Người đứng đầu Chính phủ cũng khẳng định, việc thực hiện tốt QHTTQG góp phần xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng; đời sống nhân dân ngày càng hạnh phúc, ấm no.

1. Trong bài phát biểu bế mạc Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII ngày 9/2/2022, khi nhắc về QHTTQG, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: Ban Chấp hành Trung ương đã dành nhiều thời gian để nghiên cứu, thảo luận, tạo sự thống nhất cao về sự cần thiết phải ban hành và tổ chức thực hiện thật tốt Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Trung ương coi đây là nhiệm vụ chính trị rất quan trọng có ý nghĩa chiến lược, cơ bản, lâu dài, nhưng cũng là vấn đề rất rộng lớn, rất mới, rất khó, rất nhạy cảm và chưa có tiền lệ.

Còn tại Hội nghị công bố và triển khai  QHTTQG thời kỳ 2021-2030 tầm nhìn đến 2050 và Hội nghị toàn quốc về đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng công tác quy hoạch thời kỳ 2021-2030 được tổ chức hồi tháng 4/2023, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ: QHTTQG lần đầu tiên được xây dựng ở nước ta, là quy hoạch vừa mang tính tổng thể, vừa mang tính chiến lược, bao trùm mọi lĩnh vực KTXH và được lập cho 10 năm (trước đây chỉ có chiến lược phát triển KTXH của cả nước). Do đó, việc QHTTQG được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 81/2023/QH15 là một bước quan trọng và có thể được đúc kết lại trong 12 chữ “Tư duy mới - Tầm nhìn mới - Cơ hội mới - Giá trị mới”.

Sau khi được Quốc hội thông qua, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ KH&ĐT chủ trì phối hợp với các bộ, ngành và địa phương xây dựng Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 81/2023/QH15 ngày 9/1/2023 của Quốc hội và Kế hoạch thực hiện QHTTQG thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, trình Chính phủ ban hành, triển khai.

Xung quanh nhiệm vụ này, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết QHTTQG là văn bản pháp lý có ý nghĩa hết sức quan trọng, đánh dấu thành quả to lớn được tạo nên từ rất nhiều công sức, trí tuệ, quyết tâm của Chính phủ, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự tham gia có hiệu quả của 30 viện nghiên cứu, với hơn 100 nhà khoa học, chuyên gia hàng đầu trong nước và quốc tế để xây dựng nên một bản Quy hoạch tổng thể quốc gia đầu tiên của đất nước.

“Chúng tôi đã triển khai trong suốt 2 năm qua với hàng trăm cuộc hội nghị, hội thảo, với một phương pháp tiếp cận hết sức mới, hiện đại và đảm bảo các thông lệ tốt của quốc tế cũng như các nghị quyết của T.Ư Đảng”, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết.

2. Từ quyết tâm lớn của Đảng, từ sự chuẩn bị kỹ lưỡng, thận trọng của Chính phủ, từ tháng 4/2023, QHTTQG, chính thức được công bố và triển khai. Theo đó, đây là QHTTQG đầu tiên được xây dựng với các mục tiêu kinh tế được đặt ra rất cụ thể: Đến năm 2030, đưa nước ta trở thành nước có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao, tăng trưởng kinh tế dựa trên nền tảng khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Quy hoạch định hướng mô hình tổ chức không gian phát triển quốc gia hiệu quả, thống nhất, bền vững; hình thành các vùng động lực, hành lang kinh tế, cực tăng trưởng, có mạng lưới kết cấu hạ tầng cơ bản đồng bộ, hiện đại; bảo đảm các cân đối lớn, nâng cao khả năng chống chịu của nền kinh tế; môi trường sinh thái được bảo vệ; đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân được nâng cao; quốc phòng, an ninh được bảo đảm. Chỉ tiêu kinh tế, phấn đấu tốc độ tăng trưởng GDP cả nước bình quân đạt khoảng 7,0%/năm giai đoạn 2021-2030.

Đến năm 2030, GDP bình quân đầu người theo giá hiện hành đạt khoảng 7.500 USD. Tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2031-2050 đạt khoảng 6,5 - 7,5%/năm. Phát triển các vùng hài hòa, bền vững. Giá trị, bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc được giữ gìn, phát huy. Phấn đấu nhanh nhất đạt mục tiêu giảm phát thải ròng của quốc gia về “0” vào năm 2050.

