Bài special như một bữa tiệc thị giác
+ Là một người làm báo điện tử, lại ở một tờ báo có rất nhiều điểm đặc thù và rất phù hợp để ứng dụng E-magazine, chị có cho rằng xu hướng E-magazine là hướng đi hiệu quả và lâu dài, một thế mạnh của báo điện tử?
- E-magazine rõ ràng là một xu hướng, còn việc nó có là xu hướng lâu dài hay không thì tùy vào sự thay đổi của công nghệ và thói quen của độc giả. Trước đây, nếu dạng bài live, trực tiếp cập nhật hiện trường được nhiều báo đẩy mạnh bởi đáp ứng được yếu tố thời sự, thì thời gian gần đây, dạng bài E-magazine được nhiều tòa soạn chú trọng. Cả hai dạng bài này đều hỗ trợ cho đặc điểm của báo điện tử: tính cập nhật nhanh và giàu hình ảnh.
+ E-magazine đã tạo hấp lực đặc biệt với bạn đọc ngay từ khi mới xuất hiện. Vậy những lợi thế lớn nhất của loại hình này, theo chị là gì?
- Lợi thế đầu tiên của E-magazine là phần nhìn. Đọc báo bằng mắt, nên những gì đáp ứng thị giác tốt, chắc chắn sẽ có hiệu quả và được độc giả đón nhận. Có thể so sánh một bài special như một bữa tiệc thị giác bởi người thiết kế đã cất công lựa chọn hình ảnh, rồi sắp xếp bố cục cho phù hợp, màu sắc tít chữ sao cho hài hòa… Khi phần nhìn được đảm bảo, người xem bắt đầu “yên tâm” ngẫm phần nội dung.
Lợi thế thứ hai của E-magazine, là sự tổng hợp các loại hình multimedia vào chung một bài. Trong một bài E-magazine cầu kỳ, đó có thể là sự kết hợp giữa hình thức video, inforgraphic, tranh vẽ, hay chữ viết tạo kiểu. Vì thế, những thông tin mang tính thống kê sẽ trở nên dễ hiểu và dễ so sánh, những chữ viết cách điệu sẽ làm nổi bật một thông điệp, một trọng tâm mà bài báo muốn nhấn mạnh. Tôi nghĩ có thể thời gian tới sẽ có nhiều định dạng báo chí mới, nhưng E-magazine sẽ vẫn là một hình thức được độc giả ưa chuộng và đánh giá cao.
E-magazine là vũ khí trong cuộc chiến… giành độc giả
+ Dù gì thì các bài báo vẫn phải thu hút bằng thông tin. Vậy chị có cho rằng sự cầu kỳ và dụng công của E-magazine thực sự là lối thoát trong cuộc chiến giành độc giả trước sức mạnh thông tin nhanh, ngắn, lạ… như vũ bão của mạng xã hội?
- Không phải là lối thoát, mà là vũ khí trong cuộc chiến giành độc giả. Tất nhiên, để một tờ báo phát triển, sẽ có nhiều yếu tố, nhưng tất cả đều phải bắt nguồn từ nội dung tốt. Có bột mới gột nên hồ, một bài báo ít giá trị thông tin không trở nên xuất sắc nhờ những phụ kiện thiết kế đi kèm.
+ Có nhiều tờ báo trên thế giới đi đầu xu hướng này làm rất cầu kỳ và mất công, ở Việt Nam nhiều tờ chủ trương cách làm đơn giản hoá đi nhưng vẫn đủ… gây ấn tượng. Saostar chọn xu hướng nào, theo cách khó hay dễ cho người thực hiện?
- Khó hay dễ phụ thuộc vào việc BBT đặt ra yêu cầu cho sản phẩm như thế nào. Để hoàn thành một bài E-magazine không quá phức tạp, nhưng để tạo nên một sản phẩm đẹp, được độc giả hài lòng đón nhận thì đòi hỏi sự dụng công.
