Ngành văn hoá huyện Hướng Hóa (tỉnh Quảng Trị) vừa tổ chức  phục dựng Lễ hội A Da - “Mừng lúa mới” của đồng bào dân tộc Pa Kô huyện Hướng Hóa năm 2023 tại thôn Kỳ Nơi, xã Lìa, huyện Hướng Hóa.

Lễ hội năm 2023 được tái hiện đặc sắc, sinh động trên nền nhạc cồng chiêng, tiếng khèn, tiếng đàn, làn điệu dân ca Tà oải, Oát xà nớt - vốn là di sản văn hóa quý báu, đặc sắc, độc đáo của đồng bào Pa Kô - nhằm mong cầu cuộc sống bình yên, no ấm.

Lễ hội A Da - “Mừng lúa mới” của đồng bào Pa Kô huyện Hướng Hóa được phục dựng công phu với đầy đủ các nghi lễ, lễ vật theo truyền thống. Trong đó, có các hoạt cảnh minh họa cho từng phần lễ với sự biểu diễn của 50 nghệ nhân của xã Lìa.

Một trong những lễ hội tiêu biểu nhất của người Pa Kô chính là lễ hội “Mừng lúa mới”, trong tiếng Pa Kô là “lễ A Da”.

Trong đời sống tâm linh của đồng bào Pa Kô không thể thiếu nghi lễ cúng “Mừng lúa mới”. Đây là nghi lễ mà theo quan niệm của người đồng bào Pa Kô sẽ mang lại cho họ cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Lễ hội A Da - “Mừng lúa mới” của người Pa Kô được coi là bức tranh đa sắc màu nhất, hội tụ rất nhiều nét văn hóa đặc trưng như ẩm thực truyền thống, trang phục truyền thống, nhạc cụ và dân ca truyền thống, lễ cúng các vị thần theo hình thức truyền thống.

Lễ hội truyền thống này được tổ chức vào dịp cuối năm khi mùa màng đã thu hoạch xong, phong tục này đã được lưu truyền qua nhiều thế hệ và vẫn còn giữ nguyên bản sắc truyền thống của lễ hội.

Lễ hội chính là dịp bà con báo cáo với thần linh, ông bà, tổ tiên rằng đã thu hoạch xong mùa vụ, và xin tạ ơn trời đất đã phù hộ cho bản làng, gia đình một năm mưa thuận, gió hòa, đem đến vụ mùa bội thu, bản làng no đủ. Đây cũng là dịp kết nối tình cảm trong các gia đình, dòng họ và cộng đồng.

Hướng Hóa là huyện miền núi có hơn 50% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó dân tộc Pa Kô chiếm chiếm 4,97% dân số toàn huyện, chủ yếu tập trung tại xã Lìa.

Người Pa Kô gắn bó lâu đời với núi rừng, lối sống đó đã dần hình thành nên những nét văn hóa hết sức độc đáo. Trải qua chiều dài lịch sử với biết bao thăng trầm, nhưng người Pa Kô trên dãy Trường Sơn hùng vĩ luôn biết cách gìn giữ bản sắc văn hóa của dân tộc mình.

Ở mỗi cộng đồng người Pa Kô bất cứ ở đâu cũng đều tổ chức lễ cúng “Mừng lúa mới”, bởi đối với họ lễ này chính là đời sống tâm linh cũng như nét văn hóa truyền thống độc đáo được giữ gìn, trao truyền qua nhiều thế hệ.

Thế Vũ