Nga đã tạm dừng vai trò của mình trong thỏa thuận Biển Đen vào thứ Bảy một cách "vô thời hạn" vì nói rằng không thể "đảm bảo an toàn cho các tàu dân sự" sau một cuộc tấn công của Ukraine vào hạm đội Biển Đen của mình.

Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ, hai bên trung gian của thỏa thuận tháng 7, đã cố gắng để cứu vớt tình hình. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres quan ngại sâu sắc về động thái của Nga và đã trì hoãn chuyến công du nước ngoài để cố gắng khôi phục thỏa thuận nhằm xoa dịu cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu.

Theo các nhà phân tích, sau động thái của Nga, giá lúa mì trên các thị trường hàng hóa quốc tế dự kiến ​​sẽ tăng vọt vì cả Nga và Ukraine đều nằm trong số các nhà xuất khẩu lúa mì lớn nhất thế giới.

Hơn 9,5 triệu tấn ngô, lúa mì, các sản phẩm hướng dương, lúa mạch, hạt cải dầu và đậu nành đã được xuất khẩu kể từ tháng Bảy. Theo thỏa thuận, một Trung tâm Điều phối chung (JCC), bao gồm các quan chức Liên Hợp Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Ukraine đã đồng ý về việc di chuyển các tàu và kiểm tra các tàu.

Không có tàu nào di chuyển qua hành lang nhân đạo hàng hải đã được thiết lập vào Chủ nhật. Nhưng Liên Hợp Quốc cho biết trong một tuyên bố rằng họ đã đồng ý với Ukraine và Thổ Nhĩ Kỳ về kế hoạch di chuyển cho 16 tàu vào hôm nay.

Liên Hợp Quốc cho biết các quan chức Nga tại JCC đã được thông báo về kế hoạch, cùng với ý định kiểm tra 40 tàu xuất cảnh vào hôm nay, và lưu ý rằng "tất cả những người tham gia sẽ phối hợp với quân đội và các cơ quan liên quan khác để đảm bảo tàu thương mại qua lại an toàn" theo thỏa thuận.

Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar đã liên lạc với những người đồng cấp Nga và Ukraine để tìm cách cứu vãn thỏa thuận và yêu cầu các bên tránh mọi hành động khiêu khích.

NATO và Liên minh châu Âu đã hối thúc Nga xem xét lại quyết định của mình. Hôm Chủ nhật, Đại sứ Nga tại Washington, đã phản bác lại các chỉ trích của phương Tây, nói rằng phản ứng của Mỹ là "thái quá" và đưa ra những khẳng định sai lầm về quyết định từ bỏ thỏa thuận của Nga.

Trung Kiên (theo Reuters)