(CLO) Chúa Nguyễn Hoàng đã để lại cả một hệ thống “di sản” vô cùng quý giá cho tỉnh Quảng Trị sau khi có 68 năm khai hoang mở cõi, đóng dinh trên vùng đất đầy nắng và gió này!
Đoan quận công Nguyễn Hoàng vào trấn thủ xứ Thuận Hóa (vùng đất từ Quảng Bình đến Thừa Thiên Huế ngày nay) vào năm 1558. Tại đây, ông bắt đầu đứng chân trên vùng đất Ái Tử - Trà Bát (nay là xã Triệu Ái và Triệu Giang, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị).
Trong thời gian 68 năm (1558 – 1626), chúa Nguyễn Hoàng đã có 3 lần dựng đặt thủ phủ/dinh phủ/dinh trấn của mình tại 3 địa điểm gồm: Ái Tử (1558 - 1570), Trà Bát (1570 - 1600) và Dinh Cát (1600 - 1626).
Nhắc đến tỉnh Quảng Trị, nhiều người sẽ nghĩ rằng đây là vùng “đất lửa” của chiến tranh bom đạn, nhưng ít ai biết rằng, Quảng Trị nói chung và huyện Triệu Phong nói riêng cũng là miền “đất di sản”. Vài năm gần đây, các nhà nghiên cứu lịch sử trong nước đã gọi “Quảng Trị là đất dựng nghiệp của chúa Nguyễn Hoàng”.
Hiện nay người dân làng Trà Liên (trước đây làng Trà Bát, hiện nay thuộc xã Triệu Giang, huyện Triệu Phong) vẫn đang lưu giữ một trong những “báu vật quốc gia” từ thời kỳ chúa Nguyễn Hoàng. Đó là pho tượng đồng Thái phó Nguyễn Ư Dĩ, vốn là cậu ruột, người đã chăm sóc, nuôi dạy chúa Nguyễn Hoàng từ thời thơ bé. Thái phó Nguyễn Ư Dĩ cũng là người đi theo phò tá, giúp cháu mình trong thời gian khai hoang, mở cõi ở xứ Đàng Trong, tham mưu các quyết sách để thu phục nhân tâm nơi vùng đất mới.
Tượng Thái phó Nguyễn Ư Dĩ nặng hơn 300kg được đúc dưới thời chúa Nguyễn, cao 0,62m, phần vai rộng 0,30m, có niên đại khoảng 400 năm tuổi. Tượng được làm bằng chất liệu đồng, tạc ở thế ngồi trên ghế thấp 2 chân gấp khuỷu hơi dang ra. Khuôn mặt tượng là hình chữ điền, mắt nhìn xuống, mũi cao, môi mỏng, cằm vuông, râu dài, dái tai rộng, đầu đội mũ quan hai lớp, chân đi hia chỉ để lộ phần mũi. Tượng ngài Nguyễn Ư Dĩ được tạo hình toàn thân khoác áo choàng rộng phủ từ vai xuống vắt trùm cả 2 chân, 2 tay vòng phía trước bụng khuất trong vạt áo choàng chỉ để hở một ngón tay cái của bàn tay phải, trong khi đó phần bụng để hở to, tròn.
Theo ông Hồ Sỹ Út (75 tuổi), một người có úy tín tại làng Trà Liên thì pho tượng này đã từng bị kẻ trộm đánh cắp nhiều lần nhưng may mắn vẫn không mất đi. “Có lần kẻ trộm lấy cắp tượng ngài, đem ra chôn bên bờ sông Thạch Hãn. Dân làng Trà Liên đổ xô đi tìm khắp nơi nhưng không thấy. Sau đó, có người biết tung tích kẻ gian đem kể cho làng, cả làng đổ ra bờ sông Thạch Hãn dùng xà beng, cây sắt thọc xuống bờ cát bên sông thì may mắn tìm được ngài. Thậm chí kẻ trộm có lần đánh cắp tượng ngài rồi đem cưa một phần vào phần lưng pho tượng hòng tìm kiếm vàng bạc, châu báu nhưng chúng không tìm thấy đành bỏ lại pho tượng”, ông Hồ Sỹ Út kể thêm.
Đến cuối năm 2022, pho tượng đồng Thái phó Nguyễn Ư Dĩ được dân làng rước vào đền thờ khang trang tại làng Trà Liên. Đền thờ nằm trên khu đất diện tích 2 ha thuộc khuôn viên Di tích lịch sử quốc gia chúa Nguyễn, với kinh phí đầu tư hơn 3 tỷ đồng từ nguồn xã hội hóa.
(CLO) Ở độ tuổi 97 nhưng cụ Cao Xuân Thọ (xã Hoằng Giang, huyện Hoằng Hóa, Thanh Hóa) vẫn hừng hực khí thế khi kể lại những ngày tham gia phá bom, phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ năm xưa.
(CLO) 120 giàn pháo hoa được lực lượng chức năng thành phố Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hoá lắp đặt trước bờ biển đối diện sân khấu Quảng trường biển Sầm Sơn để chuẩn bị cho Lễ hội du lịch biển năm 2024.
(CLO) Thông tin được lãnh đạo Ủy ban nhân dân thị xã Quảng Yên xác nhận, sau khi lực lượng chức năng địa phương này đã tìm được thi thể thứ 4 của vụ tai nạn vào hồi 8 giờ 10 phút ngày 27/4.