Trong dự thảo sửa Luật Giá, Bộ Tài chính đã đề xuất bỏ quỹ Bình ổn giá (quỹ BOG) để đưa xăng dầu vận hành theo cơ chế thị trường. Tuy nhiên, đề xuất này đang vấp phải nhiều ý kiến trái chiều giữa các cơ quan quản lý nhà nước.

Trong buổi họp báo thường kỳ 6 tháng đầu năm, bà Lê Việt Nga, Phó Vụ trưởng, Vụ Thị trường trong nước cho biết: Trong bối cảnh giá xăng dầu thế giới tăng phi mã như hiện nay, quỹ BOG đang phát huy tối đa công dụng điều tiết giá xăng nội địa.

Bà Nga phân tích: Nếu tính từ đầu năm cho tới ngày 13/6 vừa qua, giá xăng cơ sở trên thị trường Singapore đã 41,36% - 84,35%. Trong khi đó, nhờ vào quỹ BOG, giá xăng trong nước chỉ tăng 24,42 - 62,44%, thấp hơn nhiều so với giá xăng thế giới.

“Như vậy, có thể thấy, quỹ BOG đang có vai trò hết sức quan trọng, trong việc điều tiết giá xăng trong nước, không để giá xăng tăng sốc, đảm bảo công tác phục hồi kinh tế, an sinh xã hội của Chính phủ. Cũng nhờ vào quỹ BOG, nên CPI trong 5 tháng qua chỉ tăng 2,2%. Đây là điều mà ngay cả các nước lớn đang trợ giá xăng dầu cũng không thể làm được”, bà Nga nói.

Do đó, việc Bộ Tài chính đề xuất bỏ quỹ BOG, theo bà Nga cần phải xem xét, tiếp tục nghiên cứu có nên bỏ hay không.

Về vấn đề này, ông Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho rằng: Quỹ BOG giống như hồ điều hòa, có tác dụng điều tiết giá xăng dầu, kiềm chế đà tăng của xăng dầu mỗi khi thị trường thế giới có biến động.

Trên thực tế, quỹ BOG chính là tiền của người dân nộp để bình ổn giá cho chính mình. Dòng tiền này được sử dụng, khí giá xăng lên quá cao.

Tuy nhiên, hiện nay, nhiều doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đang phải đối mặt với tình trạng âm quỹ, có doanh nghiệp âm tới hàng trăm tỷ đồng.

Trong trường hợp này, doanh nghiệp sẽ phải vay tiền từ ngân hàng và phải chịu lãi suất đề dù bào khoản quỹ bị âm, điều này gây ra rất nhiều rủi ro cho doanh nghiệp.

Bản thân Thứ trưởng rất muốn bỏ quỹ BOG, để giá xăng phụ thuộc vào quy luật thị trường, giá thế giới tăng thì giá trong nước tăng, đây là điều đương nhiên. 

“Xét cho cùng, nếu chúng ta chưa có giải pháp thay thế mà đã bỏ quỹ BOG, chắc chắn thị trường sẽ bị sốc. Tôi lấy ví dụ, nếu trong kỳ điều chỉnh vừa rồi, nếu không có BOG, giá xăng sẽ tăng 4.000 - 5.000 đồng, như thế người dân, doanh nghiệp sẽ bị ảnh hưởng rất lớn”, ông Hải nhấn mạnh.

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương, mục đích cuối cùng của các giải pháp điều tiết xăng dầu chính là hạn chế mức tăng giá của xăng dầu, giảm ảnh hưởng, giám tác động lên người dân và doanh nghiệp.

“Việc giá xăng dầu tăng có thể kéo theo nhiều mặt hàng khác tăng giá. Trong khi thị trường Việt Nam có quy luật, tăng thì dễ nhưng giảm thì khó. Đó chính là lý do chúng tôi phải làm mọi cách để kìm hãm đà tăng của xăng dầu”, ông Hải nói thêm.

Trước đó, trong phiên chất vấn trước Quốc hội, ông Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Bộ Công Thương nhấn mạnh: Nếu không sử dụng linh hoạt, hiệu quả Quỹ BOG thì thời gian qua giá xăng dầu trong nước không thể tăng thấp hơn thế giới. Việc duy trì Quỹ BOG là vô cùng quan trọng. 

Tuy nhiên, trong bối cảnh một số doanh nghiệp đầu mối lớn âm quỹ, cần nghiên cứu giảm các loại thuế phí để giảm giá xăng dầu. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng cần tính đến các loại quỹ như an sinh, các chính sách hỗ trợ trực tiếp cho các nhóm đối tượng yếu thế trước tác động của giá xăng dầu.