Có ai đó đã nói rằng bất cứ một sự khởi đầu mới nào cũng đều nên được rắc cho nó những hạt mầm niềm tin. Và thật đáng mừng, ngay từ những tuần đầu tiên của năm Nhâm Dần, những hạt mầm ấy đã được gieo, khiến ta có thể có trong mình niềm tin rằng năm mới 2022 sẽ là một năm mới với thật nhiều những sự khác biệt, tiến lên phía trước với tâm thế mãnh hổ.

1. TP.HCM giành lại ngôi số 1 về xuất khẩu. Thông tin được Tổng cục Hải quan trong những ngày đầu tiên của năm Nhâm Dần hẳn có lẽ làm ngạc nhiên khá nhiều người. Theo số liệu thống kê mới nhất của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu của thành phố đã đạt gần 4,1 tỷ USD trong tháng đầu năm 2022, dẫn đầu cả nước về kim ngạch xuất khẩu.

Như vậy, đây là tháng thứ 2 liên tiếp TP.HCM lấy lại vị trí đầu bảng về kim ngạch xuất khẩu lớn nhất cả nước. Một “chiến tích” có thể nói thực sự ấn tượng với một thành phố đã từng nhiều ngày tháng đằng đẵng trong tâm dịch, đối mặt với đại dịch COVID-19 trong một cuộc chiến đầy khủng khiếp với những tổn thất không hề nhỏ và không dễ gì bù đắp cả về người lẫn vật chất.

Một điều đáng lưu ý là trên thực tế, không phải đến thời điểm bị ảnh hưởng dịch COVID-19 lần thứ 4 bùng phát, TP.HCM mới bị soán ngôi ngôi vị đầu bảng xuất khẩu. Những tháng trước đó khi dịch COVID-19 lần thứ 4 bùng phát ở TP.HCM và các tỉnh phía Nam, Bắc Ninh nhờ có các dự án đầu tư lớn của các nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), trọng tâm là Samsung, đã vươn lên vị thế số 1 về kim ngạch xuất khẩu.

Tuy nhiên, chỉ đến tháng 12 vừa qua khi việc kiểm soát dịch bệnh dần ổn định và doanh nghiệp dần tăng tốc sản xuất, TP.HCM đã lấy lại ngôi vị quán quân về kim ngạch xuất khẩu, khi đạt kim ngạch gần 4,8 tỷ USD.

Tại cuộc gặp với báo chí vào cuối tuần qua, lãnh đạo Sở Công Thương TP.HCM cho biết kể từ khi thành phố thực hiện nới lỏng giãn cách xã hội từ tháng 10/2021, cùng với các biện pháp khôi phục các hoạt động kinh tế trong điều kiện an toàn, đến nay tình hình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp ngành công thương thành phố đã khởi sắc. Cụ thể là các chỉ số công nghiệp, thương mại tháng sau đều tăng trưởng so với tháng trước đó.

Theo lãnh đạo Sở Công Thương TP.HCM, hầu hết doanh nghiệp công nghiệp đã khôi phục hoạt động với công suất trên 95%. Một số doanh nghiệp trong khu công nghệ cao có tỷ lệ hồi phục đạt công suất 100%.

Ngoài ra, sự hồi phục mạnh mẽ của nền kinh tế thành phố còn được thể hiện qua lượng đơn hàng mà doanh nghiệp trong các ngành nghề đã ghi nhận với đơn hàng xuất khẩu có ít nhất đến hết quý 1. Một số doanh nghiệp trong ngành sản xuất, chế biến gỗ hay may mặc,… đã được đối tác đặt đơn hàng đến hết nửa đầu năm nay.

“Với đà này, tôi tin chắc trong một thời gian ngắn nữa kinh tế TP.HCM sẽ tăng trưởng dương và các điều kiện phục hồi kinh tế được cải thiện hơn so với năm bị ảnh hưởng nặng nề của dịch COVID-19. TP.HCM sẽ lấy lại những gì đã mất của năm 2021”, ông Bùi Tá Hoàng Vũ, Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM cho biết.

2. Sau thời gian dài học trực tuyến để phòng, chống dịch COVID-19, với việc kiểm soát hiệu quả dịch bệnh, thực hiện Nghị quyết số 128/NQ-CP của Chính phủ về quy định tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19” ngay sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, từ ngày 7-14/2, học sinh, sinh viên ở tất cả các cấp học tại nhiều địa phương, cơ sở giáo dục trong cả nước chính thức đến trường học trực tiếp trở lại.

Trước đó, theo cập nhật mới nhất của Bộ GD-ĐT, 63/63 tỉnh, thành phố đã lên kế hoạch đưa toàn bộ học sinh đi học trực tiếp trong tháng 2/2022. Đây thực sự là dấu mốc lịch sử của ngành giáo dục sau thời gian dài việc dạy, học bị ảnh hưởng tiêu cực bởi tác động của đại dịch COVID.

