(CLO) Về huyện Hiệp Hoà, tỉnh Bắc Giang, chúng tôi được giới thiệu 2 món quê hương là trám đen Hoàng Vân và gỏi cá - những sản vật dân dã nhưng gần đây đã trở thành đặc sản có tiếng khắp vùng.
Trám đen - món quen mà lạ
Trám đen cây trồng khá phổ biến ở một số tỉnh trung du miền núi phía Bắc, đặc biệt ở vùng Bắc Giang, Lạng Sơn có nhiều. Từ bao đời nay, quả trám đen đã được dùng như một loại thực phẩm ngon và lành. Đặc biệt, ở làng Vân Xuyên, xã Hoàng Vân, huyện Hiệp Hoà, quả trám còn là đặc sản với nhiều món ăn biến tấu từ trám mà thành.
Người dân làng Vân Xuyên thường có 2 cách ăn trám. Một là ăn tươi bằng cách om chín, hai là chế biến thành các món ăn như kho thịt, xôi trám, nham trám, trám muối, trám ngâm tương… Trong đó, các món nham trám và xôi trám đã trở thành đặc sản nức tiếng.
Trám ăn tươi là khi quả được om mềm, ủ trong nước ở nhiệt độ khoảng 70o C. Cắn miếng trám tươi trong miệng, cảm nhận ban đầu là vị ngọt, béo, bùi hoà quyện với nhau. Món này thường được ăn dân dã hay làm món khai vị trong các mâm cỗ hiện nay.
Ăn tươi là vậy. Tuy nhiên, để phát huy được hết “tinh thần” của quả trám, người làng Vân Xuyên còn sáng tạo nên món nham trám và xôi nhân trám. Cả hai món ngon này đều rất công phu và cầu kỳ, từng công đoạn và quy trình đều phải được chỉ dạy cẩn thận bởi nếu lỡ bớt đi một vài nguyên liệu thì món ngon sẽ không hoàn hảo.
Với món nham trám, để tự tay chế biến thì phải chuẩn bị mất gần nửa buổi. Trước tiên trám nấu bỏ hạt lấy cùi, thịt ba chỉ áp chảo hoặc nướng chín thái chỉ, một con cá chép rán giòn. Ba thứ đó phối hợp theo tỉ lệ 2:1:1, rồi đem trộn với gia vị như lạc rang, quả núc nác nướng thái sợi, rau thơm, khế chua, lá gừng, hẹ, hoa chuối nêm mắm muối vừa đủ ăn kèm với bánh đa hoặc bánh tráng ta.
“Phi trám bất thành nham” là câu mà người dân Vân Xuyên vẫn thường nói để chỉ cái đặc trưng trong món nham cầu kỳ đó.
Mướt mồ hôi để làm nên món nham thì có lẽ món xôi nhân trám sẽ khiến bạn phải mệt lử. Cái tên đã nói lên tất cả. Tuy thành phần ít nhưng cái “khó nhai” chính là khâu lấy nhân trám. Tôi vẫn nhớ như in xưa kia ăn trám xong, bọn trẻ con hò nhau cầm hạt trám với con dao ra đầu hè ngồi chặt. Chặt xong lấy tăm xiên vào lõi trăng trắng để lôi ra một ít thành quả. Ấy vậy mà tranh nhau chớp mắt cái đã chỉ còn trơ hạt.
Món ăn xôi nhân trám rất công phu nhưng khi đã được thưởng thức thì vị vô cùng đặc biệt. Một chõ xôi gồm vài cân gạo nếp thì phải có 1/3 là nhân trám. Thoạt nhìn sẽ không nhận thấy phần nhân trám khi bày lên đĩa, nhưng khi thưởng thức vị xôi vừa thơm dẻo lại có cảm giác sần sật, béo, bùi… ngẫm ra quả là một ý tưởng độc đáo, tuyệt vời.
Độc đáo gỏi cá mè
Gỏi cá là món ăn dành cho những người sành ăn, có đam mê về văn hóa ẩm thực và chỉ dùng cho những dịp đặc biệt. Các xã ven sông Cầu như: Hoàng Vân, Hòa Sơn, Bắc Lý, Xuân Cẩm, Mai Trung, Mai Đình… đều nổi tiếng với món gỏi cá.
Theo chia sẻ của ông Hoàng Hải Nam, người chuyên chế biến các món đặc sản Hoàng Vân, trước đây món gỏi thường làm từ cá cháy, nhưng do những năm gần đây cá cháy không còn nên người dân chuyển sang làm cá mè. Mới nghe tưởng sẽ tanh nhưng cái hay ở chỗ khi biết làm thì sẽ không còn vị tanh, thịt cá lại dai, ngọt, ít xương dăm.
Muốn làm gỏi cá cháy, cá mè cần phải lựa chọn cá cẩn thận. Cá khoảng 7 lạng là ngon nhất, phải là loại cá sông tự nhiên, sau đó lọc bỏ xương, da; ủ cá trong gạo; thái mỏng rồi trộn và ăn với hơn 10 loại lá, chủ yếu là những lá có vị chát. Ngoài ra còn có rau thơm, gia vị như riềng, mẻ, bánh đa nem, chuối xanh, khế chua, thịt ba chỉ, lạc, vừng, đỗ tương, nước mắm, mì chính, lá thơm. Sơ qua là vậy còn công đoạn tẩm ướp còn tỉ mỉ công phu lắm.
