Mỹ đã duy trì 31 tình trạng khẩn cấp liên quan đến các quốc gia và vấn đề khác nhau, trao cho chính phủ quyền lực cực kỳ rộng, nhưng không có lệnh nào tồn tại lâu hơn lệnh chống lại Cộng hòa Hồi giáo Iran, quốc gia đã chống lại một nhà độc tài được Mỹ hậu thuẫn 42 năm trước.

Các hành động và chính sách của Iran “tiếp tục gây ra mối đe dọa bất thường đối với an ninh quốc gia, chính sách đối ngoại và nền kinh tế của Hoa Kỳ”, ông Biden cho biết trong một thông báo hôm thứ Sáu.

Tổng thống Mỹ cáo buộc Tehran “phổ biến và phát triển tên lửa cũng như các hành động phi đối xứng và vũ khí thông thường khác, để duy trì mạng lưới và chiến dịch xâm lược khu vực, hỗ trợ các nhóm khủng bố" và cho các hoạt động ác ý của Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo".

Theo một lá thư riêng hôm thứ Sáu gửi cho Chủ tịch Thượng viện Kamala Harris và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, về mặt kỹ thuật, Tổng thống Biden đã gia hạn tuyên bố khẩn cấp năm 1995, cấm đầu tư vào các công ty dầu mỏ của Iran hoặc vào các mỏ dầu của Iran.

Tuy nhiên, tình trạng khẩn cấp như vậy đã tồn tại kể từ năm 1979, khi Cách mạng Iran lật đổ Mohammed Reza Shah, vị quân chủ thân phương Tây mà sự cai trị của Mỹ và Anh đã đảm bảo chống lại phong trào dân túy do Thủ tướng Mohammed Mossadeq lãnh đạo 26 năm trước đó.

"Các hành động và chính sách của Chính phủ Iran tiếp tục gây ra mối đe dọa bất thường đối với an ninh quốc gia, chính sách đối ngoại và nền kinh tế của Hoa Kỳ", thông báo viết. Lệnh này cho phép thu giữ tài sản của chính phủ Iran và áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với nền kinh tế Iran.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh cuộc khủng hoảng đang diễn ra xung quanh việc Hoa Kỳ có thể quay trở lại Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung năm 2015 (JCPOA), một thỏa thuận 8 bên trong đó Iran đồng ý đưa ra các giới hạn nghiêm ngặt đối với việc tinh chế uranium của mình, để đổi lấy việc giảm các lệnh trừng phạt quốc tế chống lại nền kinh tế.

Vào năm 2018, Mỹ đã đơn phương rút lui, với việc Tổng thống Mỹ khi đó là Donald Trump tuyên bố Iran đã vi phạm thỏa thuận, điều mà không bên nào khác trong thỏa thuận đồng ý và không tuân theo việc chính quyền Trump cắt đứt thương mại và quay trở lại các lệnh trừng phạt.

Đáp lại, Iran bắt đầu giảm các cam kết với thỏa thuận, tăng chất lượng và số lượng uranium mà nước này tinh chế và hạn chế khả năng thanh tra của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế thực hiện các cuộc kiểm tra đột xuất. Sau khi Joe Biden nhậm chức vào tháng Giêng, ông đã ra dấu hiệu sẵn sàng quay trở lại thỏa thuận, nhưng giờ đây hai quốc gia đã đi vào bế tắc khi mỗi bên khăng khăng đối phương có động thái đầu tiên.

Việc gia hạn lệnh trừng phạt cũng xảy ra sau cuộc không kích của Mỹ vào một kho quân sự ở miền đông Syria vào tháng trước mà tình báo Mỹ cho rằng do Kata'ib Hezbollah và Kata'ib Sayyid al Shuhada điều hành. Lực lượng dân quân là một phần của Lực lượng Huy động Phổ biến của Iraq, một tập hợp các lực lượng dân quân đã hình thành xương sống của cuộc chiến chống lại IS của Iraq và Iran, nhưng Washington tuyên bố hiện đang hoạt động như "lực lượng ủy nhiệm của Iran".

Cuộc không kích của Mỹ nhằm đáp trả một cuộc tấn công bằng tên lửa ở Erbil khiến một nhà thầu dân sự Mỹ thiệt mạng và một số người khác bị thương.