Du lịch xanh – “chìa khóa” để phát triển du lịch bền vững 

Du lịch Việt Nam muốn trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước, nhất thiết phải phát triển theo hướng xanh, có trách nhiệm với môi trường và xã hội. Đây cũng chính là “chìa khóa” để phát triển du lịch bền vững.

Trong những năm qua, du lịch Việt Nam đã đạt được những kết quả tích cực trên cả phương diện lượng khách cũng như doanh thu từ thị trường nội địa và quốc tế, tuy nhiên, sự tăng trưởng du lịch mạnh mẽ đã gây ra những áp lực không nhỏ tới cảnh quan, văn hóa, nhất là tại những điểm đến có sự phát triển “nóng”.

Với đặc thù khai thác chủ yếu dựa trên nguồn tài nguyên tự nhiên và nhân văn sẵn có, du lịch Việt Nam muốn trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước, nhất thiết phải phát triển theo hướng xanh, có trách nhiệm với môi trường và xã hội. Đây cũng chính là “chìa khóa” để phát triển du lịch bền vững.

Nhận thức được điều đó, những năm gần đây, phát triển du lịch xanh đã được định hướng trong các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Nghị quyết số 08-NQ/TW, ngày 16/01/2017 của Bộ Chính trị về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn đã khẳng định phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, trong đó có phát triển du lịch bền vững; bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa và các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc; bảo vệ môi trường và thiên nhiên; giải quyết tốt vấn đề lao động, việc làm và an sinh xã hội...

Quyết định số 147/QĐ-TTg, ngày 22/01/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030, xác đinh phát triển du lịch Việt Nam với định hướng bền vững và bao trùm trên nền tảng tăng trưởng xanh, tối đa hóa sự đóng góp của du lịch cho các mục tiêu phát triển bền vững. Chiến lược đưa ra nhiều giải pháp, như: Ứng dụng công nghệ số, công nghệ xanh, sạch trong kinh doanh du lịch; nâng cao năng lực kiểm soát ô nhiễm, bảo đảm ngăn chặn, giảm và xử lý hiệu quả các nguồn gây ô nhiễm từ hoạt động du lịch; khuyến khích các cơ sở dịch vụ du lịch sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, sản phẩm tái chế, tái sử dụng, ứng dụng công nghệ sạch để hạn chế ô nhiễm môi trường và giảm phát thải khí nhà kính...

Tại Quyết định số 882/QĐ-TTg, ngày 22/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 - 2030, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được giao chủ trì hai nhóm nhiệm vụ, bao gồm: “Hoàn thiện thể chế, chính sách quản lý phát triển du lịch theo hướng tăng trưởng xanh và bền vững” và “Ưu tiên phát triển các loại hình du lịch theo hướng tăng trưởng xanh (du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp và nông thôn, du lịch nghỉ dưỡng biển đảo gắn với phát triển kinh tế biển xanh, du lịch thể thao mạo hiểm bảo đảm các tiêu chuẩn, tiêu chí xanh...), phát triển sản phẩm du lịch xanh”.

Gần đây nhất, ngày 18/5/2023, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 82/NQ-CP về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh phục hồi tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững, trong đó giao Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xây dựng và triển khai Chương trình hành động du lịch xanh giai đoạn 2023 - 2025, bảo vệ môi trường tự nhiên và xã hội tại các điểm đến du lịch trọng điểm theo định hướng “Điểm đến du lịch xanh, sạch, đẹp, văn minh, thân thiện”.

