Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc (CSRC), cơ quan giám sát chứng khoán hàng đầu của nước này, đã đề xuất thay đổi một quy tắc đã tồn tại hàng thập kỷ để cấm các công ty Trung Quốc chia sẻ dữ liệu nhạy cảm và thông tin tài chính với các cơ quan quản lý ở nước ngoài.

Những sự sửa đổi trong quy tắc này có thể cho phép các nhà quản lý Mỹ kiểm tra báo cáo kiểm toán của các công ty Trung Quốc niêm yết tại New York. Điều đó có thể chấm dứt tranh chấp giữa hai quốc gia đe dọa hơn 200 công ty Trung Quốc có thể bị trục xuất khỏi Sở giao dịch chứng khoán New York hoặc Nasdaq.

Trong dự thảo quy tắc mới được công bố hôm thứ 7 tuần qua, cơ quan quản lý đã đưa ra yêu cầu rằng việc kiểm tra tài liệu tài chính của các công ty Trung Quốc niêm yết ở nước ngoài phải “chủ yếu do các cơ quan quản lý Trung Quốc tiến hành.”

Thay vào đó, Trung Quốc nói rằng các cuộc thanh tra sẽ được “tiến hành thông qua hợp tác quản lý xuyên biên giới” và CSRC sẽ hỗ trợ trong quá trình này.

CSRC cũng cho biết tất cả các công ty niêm yết ở nước ngoài sẽ chịu trách nhiệm quản lý hợp lý thông tin bí mật và nhạy cảm và bảo vệ an ninh quốc gia.

Dự thảo quy tắc đã được đưa ra để lấy ý kiến cộng đồng cho đến ngày 17 tháng 4.

Ken Cheung Kin Tai, trưởng chiến lược gia ngoại hối châu Á tại Mizuho Bank, viết trong một ghi chú vào thứ 2 rằng: “Việc sửa đổi có khả năng đưa ra giải pháp lâu dài cho các tranh chấp về yêu cầu kiểm toán giữa Trung Quốc và Mỹ, giảm nguy cơ hủy niêm yết của các công ty Trung Quốc khỏi các sàn giao dịch của Mỹ.”

Các cơ quan quản lý của Mỹ từ lâu đã phàn nàn về việc họ không tiếp cận được các dự liệu và thông tin tài chính của các công ty Trung Quốc. Nhưng Bắc Kinh, với lý do lo ngại về an ninh quốc gia, đã chống lại sự giám sát kỹ lưỡng như vậy. Trung Quốc đã yêu cầu các công ty giao dịch ở nước ngoài phải tổ chức kiểm toán ở Trung Quốc đại lục, nơi mà các cơ quan nước ngoài không thể kiểm tra.

Vào cuối năm 2020, Đạo luật về trách nhiệm giải trình các công ty nước ngoài đã được ký thành luật, cho phép Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ có quyền đuổi các công ty nước ngoài ra khỏi Phố Wall nếu họ không cho phép các cơ quan quản lý Mỹ xem xét kiểm toán của họ trong ba năm liên tiếp.

Cổ phiếu công nghệ Trung Quốc phục hồi

Tháng trước, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ đã nêu tên một số công ty Trung Quốc có thể bị hủy niêm yết tại Mỹ do không đáp ứng các yêu cầu đó, bao gồm Baidu (BIDU) và Yum China (YUMC). Động thái này đã gây ra một đợt bán tháo mạnh trên thị trường chứng khoán Trung Quốc, do các nhà đầu tư lo ngại nhiều công ty hơn có thể được đưa vào danh sách.

Chỉ số Nasdaq Golden Dragon China, một chỉ số phổ biến theo dõi hơn 90 công ty Trung Quốc được giao dịch tại Mỹ, đã mất 1/4 giá trị trong vòng 4 phiên giao dịch tháng trước.

Các thị trường trên thế giới đều hoan nghênh việc sửa đổi này của nhà nước Trung Quốc, sau khi thông báo này được đưa ra, các cổ phiếu công nghệ Trung Quốc đã tăng giá ở Hồng Kông.

Gã khổng lồ công nghệ Baidu (BIDU) tăng 7,8%. Cổ phiếu giao dịch tại Mỹ của họ đã tăng hơn 6% vào thứ Sáu do tin đồn rằng Trung Quốc đang cân nhắc việc cho phép các quan chức Mỹ tiếp cận nhiều hơn với các cuộc kiểm toán của Trung Quốc.

Trang chia sẻ video Bilibili (BILI) tăng 13%, trong khi Alibaba (BABA) và JD.com (JD) lần lượt tăng 3,7% và 7,7%.

Các nhà chức trách Trung Quốc đã cố gắng xoa dịu sự lo lắng của các nhà đầu tư sau sự biến động của thị trường gần đây. Tuần trước, CSRC cho biết chủ tịch Yi Huiman và chủ tịch SEC Gary Gensler đã tổ chức một số cuộc họp để thảo luận về các vấn đề kiểm toán và đã có “tiến triển tốt”.

Đầu tháng trước, Phó Thủ tướng Trung Quốc Liu He, một trong những cố vấn kinh tế hàng đầu của Chủ tịch Tập Cận Bình, cho biết tại một cuộc họp chính của chính phủ rằng Bắc Kinh sẽ tiếp tục hỗ trợ các công ty Trung Quốc muốn niêm yết ở nước ngoài.

Tuy nhiên, Gensler nói với tờ Bloomberg vào tuần trước rằng chỉ có tuân thủ hoàn toàn các cuộc thanh tra kiểm toán của Mỹ mới có thể cho phép các công ty Trung Quốc tiếp tục giao dịch trên thị trường New York.

Huy Hoàng (Theo CNN)