Riêng với món gỏi thì phải có nước chấm (hay còn gọi là hạt) gồm đầu và gan cá, thịt ba chỉ, trứng và các gia vị như hành, tỏi khô, mẻ, mắm, muối, mì chính, đường, tiêu, ớt...
Việc làm ra gỏi cá đã công phu, nhưng thưởng thức gỏi cá còn là cả một nghệ thuật. Người ăn dùng thìa san một ít hạt vào bát của mình, có thể dùng bánh đa nem hoặc trực tiếp dùng lá nhội, lá lộc vừng, lá sung, lá vọng cách để gói. Đặt miếng cá vào giữa rồi cuộn lại, chấm vào hạt rồi đưa lên miệng cảm nhận vị ngọt thơm của cá; mằn mặn, cay cay, beo béo của hạt hòa quyện với mùi vị của các loại rau thơm, nhấp thêm chén rượu gạo nồng đượm thì ngất ngây đầu lưỡi.
Gỏi cá mè không phải là món ăn hằng ngày mà thỉnh thoảng mới tụ tập hàng xóm, bạn bè thân thiết để thưởng thức. Một hai người thì ít khi bày vẽ, ăn gỏi là phải đông vui, ít nhất cũng dăm bảy người. Món ăn này cũng thường được làm khi có khách quý về thăm.
Có dịp về thăm nơi con sông Lục Nam chảy quanh, chúng tôi thực sự bị cuốn hút bởi phong cảnh non nước hữu tình, sự nồng ấm nhiệt thành của con người nơi đây. Đi mỗi địa phương, dừng chân tại mỗi vùng đất, đâu đâu cũng có những sản vật vùng miền. Trám đen Hoàng Vân, gỏi cá đậm đà hương vị dân dã nhưng có lẽ chính từ sự dân dã, mộc mạc của các món ăn làng quê lại chính là nét đặc trưng góp phần làm nên cái thanh tao, tinh tế của ẩm thực Việt.
(CLO) Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Quyết định kiện toàn phân công các Phó Thủ tướng Chính phủ: Nguyễn Hòa Bình, Lê Thành Long, Hồ Đức Phớc làm Chủ tịch Hội đồng điều phối vùng.
(CLO) Úc đã công bố kế hoạch cấm trẻ dưới 16 tuổi sử dụng mạng xã hội, yêu cầu các nền tảng ngừng cho phép trẻ em truy cập, nhằm bảo vệ sức khỏe tâm lý của trẻ.
(CLO) Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Thủ tướng Campuchia Hun Manet nhất trí tăng cường hợp tác quốc phòng-an ninh, phối hợp chặt chẽ trong đấu tranh ngăn chặn âm mưu phá hoại, chia rẽ quan hệ hai nước của các thế lực thù địch.
(NB&CL) Thanh tra TP Hồ Chí Minh đã công bố Kết luận thanh tra về việc chấp hành pháp luật trong quản lý, sử dụng vốn ngân sách tại các dự án đầu tư xây dựng công trình trên địa bàn huyện Cần Giờ do Ban Quản lý dự án (QLDA) đầu tư xây dựng khu vực huyện Cần Giờ làm chủ đầu tư. Trong đó, nêu rõ những sai phạm tại Dự án xây dựng hệ thống đê bao sông Hà Thanh từ mũi Đồng Hòa đến mũi Cần Thạnh.
(CLO) UBND tỉnh Ninh Bình vừa tổ chức Hội nghị phiên thường kỳ để đánh giá tình hình kinh tế xã hội tháng 10 và 10 tháng năm 2024, triển khai nhiệm vụ trọng tâm 2 tháng cuối năm; dự báo kết quả thực hiện các chỉ tiêu, phát triển kinh tế xã hội năm 2024, dự kiến kế hoạch các chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội năm 2025.
(CLO) Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng sẽ thanh tra lại vụ việc đã có kết luận của Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng, Thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước chi nhánh nhưng phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật qua xem xét, xử lý khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh.
(NB&CL) Trải qua nhiều biến cố thăng trầm nhưng loại hình âm nhạc dân gian hát trống quân ở xã Liêm Thuận vẫn chứng tỏ sức sống mãnh liệt, bền bỉ. Giờ đây, khi đã trở thành di sản cấp quốc gia, tiếng hát trống quân Liêm Thuận càng có cơ hội lan toả…
(CLO) Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ nếu để xảy ra bùng phát dịch bệnh dịch tả lợn châu Phi trên địa bàn quản lý.
(NB&CL) Thị trường thương mại điện tử Việt Nam được đánh giá rất tiềm năng, tuy nhiên “miếng bánh thị phần” đang nằm trong tay các “ông lớn” nước ngoài.
(CLO) Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Quyết định bổ nhiệm Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế kiêm nhiệm giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia.
