Mới đây, Báo Nhà báo & Công luận nhận được đơn của ông Nguyễn Văn Ngà (trú tại phường Bình Trị Đông A, quận Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh) phản ánh việc ông bà nội của ông có một khu đất với diện tích khoảng 33.000m2 tại khu phố 1, phường Bình Hưng Hoà A, quận Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh (trước là ấp 5, xã Bình Hưng Hoà, huyện Bình Chánh).

Từ những thập niên 60 của thế kỷ trước ông Sung không ở chung với ông bà nội của ông Ngà. Ông Ngà là người sống chung, chăm sóc ông bà nội, cùng ông bà canh tác trên khu đất này. Do đó, ông Ngà được ông bà nội cho đất để canh tác, diện tích khoảng 8.454m2, trong đó có thửa 250, tờ bản đồ số 13, hiện nay đang tranh chấp.

Sau khi ông bà nội của ông Ngà chết thì ông Ngà vẫn trực tiếp canh tác trên khu đất này và đi đăng ký kê khai, được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ) số G955421, vào sổ cấp giấy chứng nhận số: 2004/QSDĐ ngày 18/12/1997 thuộc thửa đất số 165, 166, 248, 249, 250, tờ bản đồ số 13, diện tích 8.454m2, toạ lạc tại xã Bình Hưng Hoà, huyện Bình Chánh (nay là Kp 1, phường Bình Hưng Hoà A, quận Bình Tân). Trong quá trình sử dụng, ông Ngà đã chuyển nhượng một phần diện tích đất thuộc thửa đất số 250, tờ bản đồ số 13 này.

Phần đất còn lại của ông bà nội, diện tích khoảng 24.826m2 thì ông Sung được UBND huyện Bình Chánh cấp giấy chứng nhận QSDĐ số 1416/QSDĐ ngày 26/01/1996, diện tích 6.597m2 và giấy chứng nhận QSDĐ số 1964/QSDĐ ngày 14/08/2000, diện tích 18.229m2. Không liên quan đến phần đất của ông Ngà được ông bà nội cho ông Ngà.

Do bị mất giấy chứng nhận QSDĐ nên ngày 17/4/2017 ông Ngà được Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh cấp Giấy chứng nhận mới số CE947152 theo diện tích đo đạc thực tế là 3.552.5m2.

Cuối năm 2017, ông Sung khởi kiện ông Ngà để đòi lại diện tích 3.341m2 thuộc một phần thửa đất số 250, tờ bản đồ số 13 nêu trên.

Ông Sung cho rằng, ông được ông bà, cha mẹ để lại diện tích khoảng 33.280m2 trong đó có 5 thửa đất số 165, 166, 248, 249, 250, tờ bản đồ số 13, tại xã Bình Hưng Hoà, huyện Bình Chánh. Do vướng hạn mức diện tích nông nghiệp nên ông Sung đã nhờ ông Ngà đứng tên một phần quyền sử dụng đất này.

Ông Ngà không đồng ý với ý kiến của ông Sung. Vì, theo quy định của Luật Đất đai thì hạn mức sử dụng đất nông nghiệp là 3ha, vậy tại sao ông Sung không ủy quyền phần diện tích dư ra so với hạn mức hoặc khi ông Sung đã thực hiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất đứng tên ông Sung cho người khác rồi tại sao không yêu cầu ông Ngà trả ngay lại diện tích đứng tên giùm ông Sung.

Liên quan việc này, Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh, Chi nhánh Văn phòng đăng ký Đất đai quận Bình Tân đã khẳng định việc cấp giấy chứng nhận năm 1997 và cấp lại Giấy chứng nhận năm 2017 là đúng quy định pháp luật.

Vào ngày 9/8/2022 và 19/8/2022, TAND TP. Hồ Chí Minh đã mở phiên toà xét xử sơ thẩm vụ án “Tranh chấp quyền sử dụng đất” số 1353/2022/DSST, nguyên đơn là ông Nguyễn Văn Sung, bị đơn là ông Nguyễn Văn Ngà và những người có quyền, nghĩa vụ liên quan.

Bản án sơ thẩm đã tuyên huỷ giấy chứng nhận số CE947152 ngày 17/4/2017 do Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh cấp cho hộ ông Nguyễn Văn Ngà và Quyết định số 866 ngày 11/4/2017 của Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM về việc huỷ bỏ giấy chứng nhận QSDĐ số 2004/QSDĐ ngày 18/12/1997.

Đồng thời, công nhận QSDĐ đối với phần diện tích đất 3.494,3m2 thuộc một phần thửa số 250, tờ bản đồ số 13 tại xã Bình Hưng Hoà, huyện Bình Chánh (nay là quận Bình Tân) TP. Hồ Chí Minh cho ông Nguyễn Văn Sung.

Không đồng ý với phán quyết của toà án, ngày 31/8/2022, ông Ngà đã có đơn kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm nêu trên.

Ngày 5/9/2022, Viện KSND TP. Hồ Chí Minh đã có Quyết định kháng nghị phúc thẩm số 3781/QĐ-VKS-DS đối với bản án trên. Trong đó, có nhận định: yêu cầu khởi kiện bổ sung của nguyên đơn đã được tòa án tiếp nhận, thụ lý nhưng Bản án dân sự sơ thẩm cho rằng yêu cầu này là vượt quá phạm vi khởi kiện ban đầu nên không giải quyết là chưa giải quyết hết yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn (vi phạm khoản 2 Điều 266 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015).

Mặt khác, bản án sơ thẩm tuyên “những người thừa kế của ông Sung được quyền liên hệ các cơ quan có thẩm quyền để xin cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất...” tức là 9 người con của ông Sung đều có quyền này trong khi yêu cầu khởi kiện bổ sung nêu trên đề nghị tòa án chỉ công nhận quyền thừa kế cho 7 người có trên trong Biên bản họp gia đình ngày 28/11/2017.

Về nội dung, Bản án sơ thẩm xác định ông Sung là chủ sử dụng thật sự phần đất đang tranh chấp, ông Ngà chỉ đứng tên giùm, từ đó buộc ông Ngà trả lại toàn bộ diện tích đất tranh chấp mà không xem xét công sức đóng góp của ông Ngà là chưa đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của ông Ngà.

Đồng thời, Quyết định kháng nghị phúc thẩm của Viện KSND TP. Hồ Chí Minh cũng đề nghị TAND cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh xét xử phúc thẩm theo hướng sửa bản án sơ thẩm như phân tích nói trên.

Nhà báo & Công luận sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.

Thành Nhân