Ukraine đã nộp đơn xin gia nhập EU chỉ 4 ngày sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại nước này vào ngày 24/2. Bốn ngày sau, Moldova và Georgia cũng đã làm như vậy - hai quốc gia này cũng thuộc khối Liên Xô cũ.
“Ukraine đã thể hiện rõ ràng khát vọng và quyết tâm của đất nước trong việc sống theo các giá trị và tiêu chuẩn châu Âu”, người đứng đầu Ủy ban điều hành EU Ursula von der Leyen cho biết tại Brussels, Bỉ. Bà đưa ra thông báo khi mặc trang phục màu cờ Ukraine, với áo khoác màu vàng bên ngoài áo sơ mi màu xanh lam.
EU dự kiến sẽ chính thức thông qua quyết định tại một hội nghị thượng đỉnh vào tuần tới. Các nhà lãnh đạo của ba quốc gia lớn nhất - Đức, Pháp và Ý - đã thể hiện sự đoàn kết của họ vào thứ Năm bằng cách đến thăm Kiev, cùng với tổng thống Romania. “Ukraine thuộc về gia đình châu Âu”, Thủ tướng Đức Olaf Scholz nói sau cuộc gặp với Tổng thống Volodymyr Zelenskyy.
Ủy ban châu Âu đã đề xuất tư cách ứng cử viên cho Ukraine và Moldova, nhưng không cho Georgia, mà họ giải thích là nước này cần phải đáp ứng nhiều điều kiện hơn. Bà Von der Leyen cho biết, Georgia rất mong muốn gia nhập, nhưng phải thống nhất với nhau về mặt chính trị.
Ukraine và Moldova vẫn sẽ phải trải qua một quá trình dài để đạt được các tiêu chuẩn cần thiết cho tư cách thành viên chính thức. Tư cách ứng viên cũng không đảm bảo nước đó sẽ chính thức gia nhập EU sau này. Ví như Thổ Nhĩ Kỳ từng trở thành ứng viên chính thức vào 1999, song đến này vẫn chưa là thành viên của khối này.
Nhưng việc khởi động quy trình ứng cử đối với Ukraine được xem như điều khó có thể tưởng tượng được chỉ cách đây vài tháng. “Chính vì sự dũng cảm của người Ukraine, châu Âu có thể đã tạo ra một lịch sử tự do mới: xóa bỏ vùng xám ở Đông Âu giữa EU và Nga”, Tổng thống Zelenskyy nói trong bài phát biểu hàng đêm của mình.
Nếu được thừa nhận, Ukraine sẽ là quốc gia lớn nhất của EU theo diện tích và đông dân thứ năm. Cả 3 ứng viên xin gia nhập lần này đều nghèo hơn nhiều so với bất kỳ thành viên EU nào hiện tại, với sản lượng bình quân đầu người chỉ bằng một nửa so với thành viên nghèo nhất là Bulgaria.
Huy Hoàng (theo Reuters, AP)