Theo Quy hoạch, phát triển không gian kinh tế - xã hội theo 6 vùng kinh tế - xã hội gồm: Trung du và miền núi phía Bắc; Đồng bằng sông Hồng; Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung; Tây Nguyên; Đông Nam Bộ; Đồng bằng sông Cửu Long. Cùng với đó, phát triển 4 vùng động lực quốc gia: Vùng động lực phía Bắc, vùng động lực phía Nam, vùng động lực miền Trung và vùng động lực Đồng bằng sông Cửu Long với các cực tăng trưởng tương ứng của mỗi vùng là Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ.

Có thể nói, QHTTQG là căn cứ pháp lý, công cụ để đẩy nhanh việc thực hiện đột phá chiến lược về phát triển hạ tầng; đồng thời loại bỏ các quy hoạch chồng chéo, cản trở phát triển, gây khó khăn cho việc huy động các nguồn lực của doanh nghiệp và người dân, phát huy tối đa các nguồn lực trong hoạt động đầu tư và phát triển của cả đất nước, của từng vùng và từng địa phương với tầm nhìn dài hạn, tổng thể.

3. QHTTQG đã có, vấn đề còn lại là việc làm thế nào để triển khai một cách thực sự hiệu quả, thực chất, toàn diện QHTTQG.  Tại hội nghị triển khai QHTTQG tháng 4/2023, Thủ tướng yêu cầu các cấp, các ngành tập trung chỉ đạo triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả 10 nhiệm vụ giải pháp. Trong đó, Thủ tướng nhất mạnh tới việc ưu tiên bố trí nguồn lực để thực hiện có hiệu quả QHTTQG, nhất là tập trung nguồn vốn thực hiện các chương trình, dự án quan trọng quốc gia.

Thủ tướng cũng yêu cầu, xây dựng cơ chế, chính sách theo hướng tăng cường phân cấp huy động, sử dụng nguồn lực đầu tư ở Trung ương và địa phương, tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương cùng đầu tư ngân sách vào các hạ tầng dùng chung, hạ tầng liên kết vùng, các công trình hạ tầng kết nối giữa các trung tâm phát triển của địa phương với hệ thống hạ tầng quốc gia. Cùng với đó hoàn thiện cơ chế, chính sách về văn hóa đáp ứng yêu cầu phát triển để văn hoá thực sự là nền tảng tinh thần của xã hội. Chăm lo phát triển giáo dục, đào tạo, y tế, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; tạo sinh kế, việc làm, sắp xếp ổn định dân cư vững chắc cho đồng bào dân tộc thiểu số, vùng biên giới. Hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại phục vụ nhu cầu thông tin của người dân.

Về thu hút đầu tư phát triển, người đứng đầu Chính phủ đề nghị, tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện, nâng cao chất lượng môi trường đầu tư, kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi cho các thành phần kinh tế, bảo đảm cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng, minh bạch. Hoàn thiện khung khổ luật pháp, chính sách phát triển các loại thị trường vốn, nhất là thị trường chứng khoán, thị trường vốn đầu tư mạo hiểm, huy động nguồn vốn đầu tư, thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh việc tập trung phát triển nguồn nhân lực bền vững, bảo đảm cân đối tổng thể, hài hòa với định hướng phân bố dân cư. Xây dựng chính sách, giải pháp đột phá về phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao. Thủ tướng cũng lưu ý việc bảo đảm tỷ lệ hợp lý giữa chi thường xuyên và chi đầu tư phát triển theo hướng tăng dần cho chi đầu tư phát triển. Cơ cấu lại chi đầu tư công theo hướng trọng tâm, trọng điểm và không dàn trải, nâng cao hiệu quả, hiệu lực phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công.

Việc bảo đảm quốc phòng, an ninh, khả năng sẵn sàng chiến đấu bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ và giữ vững ổn định chính trị, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội cũng là một trong những nhiệm vụ trọng yếu khi triển khai QHTTQG.

Rõ ràng, với tư duy mới, tầm nhìn mới, QHTTQG thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 mở ra những cơ hội mới và giá trị mới cho đất nước trong giai đoạn phát triển từ nay đến năm 2030. Tư duy mới, tầm nhìn mới đã có, và cơ hội phát triển mới, cơ hội xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng, đời sống ngày càng hạnh phúc, ấm no, phụ thuộc phần lớn vào sự nhiệt huyết, quyết tâm, tinh thần sáng tạo của hết thảy chúng ta khi triển khai QHTTQG.

Nguyễn Hà