Tổng thống Mỹ Biden và người đồng cấp Zelenskiy đã có cuộc điện đàm hai ngày sau khi Biden hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin, để tìm cách xoa dịu cuộc khủng hoảng về việc chuyển quân của Nga gần biên giới Ukraine.

Ukraine cáo buộc Nga điều hàng chục nghìn quân để chuẩn bị cho một cuộc tấn công quân sự quy mô lớn có thể xảy ra, làm dấy lên lo ngại rằng một cuộc xung đột âm ỉ ở khu vực Donbass, miền đông Ukraine có thể bùng phát thành chiến tranh giữa các nước láng giềng.

Nga phủ nhận việc lên kế hoạch cho bất kỳ cuộc tấn công nào, nhưng cáo buộc Ukraine và Mỹ có hành vi gây bất ổn, đồng thời tìm kiếm sự đảm bảo an ninh chống lại sự bành trướng về phía đông của NATO.

Tuy nhiên, Ukraine bác bỏ bất kỳ cam kết không đáng tin cậy và tái đảm bảo rằng không có thỏa thuận nào về tương lai của họ được quyết định nếu không có sự tham gia của Mỹ và NATO.

"Tổng thống Biden đã nói rất rõ ràng ... rằng bất kỳ cuộc đàm phán nào, bất kỳ quyết định nào liên quan đến Ukraine, đều không thể được thực hiện nếu không có Ukraine", Chánh văn phòng Tổng thống Zelenskiy, Andriy Yermak, nói với kênh truyền hình 1+1.

Ông Yermak cho biết thêm: “Tổng thống Biden đã nói rất rõ ràng rằng quyết định về việc Ukraine gia nhập NATO là quyết định của người dân Ukraine, đây là một quốc gia Ukraine có chủ quyền và độc lập. Và nó phụ thuộc vào Ukraine và các thành viên NATO".

Trong cuộc gọi mà ông Zelenskiy cho biết là kéo dài gần 2 tiếng, Tổng thống Ukraine cũng nói với người đồng cấp Biden rằng ông có "các đề xuất rõ ràng để khai thông tiến trình hòa bình" ở miền đông Ukraine và sẵn sàng thảo luận về điều đó dưới nhiều hình thức khác nhau.

Nhà Trắng trước đó cho biết ông Biden có kế hoạch chuyển tải sự ủng hộ đối với chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine trong cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine.

Ông Zelenskiy và Biden đưa ra các tuyên bố trong bối cảnh Nga tiếp tục có những tuyên bố cứng rắn đối với Ukraine, cáo buộc Kyiv di chuyển pháo hạng nặng về phía tiền tuyến giao tranh ở phía đông và không tham gia vào tiến trình hòa bình.

Mối quan hệ từng rất gần gũi của Ukraine với Nga đã tan vỡ vào năm 2014 sau khi Nga sáp nhập Crimea và các lực lượng được cho là Moscow hậu thuẫn đã ly khai khỏi lãnh thổ Ukraine ở miền đông, khu vực mà Kyiv muốn thu hồi trở lại. Kyiv cho biết khoảng 14.000 người đã thiệt mạng trong các cuộc giao tranh kể từ đó.

Tổng thống Zelenskiy hoan nghênh "vai trò cá nhân" của ông Biden trong việc cố gắng đạt được hòa bình ở miền đông Ukraine.

Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba cũng đánh giá cao cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo Putin và Biden, như một bước nhằm ngăn chặn Moscow tiến hành một cuộc tấn công mới, nhưng kêu gọi các đồng minh đưa ra một gói biện pháp cứng rắn để cảnh báo Nga về bất kỳ leo thang quân sự nào nữa.

Trong một diễn biến khác, hãng tin AP dẫn lời các quan chức cấp cao Bộ Ngoại giao Mỹ đã nói với Ukraine rằng, tư cách thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) của nước này "khó có thể được phê chuẩn trong thập kỷ tới".

Đại sứ Đức tại Ukraine Anka Feldgusen hồi tháng 9 cũng nêu lý do Ukraine sẽ không thể sớm gia nhập NATO. Theo bà Feldgusen, tình hình liên quan Crimea và xung đột ở Donbass là nguyên nhân cản trở tư cách thành viên của Ukraine.

Nguyễn Hoàng (Theo Reuters)