Theo đó, các hoạt động du lịch mang quy mô quốc gia trong những năm gần đây đều đề cao yếu tố phát triển du lịch xanh bền vững, điển hình như: Năm Du lịch quốc gia 2022 diễn ra tại Quảng Nam với chủ đề “Quảng Nam - Điểm đến du lịch xanh”, tổ chức nhiều hoạt động hướng tới du lịch xanh bền vững; Năm Du lịch quốc gia 2023 do tỉnh Bình Thuận đăng cai tổ chức với chủ đề “Bình Thuận - Hội tụ xanh”, hướng đến sản phẩm xanh, năng lượng sạch, tạo ra môi trường thân thiện, an toàn cho sức khỏe, đã tiếp tục khẳng định nỗ lực cũng như quan điểm nhất quán của Việt Nam trong phát triển du lịch theo hướng xanh, bền vững.

Phải “Xanh” từ tư duy

Phó Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam - ông Hà Văn Siêu nhận định, xu hướng du lịch xanh, chất lượng, bảo đảm sức khỏe đang được đề cao và trở thành lựa chọn ưu tiên của nhiều du khách. Thế nhưng, ông Siêu cũng nhấn mạnh Xanh ở đây không phải là việc phủ sóng màu sắc mà là quá trình Xanh hóa trong tư duy, thói quen, nếp sống, ứng xử và hành động để các cá nhân và tập thể hình thành văn hóa Xanh. Chỉ khi nhận thức rõ điều này, ngành du lịch mới có những điểm đến Xanh, sản phẩm Xanh và dịch vụ Xanh.

Du lịch là ngành kinh tế tổng hợp, có tính liên ngành, liên vùng và xã hội hóa cao. Mọi thay đổi của xã hội, tự nhiên đều tác động đến du lịch. Ở Việt Nam, biến đổi khí hậu, sự suy thoái của môi trường đã gây hưởng nặng nề và tác động tiêu cực đến du lịch, song đồng thời nó cũng tạo động lực cho du lịch Việt Nam chuyển mình Xanh hóa các loại hình du lịch dựa trên khai thác, sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên thiên nhiên, nhằm hạn chế những tác động xấu đến môi trường sống của con người.

Thích ứng với biến đổi khí hậu vừa là trách nhiệm, vừa là cơ hội để du lịch Việt Nam chuyển đổi Xanh nhằm nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế. Theo đó, nhằm chung tay cùng thế giới giải quyết khủng hoảng khí hậu và giảm phát thải, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách về môi trường, giao nhiệm vụ cho các Bộ, ban, ngành tham gia với những hoạt động cụ thể, hướng tới đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, ông Vũ Thế Bình cho biết: “Hiệp hội Du lịch đã chủ động vận động các doanh nghiệp du lịch cả nước, thực hiện chuyển đổi Xanh để chung tay bảo vệ môi trường, đảm bảo phát triển du lịch Việt Nam trở thành ngành kinh tế Xanh trên cơ sở phát triển các sản phẩm du lịch Xanh, dịch vụ Xanh và quan trọng nhất là nâng cao nhận thức, hành động của hệ thống các doanh nghiệp du lịch Việt Nam theo hướng chuyển đổi Xanh để du lịch Việt Nam phát triển bền vững, hiệu quả”.

Theo ông Vũ Thế Bình, du lịch đã trở thành ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam, dự kiến sẽ đóng góp khoảng hơn 6,4% cho Tổng sản phẩm kinh tế quốc nội (GDP) trong năm nay. Du lịch Việt Nam đạt được những thành công này cũng nhờ phần lớn vào việc sở hữu những vẻ đẹp thiên nhiên và di sản văn hóa đa dạng, giàu bản sắc.

Tuy nhiên, đối mặt với những thách thức hiện nay như tình trạng mất đa dạng sinh học và biến đổi khí hậu, việc chuyển đổi sang hướng phát triển bền vững là một điều tất yếu. Chuyển đổi Xanh trong du lịch không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường và giúp thúc đẩy bảo tồn đa dạng sinh học mà còn nâng cao chất lượng đời sống cho các cộng đồng phụ thuộc vào du lịch và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Cần sự chung tay từ nhiều phía

Mặc dù nhận định chuyển đổi du lịch xanh đã có sự chuyển biến nhưng theo các chuyên gia, việc phát triển du lịch xanh tại Việt Nam vẫn chưa đồng bộ. Nhiều địa phương thực hiện manh mún “mạnh ai nấy làm”. Vì thế, du lịch xanh tại Việt Nam chưa hình thành hệ thống.