Quy trình ra mắt một bài E-magazine thường nhiều bước hơn một bài báo thông thường, chỉnh duyệt nội dung kỹ càng, phía nội dung và thiết kế cùng trao đổi để lên ý tưởng, bố cục bài viết. Sau khi thiết kế hoàn thiện, không chỉ người viết, mà có thể là ban biên tập ngồi “nhặt lỗi” hoặc “tô điểm” thêm cho bài viết đó.
Bài viết dùng hình thức E-magazine phải có gì đó khác biệt
+ Có thể nói giờ đây “nhà nhà, người người” làm E-magazine, báo điện tử, tạp chí điện tử nào cũng làm E-magazine. Phàm cái gì làm nhiều, phổ biến dễ trở nên… nhàm, không còn ấn tượng mạnh. Vậy, yếu tố gì làm nên thành công của bài E-magazine trong “rừng” E-magazine, theo chị?
- Một bài E-magazine thành công, trước tiên phải là một bài viết đáp ứng đủ tiêu chí của một bài báo chất lượng. Đó là giá trị tin tức phải cao, phải đáp ứng tính thời sự, phải có tính phát hiện. Thường thì, các bài viết dùng hình thức E-magazine phải có gì đó khác biệt, hoặc mang tính tổng hợp, hệ thống hóa các dữ kiện. Vì thế, những bài viết chân dung về các nhân vật đặc biệt, hoặc các bài báo tổng kết các sự kiện năm, tổng hợp thông tin về một đề tài nóng, thường được lựa chọn thể hiện ở định dạng magazine.
Nội dung là điều kiện cần, và điều kiện đủ để một bài E-magazine thành công phải là một bản thiết kế bắt mắt. Và đó là kết quả hợp tác chặt chẽ, trao đổi cụ thể từ khối nội dung với khối thiết kế. Một cô hoa hậu, chắc chắn cô ấy phải đẹp, tâm hồn phải sáng, thì khi thêm phụ kiện váy vóc đứng trên sân khấu, cô ấy mới tỏa sáng được.
+ Nhiều tờ báo đã chú trọng về nội dung và hình thức, mang đúng những gì được coi là vẻ đẹp, là “tinh hoa” của tạp chí chuyên sâu đưa lên điện tử. Saostar đã có định hướng đặc biệt gì cho loại hình này?
- Saostar định hướng bạn đọc của mình là những người trẻ, nên điều Saostar hướng tới là những thông tin thư giãn, bổ ích cho giới trẻ, được viết một cách văn minh và tích cực. Và giới trẻ thì cập nhật xu hướng rất nhanh, họ tiếp cận công nghệ hiện đại, nên hình thức trình bày sản phẩm phải luôn mới mẻ và đa dạng.
+ Đầu tư để làm nên các bài E-magazine, như chị nói, đòi hỏi “sự dụng công” rất lớn. Tuy nhiên, cũng có nhiều ý kiến cho rằng bài báo định dạng E-magazine nhiều khi chỉ để làm sang tờ báo chứ chưa hẳn đã có đông bạn đọc. Chị có đồng tình với quan điểm này?
- Về việc một bài e-magazine đầu tư nhiều công sức, nhưng lượng view thu về không tương xứng, điều này cần phải có chút “bản lĩnh” từ BBT. Đây là điều mà báo chí luôn trăn trở từ bao lâu nay. Một bài viết đầu tư nội dung sâu sắc, mất nhiều thời gian thu thập thông tin có thể không mang lại view bằng một tin gây sốc. Nhưng điều đó không có nghĩa tờ báo chỉ toàn các tin tức câu view.
E- magazine tốn công sức, nhưng nếu đã xác định E-magazine là một hình thức báo chí hiện đại thì cần phải tiếp cận nó và từng bước làm chủ nó. Tôi nhớ những bài E-magazine đầu tiên, có báo đã làm cả tháng trời, nhưng sau đó, khi đã quen, BBT có thể rút ngắn thời gian lại, còn một tuần, 2-3 ngày, rồi thậm chí 1 ngày đã có sản phẩm. Nếu nghĩ vì mất công sức mà bỏ qua một định dạng báo chí mới, tòa soạn đó có thể đã bỏ qua cả một công nghệ tương lai.
Linh Nga (Thực hiện)