Ảnh hưởng tiêu cực ấy, như nhấn mạnh của chuyên gia tâm lý, PGS. TS. Trần Thành Nam - Chủ nhiệm Khoa Các Khoa học giáo dục - Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội: Những thiệt hại do đại dịch COVID-19 gây ra với giáo dục tạo ra những lỗ hổng gần như không thể khắc phục được. Việc đóng cửa trường học, phải học trực tuyến cũng đã khiến trẻ trở nên thiếu hụt các kỹ năng làm toán và đọc viết cơ bản (với học sinh tiểu học), sa sút trong học tập, giảm khả năng tập trung, giảm khả năng nhận thức cấp cao và tư duy phản biện. Về mặt kỹ năng sống, các kỹ năng giao tiếp, xử lý tình huống xã hội, giải quyết vấn đề bị “chuội” đi. Các em mất các mối quan tâm, quan hệ bạn bè, thầy cô trở nên lỏng lẻo….

Ngay sau quyết định lịch sử của ngành giáo dục, ngành du lịch - một trong những ngành chịu ảnh hưởng tiêu cực bởi đại dịch không kém gì ngành giáo dục cũng đón nhận thông tin mang tính bước ngoặt. Ngày 15/2, Văn phòng Chính phủ đã có Thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tại cuộc họp bàn về phương án mở cửa lại hoạt động du lịch. Thông báo nêu rõ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã đồng ý với đề xuất của Bộ VH-TT&DL và ý kiến các Bộ, cơ quan tại cuộc họp về thời gian mở cửa lại hoạt động du lịch trong điều kiện bình thường mới theo đúng tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về “thích ứng linh hoạt, an toàn, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh COVID-19” từ ngày 15/3/2022.

Như vậy, niềm mong mỏi của ngành du lịch, ngành giáo dục nước nhà đều đã trở thành hiện thực. Như với ngành du lịch, khó có thể diễn tả hết sự mừng vui của các doanh nghiệp du lịch trước thông tin này. Bởi trước đó, lộ trình để có được quyết định mở cửa hoàn toàn du lịch diễn ra khá dài và vướng phải không ít thách thức từ nhiều phía. Rất nhiều chuyên gia, các bộ ngành cũng như các doanh nghiệp đã thực sự nóng lòng, thậm chí không giấu nổi những bức bối khi quyết định công bố mở cửa vẫn được đưa ra.

Như trong bài phát biểu tại Hội thảo “Thống nhất lộ trình, giải pháp mở cửa hoạt động du lịch quốc tế”, do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức ngày 24/1, của ông Trương Gia Bình - Chủ tịch Tập đoàn FPT, Trưởng ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) từng đặt câu hỏi: “Chính phủ mong muốn phục hồi kinh tế. Vậy không mở cửa du lịch quốc tế thì phục hồi thế nào? Ai cấp công ăn việc làm cho 2,5 triệu người lao động và nhiều triệu người lao động gián tiếp liên quan khác?”.

Theo ông, không mở cửa thị trường quốc tế thì nhiều doanh nghiệp đã hết sức chịu đựng, không thể chống đỡ nổi nữa. Cả một lực lượng vật chất, kỹ thuật lớn, nào là khách sạn, máy bay, cửa hàng cửa hiệu đầu tư nhưng không đón khách, không có doanh thu. Nguồn của cải xã hội rất lớn nhưng năng lực, sức chịu đựng bị kiệt quệ. Ông nhấn mạnh: Và vô lý đến mức, nếu như không mở bây giờ thì chúng ta sẽ bỏ lỡ cơ hội “ngàn năm có một”.

Chuyện vô lý đã không xảy ra. Ngành du lịch đang đứng trước cơ hội vô cùng lớn, nói như ông Trương Gia Bình là “ngàn năm có một”. Việc quan trọng nhất còn lại chỉ là làm thế nào để nắm bắt thật chặt và phát huy tối đa cơ hội ấy. Điều này cũng đồng nghĩa với việc ngành du lịch sẽ phải xây dựng được cho mình một phương án phục hồi đạt hiệu quả cao nhất đồng thời khâu an toàn phải đạt mức tối ưu. Đó thực sự là thử thách không hề dễ dàng nhưng cũng là thử thách hết sức đáng giá.

Ngành giáo dục cũng vậy. Đưa thầy trò trở lại với bục giảng, với giảng đường, với lớp học không hề là điều dễ dàng trong bối cảnh dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp, các ca nhiễm không ngừng tăng lên. Nhưng với quyết tâm, như chia sẻ của chuyên gia Nguyễn Việt Hùng - Phó Chủ tịch Hội Kiểm soát nhiễm khuẩn Hà Nội: “Trẻ em không thuộc nhóm nguy cơ bị nặng khi nhiễm COVID-19. Trẻ nào bị nhiễm thì cách ly ở nhà. Không cần thiết một trẻ bị F0 thì đóng cửa cả lớp hay đóng cửa cả trường học”. Khó khăn là không nhỏ, nhưng khó khăn để đạt được quả ngọt là sự nghiệp trồng người không bị gián đoạn, đó mới là cái đích ngành giáo dục hướng tới trong năm mới.

Năm mới Nhâm Dần đang lướt qua những tuần đầu tiên. Thách thức, lực cản là không ít nhưng với những kết quả bước đầu, với tâm thế mãnh hổ, hãy cứ tin về những điều còn tốt đẹp hơn ở phía trước.

Hồng Hà