Từ thực tiễn của doanh nghiệp đang thực hiện chuyển đổi du lịch xanh, Phó Tổng Quản lý Khu nghỉ dưỡng Silk Sense Hội An Hà Thị Diệu Viên cho biết, đơn vị chủ trương sử dụng các vật liệu thân thiện môi trường, không dùng đồ nhựa trong các phòng lưu trú. Tuy nhiên, không phải khách du lịch nào cũng ý thức trong việc sử dụng những đồ dùng thân thiện. “Muốn chuyển đổi du lịch xanh cần phải có sự đổi mới về tư duy, nhận thức của doanh nghiệp cung cấp dịch vụ lẫn du khách. Nếu chỉ một đơn vị thực hiện thì cũng không thể nào thúc đẩy việc chuyển đổi du lịch xanh hiệu quả” - bà Hà Thị Diệu Viên bày tỏ.

Ở góc độ doanh nghiệp lữ hành, Phó Chủ tịch Thường trực Liên chi hội Lữ hành Việt Nam Phùng Quang Thắng cho rằng, để chuyển đổi du lịch xanh hiệu quả, phát triển bền vững cần phải có sự chung sức của chính quyền địa phương, doanh nghiệp, người dân. “Các địa phương, đơn vị cần có hành động cụ thể hơn, quy hoạch các khu vực cho phát triển du lịch, đầu tư hạ tầng, thiết bị để giảm thiểu những hoạt động gây ô nhiễm môi trường. Ngoài ra, việc tuyên truyền cho người dân cần phải chuyển từ nhận thức sang hành động, ứng xử đúng mực tài nguyên văn hóa, di sản” - ông Phùng Quang Thắng chia sẻ.

Còn theo Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Hà Hải, từ bài học về mô hình du lịch xanh ở đảo Cô Tô, các đơn vị có thể xây dựng, phát triển những dòng sản phẩm du lịch xanh như tour du lịch nhặt rác, tour trải nghiệm các hoạt động ngoài trời gắn với bảo vệ thiên nhiên. “Bản thân đơn vị khi tổ chức tour cần hướng dẫn, nhắc nhở du khách không xả rác, hạn chế sử dụng những chai nước nhựa dùng một lần” - ông Nguyễn Hà Hải bày tỏ.

Với xu hướng phát triển chung của thế giới hướng đến phát triển bền vững, ngành Du lịch đang nỗ lực vận động, tuyên truyền các địa phương, doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi Xanh. Phó Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam Hà Văn Siêu đề nghị, các địa phương, doanh nghiệp cần có sự liên kết để cùng thực hiện các tiêu chí của du lịch xanh; đưa các giải pháp về công nghệ, vật liệu thân thiện để xây dựng sản phẩm du lịch xanh hiệu quả và hấp dẫn.

Khánh An

TRANSLATE with x

English

Arabic	Hebrew	Polish
Bulgarian	Hindi	Portuguese
Catalan	Hmong Daw	Romanian
Chinese Simplified	Hungarian	Russian
Chinese Traditional	Indonesian	Slovak
Czech	Italian	Slovenian
Danish	Japanese	Spanish
Dutch	Klingon	Swedish
English	Korean	Thai
Estonian	Latvian	Turkish
Finnish	Lithuanian	Ukrainian
French	Malay	Urdu
German	Maltese	Vietnamese
Greek	Norwegian	Welsh
Haitian Creole	Persian

 

TRANSLATE with

COPY THE URL BELOW

Back

EMBED THE SNIPPET BELOW IN YOUR SITE

Enable collaborative features and customize widget: Bing Webmaster Portal

Back