật, thậm chí còn trở thành đặc trưng văn hoá của xứ Phù Tang.

Người Nhật trẻ hiện nay biến tấu Ochazuke thành nhiều phiên bản bổ dưỡng hơn như: cơm trắng thay bằng gạo lứt, trà xanh thay bằng các loại trà cao cấp, thức ăn mặn thừa thay bằng cá hồi, trứng cá, nhím biển, sò điệp… Các nhà hàng cũng bày biện, phục vụ Ochazuke dưới hình thức món ăn cao cấp.

Điểm tiện lợi là Ochazuke có thể ăn ở bất kỳ thời điểm nào trong ngày, mùa nào trong năm, được phổ biến rộng rãi khắp nước Nhật, già trẻ lớn bé đều ưa thích. Không còn mang ý nghĩa “đuổi khách” năm nào, Ochazuke giờ lại trở thành món ăn cho sự nghỉ ngơi, xoa dịu. Nhiều người cả ngày làm lụng mệt mỏi, về nhà chỉ cần một bát cơm chan trà là đủ ấm bụng, lại thấy thư giãn hơn rất nhiều.

Cơm chan trà trở thành món ăn mang ý nghĩa sâu sắc - đại diện cho tính tiết kiệm, cần cù và đồng thời là biểu tượng cho lối sống điềm đạm, thanh tao của người Nhật.