(NB&CL) Khi Điều lệ Giải Báo chí Quốc gia bổ sung 2 thể loại giải mới là báo chí sáng tạo và báo chí đa phương tiện đã có ý kiến lo ngại về độ khó và cũng có nhiều băn khoăn với việc triển khai các tác phẩm chất lượng này như thế nào cho phù hợp. Hội nghị “Báo chí chất lượng cao trong bối cảnh chuyển đổi số đáp ứng yêu cầu mới của Điều lệ Giải Báo chí Quốc gia và tuyên truyền nhiệm vụ phát triển bền vững khu vực miền Trung - Tây Nguyên” vừa diễn ra tại TP. Tuy Hoà, tỉnh Phú Yên đã đánh trúng nhu cầu quan tâm và phần nào “giải mã” cho bài toán để chương trình báo chí chất lượng cao sẽ là mảnh đất cho “đổi mới, sáng tạo”, giúp cho các tác phẩm “cất cánh”…
(NB&CL) Theo Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA), Việt Nam là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Cho dù già hóa dân số là hệ quả tất yếu của việc mức sinh ngày càng thấp, tuổi thọ ngày càng cao, tuy nhiên, nếu không có ngay những chính sách thích ứng hiệu quả mang tầm quốc gia, thì những hệ luỵ của việc già hoá dân số là không thể lường hết được. Trên Diễn đàn Kỳ họp Quốc hội thứ 8, khoá XV vừa qua, đã có ý kiến về việc từ năm 2025 phải xây dựng khung chính sách quốc gia về phòng, chống già hóa dân số và điều chỉnh tỷ suất sinh thay thế, xem đây là vấn đề mang tính chất chiến lược.
(NB&CL) Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, trong tuần làm việc thứ ba, một trong những nội dung nhận được nhiều sự quan tâm của cử tri, dư luận xã hội đó là việc Quốc hội tiến hành thảo luận về Đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025.
(CLO) Mới đây (ngày 6/11/2024), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 112/CĐ-TTg yêu cầu các bộ ngành, địa phương tập trung giải quyết dứt điểm các dự án tồn đọng, dừng thi công, khẩn trương triển khai, hoàn thành, đưa vào sử dụng chống lãng phí, thất thoát.
(CLO) Kể từ khi rời nhiệm sở vào năm 2021, cựu Tổng thống Donald Trump và một số đồng minh của ông vẫn tiếp tục hợp tác với các quốc gia Vùng Vịnh giàu có và hùng mạnh nhất, ký kết các thỏa thuận kinh doanh trị giá hàng triệu USD.
(CLO) Dòng Realme 14 sẽ ra mắt sớm vào tháng 1/2024 tại Ấn Độ, cạnh tranh với Redmi Note 14. Sản phẩm có giá tương đương dòng 13 và dự kiến chạy Android 15.
(NB&CL) Trải qua nhiều biến cố thăng trầm nhưng loại hình âm nhạc dân gian hát trống quân ở xã Liêm Thuận vẫn chứng tỏ sức sống mãnh liệt, bền bỉ. Giờ đây, khi đã trở thành di sản cấp quốc gia, tiếng hát trống quân Liêm Thuận càng có cơ hội lan toả…
(CLO) Bức tranh lụa Reverie (Mộng mơ) của danh họa Trần Văn Cẩn vừa được gõ búa ở mức 369.060 euro (khoảng 10,1 tỷ đồng) tại phiên đấu giá tranh của Aguttes hôm 5/11.
(CLO) Liên hoan Âm nhạc toàn quốc năm 2024 giới thiệu hơn 140 tiết mục âm nhạc, trong đó có 120 tác phẩm mới sáng tác và hơn 20 nghệ sĩ tranh tài trong biểu diễn thanh nhạc và độc tấu nhạc cụ.
(CLO) Sau bão Yagi (bão số 3), nhiều diện tích cây trồng, hoa mầu trên địa bàn Hà Nội bị thiệt hại nặng nề. Tuy nhiên, may mắn là một số lượng ít ỏi cúc hoạ mi còn sót lại trên địa bàn phường Phú Thượng, quận Tây Hồ. Điều này đang phần nào mang đến chút kinh tế và niềm vui cho người dân nơi đây.
(CLO) Triển lãm các di sản Việt Nam qua phim điện ảnh giới thiệu hình ảnh các di sản văn hóa vật thể, phi vật thể, di sản tư liệu, khu dự trữ sinh quyển thế giới…
(CLO) Bộ Văn hoá Thể thao & Du lịch (VHTT&DL) đề xuất giải pháp bảo quản toàn bộ các mảnh vỡ của Bảo vật quốc gia Bệ đá hoa sen vừa bị cháy tại chùa Phổ Quang để tìm cách tôn tạo, phục hồi.
(CLO) Vở diễn “Hoàng đế cờ lau” (tác giả kịch bản Nguyễn Đăng Chương, đạo diễn NSND Hoàng Tuấn) kể về vị hoàng đế đầu tiên của nước Đại Cồ Việt - Đinh Tiên Hoàng.