Một ngày sau khi Nga cử lính dù đến giúp dẹp tan quân nổi dậy, cảnh sát Kazakhstan đã tuần tra trở lại các con phố rải rác ở Almaty, mặc dù vẫn có thể nghe thấy một số tiếng súng.

Hàng chục người đã chết và các tòa nhà công cộng trên khắp Kazakhstan đã bị lục soát và thiêu rụi trong cuộc bạo động tồi tệ nhất trong 30 năm độc lập của nước này.

Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev nói rằng những kẻ khủng bố do nước ngoài huấn luyện phải chịu trách nhiệm về tình trạng bất ổn.

Ông nói trong một bài phát biểu trên truyền hình: "Các chiến binh đã không hạ vũ khí, họ tiếp tục phạm tội hoặc đang chuẩn bị cho chúng".

"Ai không đầu hàng sẽ bị tiêu diệt. Tôi đã ra lệnh cho các cơ quan thực thi pháp luật và quân đội bắn giết, không báo trước".

Nga cho biết hơn 70 máy bay đã chở lính dù vào Kazakhstan, những chiếc máy bay này hiện đang giúp kiểm soát sân bay chính của Almaty, được người biểu tình chiếm lại hôm thứ Năm.

Các cuộc biểu tình bắt đầu từ việc tăng giá nhiên liệu đã trở thành một phong trào rộng rãi chống lại chính phủ và cựu lãnh đạo Nursultan Nazarbayev, 81 tuổi, người nắm quyền lâu nhất của bất kỳ nhà nước Liên Xô cũ nào.

Nazarbayev đã chuyển giao chức vụ tổng thống cho Tokayev 3 năm trước nhưng vẫn giữ được ảnh hưởng ở Nur-Sultan, thủ đô được xây dựng có mục đích tôn vinh ông.

Việc Nga nhanh chóng triển khai quân cho thấy sự sẵn sàng sử dụng vũ lực của Tổng thống Vladimir Putin để duy trì ảnh hưởng ở các quốc gia thuộc Liên Xô cũ, đúng vào thời điểm mà phương Tây đang lo ngại Mowcow có thể sẽ tấn công Ukraine.

Nhiệm vụ tại Kazakhstan nằm dưới sự bảo trợ của Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể, bao gồm Nga và 5 đồng minh của Liên Xô cũ. Moscow cho biết lực lượng của họ lên tới khoảng 2.500 người.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko cho biết Moscow đang "làm như các đồng minh nên làm". Chính quyền của Tokayev cho biết Nga không tham gia chiến đấu hay "tiêu diệt các kẻ nổi loạn".

Nước láng giềng lớn khác của Kazakhstan là Trung Quốc cũng đã ủng hộ Tổng thống Tokayev. Truyền hình nhà nước cho biết Chủ tịch Tập Cận Bình đã nói với nhà lãnh đạo của Kazakhstan rằng Bắc Kinh phản đối bất kỳ các cuộc biểu tình nào để gây bất ổn cho Kazakhstan.

Kazakhstan còn chiếm gần 1/5 lượng "khai thác" bitcoin toàn cầu, quá trình ghi lại các giao dịch tiền điện tử tốn nhiều điện năng và việc ngừng hoạt động internet của Kazakhstan trong những ngày qua đã ảnh hưởng lớn tới mạng lưới bitcoin toàn cầu.

Hoàng Huy (theo RT)