Một nửa số công ty niêm yết của Nhật Bản tập trung ở thủ đô, nhưng làm việc từ xa, vốn đã trở nên phổ biến do sự bùng phát COVID-19, tạo cơ hội cho các công ty này thoát khỏi ách tắc của Tokyo và tìm kiếm môi trường sống tốt hơn cho nhân viên của họ.

Kaori Takahashi, một giám đốc điều hành của Công ty Phát triển Thông tin, thuộc công ty phát triển hệ thống ID Group có trụ sở tại Tokyo cho biết: “Đại dịch đã cho chúng tôi một động lực cuối cùng để tiến hành cải cách này trong toàn công ty."

Cuối tháng 8, công ty tuyên bố sẽ chuyển dần một phần chức năng của trụ sở chính sang văn phòng tại Yonago, một thành phố thuộc tỉnh Tottori, miền Tây. Việc di chuyển bắt đầu vào tháng Mười.

Văn phòng mới sẽ có một trung tâm điện toán đám mây cũng như các phòng ban như quản trị bán hàng và nhân sự. Công ty muốn tăng số lượng nhân viên tại văn phòng từ 11 lên gần 50 người cho đến năm 2025, và cuối cùng là 100 người tại Yonago.

ID Group đã tạo ra các quy tắc cho việc làm từ xa nhưng rất khó để thay đổi thói quen của các kỹ sư, những người thường làm việc tại văn phòng của khách hàng.

Takahashi cho biết thêm rằng tình hình nhiều công ty nước ngoài lớn tại Vũ Hán bị ảnh hưởng bởi dịch thời gian thành phố này là tâm dịch, buộc công ty phải suy nghĩ nhiều hơn về khả năng xảy ra trường hợp khẩn cấp tương tự ở Tokyo.

Nhật Bản không chỉ phải đối mặt với số lượng siêu bão ngày càng tăng mà còn có nguy cơ xảy ra một trận động đất lớn trong những thập kỷ tới. Nếu những trận thiên tai tràn vào thủ đô, cụm công ty sẽ hứng chịu thiệt hại nặng nề và phải tạm dừng hoạt động.

ID Group gia nhập danh sách ngày càng nhiều các công ty có trụ sở tại Tokyo đang tìm cách phân tán ra khỏi thành phố đông đúc này.

Công ty nhân sự Pasona Group, với gần 20.000 nhân viên, đã thông báo trong tháng này rằng họ sẽ chuyển một phần hoạt động của mình, bao gồm nhân sự, kế toán và phát triển kinh doanh mới, từ Tokyo đến đảo Awaji ở tỉnh Hyogo.

Motoyoshi Takagi, giám đốc điều hành của Pasona Group, cho biết: "Chúng tôi đang tìm cách chứng minh lối sống và phong cách làm việc của thế hệ tiếp theo, hòa mình vào thiên nhiên. Nó cũng cho phép chúng tôi có kế hoạch kinh doanh liên tục tốt hơn".

Pasona Group kế hoạch dành cho khoảng 1.200 nhân viên, hoặc 2/3 trong số những người làm việc trong các chức năng của trụ sở chính ở Tokyo, sẽ làm việc trên hòn đảo nghỉ dưỡng vào năm tài chính 2023. Mức lương sẽ giống như ở Tokyo.

Công ty trong vài năm qua đã cam kết phát triển và vận hành các nhà hàng, khách sạn và nhà hát trên đảo. Takagi cho biết thêm: “Chúng tôi đang nhận được nhiều yêu cầu từ các công ty lớn đến xem chúng tôi phân tán các chức năng của trụ sở như thế nào."

Daido Life Insurance, trước đây yêu cầu rằng các hoạt động như giải quyết khiếu nại phải được quản lý từ trụ sở chính ở Tokyo hoặc Osaka, giờ đây cho phép nhân viên làm công việc này từ các khu vực khác nếu họ muốn.

Công ty bảo hiểm nhận thấy rằng việc làm từ xa trong tình trạng khẩn cấp của Nhật Bản vào tháng 4 và tháng 5 không gây ra vấn đề gì lớn.

Việc đánh giá lại vai trò của Tokyo như một trung tâm kinh doanh được đưa ra khi chính phủ được thiết lập để khuyến khích người dân làm việc ở các vùng nông thôn với chương trình trợ cấp được thiết kế để thúc đẩy sự hồi sinh của khu vực.

Bắt đầu từ tháng 4 năm sau, chính phủ Nhật Bản sẽ trợ cấp lên tới 1 triệu yên (9.500 USD) cho những người chuyển đến các vùng nông thôn trong khi vẫn tiếp tục làm việc từ xa cho các công ty ở Tokyo. Họ cũng sẽ cung cấp tới 3 triệu yên cho những người thành lập công ty công nghệ thông tin ở nông thôn.

Theo số liệu do Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng, Giao thông và Du lịch tổng hợp, 51% công ty niêm yết tại Nhật Bản có trụ sở chính tại Tokyo. Trong khi tình trạng tắc nghẽn và giá thuê văn phòng cao ở thủ đô đang là gánh nặng, nhiều công ty đã do dự trong việc di chuyển, một phần vì khách hàng và nhà cung cấp của họ cũng ở Tokyo. 

Giờ đây, "các doanh nghiệp lớn đã bắt đầu đánh giá dần khả năng chuyển hoặc phân tán trụ sở chính", họ đã bị thuyết phục bởi kinh nghiệm làm việc từ xa trong thời kỳ đại dịch. Takanori Hara, người đứng đầu bộ phận tư vấn rủi ro doanh nghiệp tại Sompo Risk Management, cho biết sự xuất hiện của mạng 5G cũng rất thuyết phục.

Lực hấp dẫn của Tokyo đã từ từ suy yếu do đại dịch. Theo Bộ Nội vụ và Truyền thông, vào tháng 7, số người di cư vào Tokyo ít hơn so với số người rời đi, khi Tokyo chứng kiến ​​sự bùng phát trở lại của virus Corona. 

Takahide Kiuchi tại Viện nghiên cứu Nomura lập luận rằng việc đặt hoạt động kinh doanh bên ngoài Tokyo cũng có thể thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Nhật Bản.

Trong khi Tokyo dẫn đầu về tăng trưởng năng suất và tiềm năng đổi mới của Nhật Bản, thì "những khía cạnh tiêu cực về kinh tế [bao gồm tắc nghẽn giao thông và thiếu trường mẫu giáo] do sự hội tụ ở Tokyo có thể đã vượt quá những khía cạnh tích cực", ông nói trong một báo cáo hồi đầu tháng.

Nếu dân số trải đều hơn từ Tokyo đến nông thôn, "cơ hội kinh doanh ở các khu vực nông thôn sẽ tăng lên tương ứng và các doanh nghiệp ở các khu vực đô thị sẽ mở rộng hoạt động của họ đến các khu vực nông thôn", Kiuchi nói thêm, nhấn mạnh rằng cần có thêm sự thúc đẩy từ chính phủ dưới dạng kế hoạch số hóa.