Mặc dù các phán quyết của Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) có giá trị ràng buộc, nhưng nó không có biện pháp trực tiếp để thực thi các phán quyết đó, và trong một số trường hợp hiếm hoi trước đây các quốc gia đã phớt lờ chúng.

"Liên bang Nga cần ngay lập tức đình chỉ các hoạt động quân sự trên lãnh thổ của Ukraine", các thẩm phán ICJ cho biết trong quyết định ngày 13/2. Họ nói thêm rằng Nga cũng phải đảm bảo rằng các lực lượng khác dưới sự kiểm soát của mình hoặc được hỗ trợ bởi Moscow không được tiếp tục hoạt động quân sự.

Ukraine đã đệ đơn vụ việc của mình lên ICJ ngay sau khi cuộc tấn công của Nga bắt đầu vào ngày 24 tháng 2, và cho rằng lời biện minh của Moscow về hành động để ngăn chặn một cuộc diệt chủng ở miền đông Ukraine, là vô căn cứ. Ukraine cũng yêu cầu các biện pháp "tạm thời" khẩn cấp chống lại Nga để ngăn chặn bạo lực trước khi vụ việc được xét xử đầy đủ.

Trong các phiên điều trần hồi đầu tháng, Ukraine cho biết không có mối đe dọa diệt chủng nào ở miền đông Ukraine và Công ước về Diệt chủng năm 1948 của Liên hợp quốc mà cả hai nước đã ký kết, không cho phép một cuộc xâm lược ngăn cản một cuộc xâm lược. 

Các lực lượng chính phủ Ukraine đã chiến đấu chống lại phe ly khai do Nga hậu thuẫn ở vùng Donbas, miền đông Ukraine kể từ năm 2014. Kiev và các đồng minh phương Tây bác bỏ tuyên bố của Moscow về bất kỳ cuộc diệt chủng nào nhằm vào những người nói tiếng Nga ở đó.

Nga cho biết họ đã bỏ qua các phiên điều trần tại ICJ, còn được gọi là Tòa án Thế giới, "vì sự vô lý rõ ràng của vụ kiện". Sau đó, Nga đã đệ trình một văn bản lập luận rằng tòa án không nên áp đặt bất kỳ biện pháp nào.

Đọc phán quyết hôm thứ Tư, chủ tọa phiên tòa Joan Donoghue cho biết tòa án "quan ngại sâu sắc về việc Liên bang Nga sử dụng vũ lực ở Ukraine làm nảy sinh các vấn đề rất nghiêm trọng của luật pháp quốc tế".

Vũ Long (theo Reuters)