Hiện nay, kết quả chọn sách giáo khoa (SGK) có nhiều điểm “lạ” khi cả quận, tỉnh chọn chung một bộ sách. Theo các chuyên gia nếu đây là kết quả của việc chọn lựa công khai, minh bạch thì rất đặc biệt. Tuy nhiên, có nhiều ý kiến nghi ngờ có mờ ám.

Tại quận Ngô Quyền, thành phố Hải Phòng, tất cả các trường tiểu học đều chọn sách của Bộ sách Cánh Diều.

Theo thông báo của Phòng Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) quận Ngô Quyền, Phòng GD&ĐT đã triển khai tập huấn cho các trường tiểu học trên địa bàn quy trình tổ chức lựa chọn SGK lớp 1, chỉ đạo các trường tổ chức nghiên cứu, đánh giá và lựa chọn SGK lớp 1.

46 đầu sách của các môn học và các hoạt động giáo dục trong danh mục sách giáo khoa lớp 1 được Bộ GD&ĐT phê duyệt đã được các giáo viên, các tổ chuyên môn của từng nhà trường nghiên cứu, bỏ phiếu lựa chọn 1 đầu sách/môn, tổng hợp và báo cáo danh mục sách lựa chọn lên Hội đồng lựa chọn SGK của nhà trường.

Hội đồng lựa chọn SGK lớp 1 của mỗi nhà trường đã tổ chức họp, bỏ phiếu thống nhất lựa chọn các đầu SGK lớp 1 năm học 2020-2021, Hiệu trưởng các nhà trường đã có Quyết định phê duyệt danh mục sách giáo khoa lớp 1 năm học 2020-2021 và báo cáo kết quả lựa chọn SGK lớp 1 về Phòng GD&ĐT.

Trao đổi về kết quả chọn sách với phóng viên Báo Nhà báo và Công luận, ông Vũ Văn Trà, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT thành phố Hải Phòng cho rằng, ông có trao đổi với ông Khúc Văn Phung, Phó Chủ tịch Ủy ban quận Ngô Quyền và được biết kết quả này hoàn toàn là do các nhà trường chọn và đi theo đúng trình tự của bộ và không có chỉ đạo.

Liên quan đến kết quả chọn SGK, nhiều chuyên gia đã bày tỏ quan điểm với phóng viên Báo Nhà báo và Công luận trước hiện tượng cả quận, cả tỉnh chỉ chọn duy nhất một bộ SGK.

Theo ông Lê Như Tiến, Nguyên Phó Chủ nhiệm, Ủy ban Văn Hóa, Giáo dục Thanh niên, Thiếu niên, Nhi đồng của Quốc hội cho rằng: “Chủ trương một chương trình nhiều bộ SGK là để các nhà trường, sở, tỉnh thành rộng đường lựa chọn.

Tôi cũng được biết thông tin rằng, có một sự chỉ đạo hay thế nào đó để gợi ý một bộ SGK  như thế là không thực hiện đúng chủ trương của Quốc hội, của Chính phủ là một chương trình nhiều bộ SGK.

Nhiều bộ sách là để các thầy cô và nhà trường tự lựa chọn. Bộ sách nào phù hợp thì được lựa chọn. Còn kết quả như vậy không đạt yêu cầu. Nếu có dấu hiệu gợi ý này kia thì Bộ GD&ĐT phải có ý kiến".

Cũng theo thầy Nguyễn Xuân Khang - Hiệu trưởng Trường Marie Curie (Hà Nội) và được biết, ông nghi ngờ về kết quả chọn lựa SGK.

Bởi, hiện có 46 đầu SGK của 9 môn học lớp 1 để các thầy cô lựa chọn cho việc học tập trong năm học 2020 -2021.

Môn tiếng Việt 1 có 5 đầu sách, Toán 1 có 5 đầu sách, Đạo đức có 5 đầu sách... nên trong một trường nếu thực hiện nghiêm túc theo hướng dẫn của Thông tư 01 thì kết quả ở tất cả môn học 100% chọn cùng một bộ SGK đã là điều khó xảy ra.

Tại Trường Marie Curie, kết quả đã chọn xong sách của 9 môn học và các sách này nằm ở ba bộ sách khác nhau.

“Trong một trường kết quả lựa chọn của 9 môn học không nằm vào một bộ sách thì nhiều trường trong một quận, nhiều quận trong một tỉnh lại chọn 100% sách của một bộ là nghi lắm.

Hình như có can thiệp, bởi nếu để bỏ phiếu kín, không ai chỉ đạo thì rất dễ khác nhau. Sự ngẫu nhiên theo cách nhìn nhận của mỗi người khác nhau nên kết quả sẽ khác nhau.

Còn cả tỉnh chọn một bộ sách cả 9 môn thì hơi nghi ngờ về sự can thiệp. Còn can thiệp như thế nào thì không ai biết được” – thầy Khang nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, Giáo sư Trần Đình Sử nêu quan điểm: 100% các trường trong tỉnh, quận chỉ chọn một bộ sách là vô lý.

Việc trao quyền cho các nhà trường và giáo viên thì không thể có kết quả như vậy. Đã quy định các trường tự chủ thì làm sao có con số này được?

Qua đó có thể thấy, nếu kết quả chọn SGK là của thầy cô thì điều đó cần thiết phải được tôn trọng.

Tuy nhiên, nếu có sự can thiệp, chỉ đạo thì cần thiết phải được chấn chỉnh kịp thời. Tránh tình trạng áp đặt, phá hoại tinh thần của đổi mới giáo dục theo hướng một chương trình nhiều bộ SGK.

Trinh Phúc