Vào tháng 4/2022, Cơ quan Quản lý năng lượng Ofgem (Anh) đã tăng Giới hạn giá năng lượng của vương quốc này thêm 54% (1,277 bảng Anh lên 1,971 bảng Anh mỗi năm), dựa trên mức tiêu thụ năng lượng thông thường.

Tháng 5/2022, Ofgem tuyên bố con số này sẽ tăng mạnh hơn vào tháng 10 ở mức 2800 bảng Anh mỗi năm, tuy nhiên, nhiều người dự kiến rằng mức tăng thực tế có thể còn lớn hơn.

Được biết, mức giá trần tăng chủ yếu là do chi phí khí đốt tự nhiên (LNG) tăng vọt. Giá LNG đã tăng từ 47,99 euro/MWH vào ngày 16/8 năm 2021 đến nay là 220,11 euro/MWH.

Khí đốt và Địa chính trị

Châu Âu vốn nhập khẩu khoảng 40% lượng khí đốt của Nga trước năm 2022, trong đó Đức là nhà nhập khẩu lớn nhất. Kể từ khi các lệnh trừng phạt kinh tế được áp dụng đối với Nga sau khi nước này tấn công Ukraine, Nga đã có thể sử dụng sự phụ thuộc vào năng lượng này để tạo sức ép lên các đối thủ địa chính trị của mình.

Trong đó, sau hàng loạt các sự cố về đường ống tải khí đốt Nord Stream, lượng khí đốt tải đến châu Âu đã giảm đáng kể.

Tuy nhiên, trong khi đó, Nga đã tăng cường dòng khí đốt cho đồng minh chính trị của mình là Hungary. Về vấn đề này, hãng tin Guardian đưa tin rằng “vào cuối tháng 8, Gazprom sẽ cung cấp cho Hungary thêm 2,6 triệu mét khối mỗi ngày”. Việc các quốc gia châu Âu sẵn sàng tiếp tục các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Nga chắc chắn sẽ bị thử thách nếu mô hình phân phối khí đốt này tiếp tục.

Mùa hè nóng, mùa đông lạnh

Phần lớn kế hoạch đối phó với cuộc khủng hoảng khí đốt xoay quanh việc xây dựng các cơ sở lưu trữ trước mùa đông. Ví dụ, các quốc gia EU cam kết sẽ cố gắng lấp đầy các cơ sở lưu trữ khí đốt của họ lên 85% vào tháng 11, trong khi họ đồng thời cam kết giảm tiêu thụ khí đốt 15% trong những tháng mùa đông.

Tất nhiên, mùa đông là rất quan trọng vì đây thường đại diện cho thời kỳ cao điểm của nhu cầu sử dụng khí đốt – được sử dụng để sưởi ấm và thắp sáng.

Tuy nhiên, mùa hè đã đốt cháy một lỗ hổng trong các kế hoạch này. Nhiều quốc gia trên khắp châu Âu đã trải qua những đợt nắng nóng kỷ lục, từ đó dẫn đến sự gia tăng nhu cầu về điều hòa không khí, vốn có xu hướng được cung cấp năng lượng từ khí đốt.

Do đó, vào thời điểm mà châu Âu cần giảm thiểu tiêu thụ để tích lũy nguồn cung càng nhiều càng tốt, trên thực tế đã có một nhu cầu về khí đốt mạnh mẽ bất thường, điều này đã làm chậm lại quá trình tích lũy dự trữ khí đốt.

Thiếu giải pháp thay thế?

Thiếu nhà cung cấp năng lượng chủ chốt là Nga, các quốc gia châu Âu vẫn đang loay hoay, cạnh tranh với các châu lục khác trong việc tìm nguồn thay thế khí đốt của Nga.

Ví dụ, trong vài tuần qua, chính phủ Anh đã tham gia vào các cuộc đàm phán với tập đoàn năng lượng khổng lồ Centrica để hồi sinh kho lưu trữ khí đốt ngoài khơi Rough, nằm ở Biển Bắc. Vào năm 2017, nhiều cơ sở dự trữ LNG ở Rough đã bị đóng cửa vì được coi là không đủ cần thiết để đảm bảo đầu tư cần thiết, tình huống này được coi là một quyết định biểu tượng cho sự thiếu tầm nhìn xa đối với một cuộc khủng hoảng năng lượng trên khắp châu Âu.

Trong một diễn biến khác, Đức đã đóng cửa 3 trong số 6 cơ sở điện hạt nhân đang hoạt động vào cuối năm 2021. 3 cơ sở cuối cùng dự kiến đóng cửa trong năm nay nhưng do khủng hoảng năng lượng hiện hữu, chính phủ nước này có vẻ sẽ từ chối chính sách đó.

Tuy nhiên, ngay cả những quốc gia ủng hộ năng lượng hạt nhân cũng không an toàn vào năm 2022. Theo Hiệp hội Hạt nhân Thế giới, Pháp sản xuất khoảng 70% điện năng từ năng lượng hạt nhân, nhưng các nhà máy này đã bị ảnh hưởng xấu bởi hạn hán ở châu Âu. Nước làm mát được sử dụng tại các nhà máy thường được thải ra sông, nhưng đợt nắng nóng gay gắt đến mức chúng đã bị bốc hơi nhanh chóng.

Các nguồn năng lượng thay thế khác cũng đang bị đình trệ. Hạn hán trên khắp châu Âu cũng đã dẫn đến sự thất bại của các cơ sở thủy điện, trong khi ngay cả các tấm pin mặt trời cũng trở nên kém hiệu quả hơn trong điều kiện nhiệt độ khắc nghiệt.

Hiện nay, tác động lâu dài của cuộc khủng hoảng năng lượng có thể buộc các quốc gia phải xem xét cách thức kiểm soát hiệu quả an ninh năng lượng của mình thông qua đầu tư vào cơ sở hạ tầng năng lượng tái tạo trong biên giới. Cuộc chiến để cung cấp nhiên liệu cho ngôi nhà của hàng triệu người trên khắp châu Âu sẽ ngày càng khốc liệt hơn.

Lê Na (Theo OilPrice)