Đám đông hỗn loạn

Theo AFP, cuộc biểu tình trước ngân hàng New Kabul Bank có sự tham gia của cả các công chức, những người muốn đòi tiền lương vì đã không được trả lương trong 3 đến 6 tháng qua.

Người biểu tình cho viết cho dù các ngân hàng đã mở cửa trở lại từ ba ngày trước, không ai có thể rút được tiền mặt. Các máy ATM vẫn hoạt động nhưng số tiền rút ra chỉ giới hạn ở mức 200 USD sau mỗi 24 giờ. Điều này tạo ra những hàng dài người đứng trước các máy ATM.

Kể từ khi Taliban chiếm quyền kiểm soát đất nước, các ngân hàng đóng cửa khiến hàng triệu người rơi vào cảnh không có tiền mặt. Chủ lao động không thể trả lương cho nhân viên dù họ có tiền trong tài khoản ngân hàng.

Ban đầu, các ngân hàng đóng cửa do sợ cảnh đổ máu và cướp phá khi lực lượng Taliban tiến vào thủ đô Kabul. Sau vài ngày, các ngân hàng vẫn đóng cửa do Mỹ quyết định cắt đứt đường tiếp cận 7 tỷ USD dự trữ tiền mặt và vàng của Ngân hàng Trung ương Afghanistan. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cũng chặn tiếp cận 460 triệu USD khoản tiền được phân bổ trước đó.

Sau khi xếp hàng quá lâu trên phố, đám đông bắt đầu la hét, đập cửa sổ ở hành lang trước dẫn vào bên trong ngân hàng. Khi kính vỡ tan, đám đông bắt đầu hò reo và gào thét, còn những người khác lại tranh thủ hỗn loạn để chen ngàng hàng. Tình hình vô cùng căng thẳng.

Người dân bên ngoài ngân hàng cho biết phần lớn họ có thể vay họ hàng, đồng nghiệp khoản tiền nhỏ khi cần thiết, nhưng không bền vững khi mà các văn phòng tư nhân tiếp tục đóng cửa và các cửa hàng thương mại không còn mấy khách hàng từ khi Taliban lên cầm quyền.

Gặp nhiều khó khăn

Taliban dần mở lại các văn phòng chính phủ. Vào tuần trước, lực lượng Taliban cho biết Bộ Tài chính Afghanistan sẽ đảm bảo trả tiền lương cho mọi công chức Afghanistan, song nhiều người vẫn còn tỏ ra hoài nghi. Vào ngày mà các ngân hàng mở cửa lại, Ngân hàng Thế giới thông báo cũng sẽ cắt viện trợ cho Afghanistan.

Trong khi đó, Tổ chức Lương thực Thế giới (FAO) cảnh báo tình trạng hạn hán ngày càng tồi tệ ở Afghanistan có thể khiến hàng triệu người dân nước này phải cần đến viện trợ nhân đạo. Tình cảnh càng trở nên trầm trọng hơn trước những mối đe dọa từ đại dịch Covid-19.

Theo FAO, khoảng 14 triệu người, tức 1/3 dân số Afghanistan, đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi hạn hán. Họ là những người “bị mất an ninh lương thực nghiêm trọng và cần hỗ trợ nhân đạo khẩn cấp.

“Hỗ trợ nông nghiệp khẩn cấp là chìa khóa chống lại tác động của hạn hán”, giám đốc FAO Qu Dongyu nhấn mạnh. “Nếu chúng ta không thể hỗ trợ những người bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi hạn hán nghiêm trọng, một lượng lớn người sẽ phải từ bỏ trang trại của họ và di dời đến những nơi mới. Điều này có nguy cơ làm tăng thêm tình trạng mất an ninh lương thực và tạo thêm những rủi ro mới đối với ổn định của Afghanistan”, giám đốc FAO cho hay.

Các cố vấn kinh tế và doanh nhân cho biết mọi động thái trừng phạt và hủy viện trợ sẽ khiến tình hình tài chính tại Afghanistan không trụ nổi và Taliban sẽ phải tìm cách giành niềm tin và gia nhập lại thị trường toàn cầu.

Khủng hoảng kinh tế tại Afghanistan có thể tạo ra đòn bẩy cho các quốc gia phương Tây khi họ cố gắng thúc giục Taliban thành lập một chính phủ toàn diện và cho phép người dân rời khỏi đất nước sau hạn chót phía Mỹ đề ra để rút quân về nước vào ngày 31/8.