Cảnh quan núi đá vôi trùng điệp, thung lũng, hang động, những dòng sông, hồ nước xanh ngát, các hóa thạch, trầm tích biển, đá núi lửa... tạo nên sự độc đáo đặc trưng của Công viên địa chất Non nước Cao Bằng, nơi du khách có thể tìm hiểu địa chất có lịch sử trên 500 triệu năm của Trái Đất.

Các nhà khoa học đã phát hiện trên 130 điểm di sản địa chất với các dạng địa hình, cảnh quan đá vôi phong phú, đa dạng (các tháp đá, nón, thung lũng, hang động, hệ thống sông hồ, hang ngầm…) phản ánh một chu kỳ tiến hóa karst hoàn chỉnh ở vùng nhiệt đới Bắc Việt Nam.

Không chỉ có các đặc điểm địa chất độc đáo, đây còn là vùng đất có bề dày văn hóa, lịch sử với hơn 200 di tích văn hóa, lịch sử được xếp hạng, trong đó có 3 di tích quốc gia đặc biệt, 23 di tích cấp quốc gia, và là căn cứ địa của cách mạng Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống Pháp.

Ngoài ra, đây cũng là nơi sinh sống của 9 dân tộc khác nhau như Tày, Nùng, Mông, Kinh, Dao, Sán Chay… với các làng nghề truyền thống, các lễ hội dân gian, cũng như những món ăn nổi tiếng của đồng bào nơi đây.

Nhờ những giá trị ngoại hạng của mình, tháng 4/2018, Công viên địa chất Non Nước Cao Bằng đã được UNESCO công nhận là Công viên địa chất toàn cầu.

Hiện Cao Bằng đang từng bước xây dựng, phát triển du lịch bền vững, đưa du khách khám phá Công viên Địa chất với ba “tuyến đường trải nghiệm”.

Tuyến thứ nhất ở phía Đông có chủ đề "Trải nghiệm văn hóa bản địa ở xứ sở thần tiên", gây choáng ngợp với cảnh quan muôn trùng núi đá vôi karst bao quanh các thung lũng, dòng sông xanh uốn lượn...

Qua đèo Mã Phục 7 tầng dốc lên biên giới Trùng Khánh là thác Bản Giốc - thác nước hùng vĩ và đẹp nhất của Việt Nam với dòng nước đổ xuống từ độ cao 30m qua nhiều tầng đá vôi và dưới chân là mặt sông phẳng như gương.

Đây là thác lớn thứ 4 thế giới trong các thác nước nằm trên đường biên giới giữa các quốc gia, hiện đang được hợp tác bảo vệ và khai thác tài nguyên du lịch giữa hai nước Việt – Trung.

Tiếp theo trên tuyến này là quần thể hồ Thang Hen cùng núi Mắt Thần Phia Piót (Núi thủng) đang là điểm đến được ưa thích. Đây là quần thể hồ-hang-sông và hang ngầm. Quần thể hồ Thăng Hen đã ghi nhận đến nay gồm 36 hồ tự nhiên liên thông với nhau qua hệ thống các hang, sông ngầm.

Bên cạnh đó, du khách sẽ đến với các các lễ hội dân gian, nghe các câu chuyện huyền sử cũng như thưởng thức những món ăn nổi tiếng của người Tày, Nùng, Dao, Sán Chỉ... Dọc cung đường là các làng nghề truyền thống rèn nông cụ, dệt nhuộm vải chàm, làm hương,...

Một điểm đến không thể bỏ qua là chùa Phật tích Trúc Lâm Bản Giốc, cách thác chỉ 500m. Chùa nằm trên lưng núi với kiến trúc thuần Việt, không gian thanh tịnh và yên bình.

Tuyến thứ 2 về phía Bắc mang tên "Trở về nguồn cội” với các điểm dừng chân như đền Dẻ Đoóng, hang Ngườm Bốc, đền Vua Lê, Vườn Đá, Ngườm Slưa, hóa thạch Cúc Đá,...

Đặc biệt, điểm đến hấp dẫn nhất là Khu di tích quốc gia đặc biệt Pác Bó - di tích cách mạng nổi tiếng, trong đó hang Cốc Bó được Chủ tịch Hồ Chí Minh chọn làm nơi khi trở về Tổ quốc (08/02/1941) để trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Tên Pác Bó còn có nghĩa đen là “miệng nguồn”.

Tuyến phía Tây "Khám phá Phia Oắc – Vùng núi của Những đổi thay" đưa du khách đến với Vườn Quốc gia Phia Oắc - Phia Đén, Di tích quốc gia đặc biệt Khu rừng Trần Hưng Đạo - nơi vào năm 1944, Đại tướng Võ Nguyên Giáp tuyên bố thành lập đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân, tiền thân của Quân đội Nhân dân Việt Nam ngày nay.

Trong đó, Vườn Quốc gia Phia Oắc - Phia Đén có địa hình phức tạp, với chủ yếu là núi cao, thung lũng nhỏ hẹp, nhiều nơi dốc đứng. Ngoài ra, nơi đây còn có nhiều đỉnh núi cao trên 1.000 m đến gần 2.000m so với mực nước biển, như Phia Oắc cao 1.935 m, Phia Đén cao 1.391 m.

Khu du lịch sinh thái tại đây hấp dẫn với những nương chè xanh trải dài vô tận, du khách có thể trải nghiệm thu hái cùng bà con, thưởng thức trà ngon đậm hương vị núi rừng, thời tiết mát mẻ quanh năm.

Thu hút mạnh mẽ sự tham gia của người dân vào các mô hình du lịch cộng đồng, trải nghiệm văn hóa, cảnh quan, giai đoạn 2016 - 2020, Cao Bằng có lượng khách du lịch đạt trên 5 triệu lượt người, trong đó khách quốc tế trên 420 nghìn lượt.

Cao Bằng đang đẩy mạnh thu hút các nhà đầu tư chiến lược, từng bước gỡ các nút thắt về hạ tầng, chất lượng nhân lực,... đưa du lịch - dịch vụ trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, xây dựng Cao Bằng trở thành trung tâm du lịch của các tỉnh khu vực Trung du, miền núi phía Bắc trong tương lai gần.