EU nghi ngờ có sự phá hoại đằng sau vụ rò rỉ khí đốt được phát hiện trong tuần này trên các đường ống dẫn ngầm của Nga tới EU.

Khi khí gas phun ra dưới biển Baltic trong ngày thứ 3, vẫn chưa rõ ai có thể chịu trách nhiệm cho bất kỳ vụ phá hoại nào đối với các đường ống Nord Stream mà Nga và các đối tác châu Âu đã chi hàng tỷ USD để xây dựng.

Nga, nước đã cắt giảm việc cung cấp khí đốt cho châu Âu sau khi phương Tây áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với cuộc tấn công của Nga vào Ukraine, cũng nói rằng có khả năng đường ống này đã bị phá hoại.

Người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU Josep Borrell cho biết: "Bất kỳ sự cố ý nào làm gián đoạn cơ sở hạ tầng năng lượng của châu Âu là hoàn toàn không thể chấp nhận được và sẽ được EU đáp trả bằng một phản ứng mạnh mẽ và thống nhất".

Ông cho biết quan điểm của Đức, Đan Mạch và Thụy Điển là có khả năng xảy ra phá hoại, mặc dù EU không nêu tên thủ phạm tiềm năng hoặc gợi ý động cơ. Một quan chức quân sự cấp cao của Mỹ cho biết Washington, đã dẫn đầu các nỗ lực trừng phạt Moscow về cuộc chiến, tin rằng còn quá sớm để kết luận có sự phá hoại.

Phái bộ của Liên hợp quốc Pháp, nơi giữ chức chủ tịch của hội đồng gồm 15 thành viên vào tháng 9 cho hay: Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc sẽ triệu tập vào thứ 6 theo yêu cầu của Nga để thảo luận về thiệt hại đối với các đường ống.

Đại sứ quán Nga tại Đan Mạch cho biết bất kỳ vụ phá hoại nào đối với đường ống của Nord Stream là một cuộc tấn công vào an ninh năng lượng của cả Nga và châu Âu.

Các đường ống Nord Stream là tâm điểm trong cuộc chiến năng lượng ngày càng leo thang giữa châu Âu và Moscow, và nó đã gây thiệt hại cho các nền kinh tế lớn của phương Tây, khiến giá khí đốt tăng vọt.

Cảnh sát biển Thụy Điển cho biết trong một email rằng, tại Biển Baltic, khí đốt bị rò rỉ từ đường ống Nord Stream 1 vẫn còn đang sủi bọt trên mặt biển.

Cơ quan Năng lượng Đan Mạch cho biết hơn một nửa lượng khí đốt trong các đường ống bị hư hỏng đã bị rò rỉ và khối lượng còn lại dự kiến sẽ hết vào chủ nhật.

Jens Schumann, giám đốc điều hành của công ty lưới đường ống dẫn khí Gasunie Deutschland, cho biết ông “tương đối lạc quan” rằng những thiệt hại trên có thể được sửa chữa tốt.

Schuman cho biết: “Có những kỹ sư giỏi trong việc xử lý tại chỗ các tai nạn đường ống, có những người kiểm kê đường ống khẩn cấp và cả các chuyên gia ở trên bờ và ngoài khơi”.

Tuy nhiên, các cơ quan an ninh Đức lo ngại rằng đường ống Nord Stream 1 sẽ không thể sử dụng được nếu một lượng lớn nước muối chảy vào đường ống và gây ăn mòn.

Lực lượng vũ trang Đan Mạch cho biết vụ rò rỉ khí lớn nhất này đã gây ra sự xáo trộn bề mặt biển có đường kính hơn 1km , khi các cơ quan đưa ra cảnh báo đối với các tàu vận tải.

Cơ quan Công tố Thụy Điển cho biết họ sẽ xem xét tài liệu từ cuộc điều tra của cảnh sát và quyết định hành động tiếp theo, sau khi Thủ tướng Thụy Điển Magdalena Andersson cho biết hôm thứ 3 rằng hai vụ nổ đã được phát hiện.

Các nhà địa chấn học ở Đan Mạch và Thụy Điển cho biết họ đã ghi nhận hai vụ nổ mạnh vào hôm thứ 2 ở khu vực lân cận nơi rò rỉ khí đốt và các vụ nổ ở dưới nước chứ không phải dưới đáy biển.

Nhà điều hành Nord Stream gọi thiệt hại trên là điều chưa từng có, trong khi Tập đoàn khí đốt Gazprom do Nga kiểm soát - công ty độc quyền về xuất khẩu khí đốt bằng đường ống, từ chối bình luận liên quan đến vấn đề này.

Mặc dù cả hai đường ống đều không vận chuyển khí đốt đến châu Âu vào thời điểm đó, nhưng các sự cố này đã quét sạch mọi hy vọng cuối cùng của châu Âu rằng họ có thể nhận được nhiên liệu qua đường ống Nord Stream 1 trước mùa đông.

Giá khí đốt châu Âu tăng lên sau khi có tin tức về vụ rò rỉ. Giá chuẩn tháng 10 của Hà Lan đã tăng 11% ở mức 204,50 EUR/megawatt giờ vào thứ 4. Mặc dù giá vẫn ở dưới mức đỉnh của năm nay, nhưng chúng vẫn cao hơn 200% so với đầu tháng 9 năm 2021.

Nga đã cắt giảm nguồn cung cấp khí đốt cho châu Âu thông qua Nord Stream 1 trước khi đình chỉ hoàn toàn các dòng chảy vào tháng 8, Nga cho rằng chính các các lệnh trừng phạt của phương Tây gây ra khó khăn kỹ thuật trong việc vận chuyển khí đốt.

Đường ống Nord Stream 2 mới vẫn chưa đi vào hoạt động thương mại. Và kế hoạch sử dụng nó để cung cấp khí đốt đã bị Đức loại bỏ vài ngày trước khi cuộc xâm chiến ở Ukraine bắt đầu vào cuối tháng 2.

Huy Hoàng (Theo Reuters)